«Aq jol» partiiasy äkımdıkter bergen äleumettık tūrǧyn üilerge mūqiiat tekseru jürgızudı talap etedı. Būl turaly bügın fraksiia deputaty Erlık Ömırǧali deputattyq saualynda mälımdedı, dep habarlaidy «Adyrna» tılşısı partiianyŋ baspasöz qyzmetıne sılteme jasap.
QR Premer-Ministrı A.Ū.Maminge
Memleket basşysy Qazaqstan halqyna joldauynda azamattardyŋ äleumettık äl-auqaty, eŋ aldymen, tūrǧyn üi mäselesımen tyǧyz bailanysty ekenın atap öttı. Tabysy tūrǧyn üi mäselelerın öz betınşe şeşu üşın jetkılıksız azamattarǧa tiımdı äleumettık qoldau körsetıletın bolady. Kezekte tūrǧandardyŋ tūrǧyn üi problemalaryn neǧūrlym jedel şeşu qajet.
Halyqtyŋ äleumettık osal toptaryn, köp balaly otbasylardy, memlekettık qyzmetkerlerdı jäne basqa da sanattaǧy azamattardy tūrǧyn üimen qamtamasyz etu maqsatynda Qazaqstan Respublikasynyŋ Ükımetı bırneşe baǧyt boiynşa tūrǧyn üimen qamtamasyz etu jönındegı memlekettık baǧdarlamalardy äzırlep, bekıttı.
Alaida, bız körıp otyrǧanymyzdai, şeneunıkter özderınıŋ qyzmettık ökılettıkterın paidalana otyryp, "Nūrly jer" memlekettık baǧdarlamasy boiynşa tūrǧyn üi aluǧa "öz adamdaryn" zaŋsyz kezekke qoiady. Sondai-aq jalǧa berıletın tūrǧyn üige mūqtaj emes adamdarǧa basymdyq bere otyryp, memlekettık tūrǧyn üidı böledı. Osyndai ıs-äreketterdıŋ nätijesınde üş myŋnan astam azamat mūqtaj adamdar tızımıne engızıldı, osylaişa mügedekter, köpbalaly otbasylar jäne jūmys ısteitın jastar siiaqty şynymen mūqtaj adamdardyŋ qūqyqtaryna nūqsan keltırdı.
Mäselen, soŋǧy üş jyldyŋ ışınde "Nūrly jer" memlekettık baǧdarlamasyn ıske asyru kezınde Qazaqstan Respublikasynyŋ öŋırlerınde şeneunıkterdıŋ tūrǧyn üidı zaŋsyz bergen 400-den astam faktı anyqtaldy, atap aitqanda Qaraǧandy (128), Maŋǧystau (53), Batys Qazaqstan (38), Türkıstan (35), Pavlodar (30) oblystarynda, Almaty qalasynda (23), Şyǧys Qazaqstan (21), Jambyl (14), Aqmola (11), Soltüstık (2), Qostanai oblystarynda (11), Şymkent (11), Nūr-Sūltan (1), Almaty (15) qalalarynda.
"Tūrǧyn üi qatynastary turaly" Qazaqstan Respublikasy Zaŋynyŋ 71-babynyŋ 5-tarmaǧyna säikes audandardyŋ, oblystyq maŋyzy bar qalalardyŋ, respublikalyq maŋyzy bar qalalardyŋ, astananyŋ jergılıktı atqaruşy organdary kommunaldyq tūrǧyn üi qorynan tūrǧyn üige mūqtajdar esebınde tūrǧan Qazaqstan Respublikasy azamattarynyŋ tızımderıne, onyŋ ışınde memlekettık tūrǧyn üi qorynan tūrǧyn üige nemese jeke tūrǧyn üi qorynan jergılıktı atqaruşy organ jaldaǧan tūrǧyn üige mūqtaj azamattardy esepke qoiudyŋ jäne kezektılıktıŋ elektrondyq bazasyn paidalana otyryp, jyl saiyn tügendeu jürgızedı.
Alaida, qalalar men oblystardyŋ äkımdıkterı Zaŋnyŋ būl talabyn oryndamaidy, üige mūqtaj 13 000-nan astam azamat älı künge tızımde tūr: Şyǧys Qazaqstan - 4091, Qaraǧandy - 2540, Batys Qazaqstan - 1781, Maŋǧystau - 1606, Pavlodar - 1294, Nūr-Sūltan qalasy – 351, Qyzylorda - 348, Almaty qalasy - 254, Aqmola - 244, Soltüstık Qazaqstan-64, Qostanai - 51, Almaty - 18, Şymkent qalasy - 7.
Sondai-aq, 13 öŋırdıŋ äkımdıkterı Zaŋnyŋ 74-babynyŋ erejelerınde belgılengen tūrǧyn üi beru kezektılıgın, onyŋ ışınde jetım balalarǧa tūrǧyn üi beru sanynyŋ normativı boiynşa būzuşylyqtarǧa jol berdı.
Nätijesınde halyqtyŋ äleumettık osal toptarynan 2320 adamnyŋ, onyŋ ışınde 1206 jetım balanyŋ (Almaty - 766, Almaty q. - 619, Nūr-Sūltan q.- 314, Qostanai - 223, Şymkent q. - 156, Batys Qazaqstan - 136, Aqmola - 34, Jambyl - 19, Türkıstan - 18, Soltüstık Qazaqstan - 15, Qaraǧandy - 11, Qyzylorda-5, Atyrau - 4) tūrǧyn üi alu qūqyǧyna öreskel nūqsan keltırılgen.
Tūrǧyn üi qatynastary salasyndaǧy keltırılgen jappai būzuşylyqtar tek anyqtalǧan faktıler ǧana, al Qazaqstan Respublikasynda mūndai anyqtalmaǧan qanşa fakt bar ekenın tek elesteteı alamyz. "Aq jol" partiiasynyŋ sailaualdy baǧdarlamasynda äleumettık tūrǧyn üidı ädıl bölu mäselesı körınıs tapqanyn atap ötkımız keledı. Öitkenı fraksiiaǧa tūraqty negızde azamattardan tūrǧyn üidı ädıletsız böluge, sondai-aq tūrǧyn üi aluda kezektılıktıŋ aqyryn keluı boiynşa şaǧymdar kelıp tüsude. Osyǧan bailanysty müddelı memlekettık organdar tarapynan osyndai faktılerge jol bermeu üşın mynadai şaralar qabyldau qajet dep sanaimyz:
- osyndai faktılerdı anyqtau üşın soŋǧy 5 jylda jergılıktı atqaruşy organdar bergen äleumettık tūrǧyn üige mūqiiat tekseru jürgızu, zaŋsyz berılgenı anyqtalǧan jaǧdaida tūrǧyn üige şynymen mūqtaj azamattarǧa tūrǧyn üidı beru boiynşa şūǧyl şaralar qabyldau; - memlekettık baǧdarlama boiynşa tūrǧyn üi alu üşın kezekke zaŋsyz tūru faktılerın anyqtau boiynşa tekseru jürgızu, būzuşylyqtar anyqtalǧan jaǧdaida mūndai tūlǧalardy alyp tastau boiynşa şaralar qabyldau.
Sondai-aq, tūrǧyn üi saiasatyn jergılıktı atqaruşy organdardan "Otbasy bankke" beru turaly şeşımdı "Aq jol" deputattyq fraksiiasy tolyq qoldaitynyn jäne qūptaitynyn atap ötkımız keledı.
Qūrmetpen, "Aq jol" fraksiiasynyŋ deputattary
