Aşuǧa tigen zaŋ: Deputat “jäbırleu” sözınıŋ ūǧymyn tüsındırdı

Mäjılıs deputaty Elnūr Beisenbaev balalar qūqyǧyn qorǧau zaŋnamasyna "jäbırleu" ūǧymy ne üşın engızılıp otyrǧanyn tüsındırdı, dep habarlaidy Sputnik Qazaqstan tılşısı.

"Barlyǧymyz talqylap otyrǧan balanyŋ qūqyǧyn qorǧau men ony qoldauǧa baǧyttalǧan zaŋdarǧa özgerıster engızu boiynşa qoǧamda tüsınıspeuşılık tuyndap otyr. Onyŋ basty sebebı – äleumettık jelıde jäne WhatsApp messendjerınde jalǧan aqparattyŋ taratyluy, däieksız mälımetterdıŋ halyq arasynda talqylanuy", - dedı Beisenbaev ortalyq kommunikasiialar qyzmetınde ötken onlain brifingte.

Onyŋ aituynşa, köptegen qoǧam belsendısı "jäbırleu" degen tüsınık qazaq dästürıne qarsy engızılıp otyr dep sanaidy.

• "Olai emes, kerısınşe, balany qadırleuge, ony syilauǧa baǧyttalady. Bılım beru mekemelerındegı jäbırleudı boldyrmau jäne oǧan jauap beru üşın jüielı şaralar qabyldaudyŋ maŋyzdylyǧyn körsetıp otyr. Mysaly, ūlttyq qoǧamdyq densaulyq saqtau ortalyǧynyŋ mälımetı boiynşa elımızde oquşylardyŋ 12 prosentten astamy jäbırlenuı mümkın. Būl – bır. Ekınşıden, ötken jyldyŋ özınde 143 jasöspırım özıne qol jūmsaǧan bolsa, 306 jasöspırım sondai äreket jasauǧa tyrysqan, iaǧni, älem boiynşa bızdıŋ elımız balalar arasyndaǧy suisidten aldyŋǧy qatarlardyŋ bırınde tūr", - dep atap öttı Beisenbaev.

Deputattyŋ sözıne qaraǧanda, balalar qūqyǧyn qorǧau boiynşa keibır zaŋnamalyq aktılerge tolyqtyrular men özgerıster engızu turaly zaŋ jobasynyŋ jūmys toby ötken jyly mamyr aiynda qūrylǧan. Al mäjılıs sailauynan keiın jūmys toby qaitadan jasaqtaldy. Oǧan 65 adam – deputattar, psihologtar, pedagogtar, qoǧam belsendılerı, sarapşylar men qūqyqtanuşylar kıredı. "Qaŋtar aiynan berı üş otyrys öttı. Jūmys tobynyŋ ärbır otyrysy parlament mäjılısınıŋ resmi saitynda aşyq körsetıledı. Ony ärbır azamat köre alady. Qazırgı uaqytta üş kodekske jäne alty zaŋǧa 35-ten astam tüzetu engızu ūsynyldy. Al "jäbırleu" tüsınıgın jūmys toby tek ūǧym retınde engızudı qarastyryp otyr, iaǧni, tek aldyn alu şaralaryn ūiymdastyru, balalar arasynda profilaktikalyq jūmystardy jürgızu üşın qajet", - dep atap öttı Beisenbaev. Sondai-aq, zaŋ aiasynda aldyn alu şaralaryn bır jüiege keltıru josparlanǧan. Sebebı jäbırleudıŋ arty kiberbullingke ūlasyp jatady. Balanyŋ jeke basyna qatysty mäseleler äleumettık jelıge de salynady.

"Sosyn būl tüsınık boiynşa eşqandai äkımışılık nemese qylmystyq ıs-äreketterdı engızu jospary joq, iaǧni, tüsındırme jūmystary jürgızıledı. Kınälılerdı anyqtau qarastyrylmaǧan. Osyny bırden aityp qoiaiyq", - dedı Beisenbaev.

Bügınde "jäbırleu" ūǧymyn engızu boiynşa arnaiy talqylau alaŋy da qūrylǧan. Negızgı maqsat – tüsınıktı ärı jan-jaqty aqparat beru.