Búgin uly tarıhshynyń týǵan kúni. Osydan 106 jyl buryn, ıaǵnı 1915 jyly 15 aqpanda qazaqtyń kúresker tarıhshysy, tarıh ǵylymynyń doktory, professor, Qazaqstan Ǵylym Akademııasynyń korrespondent-múshesi Ermuhan Bekmahanuly Bekmahanov dúnıege keldi. Pavlodar oblysynyń Baıanaýyl aýdanynda týǵan. "Adyrna" ulttyq portaly ult tarıhyn zerdeleýde ózgeshe qoltańba qaldyrǵan tulǵanyń ómiri jaıly derekterdi usynady.
1937 jyly Reseıdiń Voronej qalasyndaǵy pedagogıkalyq ınstıtýtyn bitirgennen keıin Qazaq KSR halyq aǵartý komıssarıatynyń janyndaǵy ǵylymı zertteý ınstıtýtynda eńbek etken. Otan soǵysy jyldarynda Respýblıkanyń halyq aǵartý komıssarıatynyń basqarma bastyǵy bolǵan. Sonymen qatar Almatynyń joǵarǵy oqý oryndarynda ustazdyq qyzmet atqarǵan.
1946-1947 jyldarda Qazaq KSR Ǵylym akademııasynda jańadan qurylǵan Tarıh, arheologııa jáne etnografııa ınstıtýty dırektorynyń ǵylymı jumys jónindegi orynbasary, 1947 jyldan bastap, ómiriniń sońyna deıin, ıagnı 1966 jylǵy mamyrdyń altysyna deıin Qazaq memlekettik ýnıversıtetinde ózi uıymdastyrǵan Qazaqstan tarıhy kafedrasyn basqardy.
Ol XVIII-HIH ǵasyrlarda Qazaqstanda áleýmettik-ekonomıkalyq jáne saıası damý problemalaryna, sondaı-aq Qazaqstannyń Reseıge qosylý máselesine, qazaq ádebıeti men mádenıeti tarıhyna úlken nazar aýdarǵan. E. Bekmahanov 1946 jyly «Qazaqstan HIH ǵasyrdyń 20-40 jyldarynda» degen doktorlyq dıssertaııasyn qorǵaıdy.
Kenesary Qasymulynyń kóterilisine «ult-azattyq qozǵalys» degen sıpat bergeni úshin «ultshyl» dep aıyp taǵylady.
Joǵarydaǵy aıyptaý negizinde 1952 jyly 2 jeltoqsan kúni Qazaq KSR Joǵarǵy Sotynyń Qylmysty ister jónindegi kollegııasynyń úkimimen E. Bekmahanov 25 jyl merzimge bas bostandyǵynan aıyrylyp, GÝLAG-tyń alystaǵy lageriniń birine aıdaldy.
Ol kisiniń lagerden tıisti organdarǵa jazǵan kóptegen aryzdarynyń nátıjesinde, akademık, qoǵam qaıratkeri Anna Mıhaılovna Pankratova sııaqty qaıyrymdy adamdardyń kómeginiń arqasynda Berııa atylǵannan keıin E. Bekmahanovtyń isi qaıta qaralyp, 1954 jyly 16 aqpanda onyń isi jabylyp, ózi aqtalyp shyqty.
Qazaqstan tóýelsizdik alǵannan keıin E. Bekmahanovtyń basty eńbegi — XIX ǵasyrdyń 20-40 jyldaryndaǵy Qazaqstan aqtalyp, orys jóne qazaq tilderindegi nusqalary Qazaq ýnıversıteti (qazirgi Sanat) baspasynan jaryq kórdi.
Ermahan Bekmahanov jóninde Halyq qaharmany, akademık Shapyq Shókın bylaısha eske alǵan: Ultymyzdyń asa kórnekti tarıhshysy Ermahan Bekmahanov ýaqyt bederine baǵynbaǵan, shynshyl ǵalym bolatyn. Ol doktorlyǵyn eki ret qorǵady. Eńbeginiń nasharlyǵynan emes, tyıym salynǵan Kenesary taqyrybyna jazylǵandyqtan. 1947 jyly Qazan tóńkerisiniń 30 jyldyǵyna baılanysty Odaqtyq Akademııa boıynsha úlken saltanatty keńes ótýi kerek bolatyn. KSRO ǴA-nyń basshysy Vavılov Sátbaevqa telefon soǵyp, Qazaqstan tarapynan baıandama jasaıtyn adamdy aıtýdy suraıdy. Qanysh Bekmahanovty usynady. Jınalysta qaǵazsyz sóılegen jas baıandamashyǵa ǵalymdar tań-tamasha bolady.
"Elim" dep týǵane er 1966 jyly almaty qalasynda qaıtys bolady.
