Álemdegi eń baı ınternet saýda platformasy Amazon-nyń negizin qalaǵan Djefrı Bezosty bilesizder. Mıllıarder. Tehnokrat. Internet saýdadan bólek 2000 jyly “Blue Origin” atty jeke kompanııa qurǵan. Maqsaty ǵaryshty zertteý.
2021 jyly 21 shildede Djefrı Bezostyń “Blue Origin” kompanııasy 6 týrısti ǵaryshqa shyǵarmaqshy. Qazir kompanııa jasap shyǵarǵan “New Shepard” ǵarysh zymyrany synaqtan ótip jatyr. Kompanııa 15 ret kezekti synaǵyn sátti ótkizdi. Bul raketanyń ereksheligi týrıster otyrǵan kapsýlany 115 km bıiktikke alyp ushady. Dittegen núktege jetkende kapsýladan bólinip, ushqan jerine qaıtadan qonady. “SpaceX”-tyń kóp ret qoldanýǵa bolatyn “Falcon9” raketasy ispettes. Raketadan bólingen týrıster mingen kapsýla ǵaryshta qalyqtap, aınalyp ushyp, qaıtadan jerge qaraı quldılaıdy. Tıisti núktege jetkende parashıýtter ashylyp jerge qonady.
Negizi AQSh armandar oryndalatyn el degen atyna laıyqty memleket. Tili baı, tarıhy tereń el ǵoı. Bulardyń baılary da aqyldy adamdar ózi. Bizdiń baılar jarysa meshit salady. Kezindegi Osman ımperııasynyń meshit salyp jarysqan pashalary sekildi. AQSh-tyń baılary ǵaryshty zertteýge, ǵylymǵa, tehnokrattarǵa ınvestıııa quıady. Adamnyń oıyna kelmeıtin dúnıelerdi iske asyrady. Úkimetten de kómek suramaıdy. Kedergi keltirmeseń boldy bastysy.
Sonymen Djefrı Bezostyń “Blue Origin” kompanııasyn nazarda ustańyzdar. 2021 jyly ǵaryshqa týrıst alyp ushqan jeke kompanııa retinde taǵy bir adamzat balasynyń tarıhyn jazady. Tarıhty jazýyn jazady ǵoı. Bular bizdiń “Baıqońyrdy” Roskosmospen qosa tirideı óltiretin boldy. Bul aksıoma.
“NASA” men “SpaceX”-ti bylaı qoıǵanda jeke kásipkerlerdiń kompanııalary bizdiń tutas memlekettik baǵdarlamalarymyzdy basyp ozdy. Alysqa ketti. Bulaı jalǵasa berse “Vechno dogonıaıýıı” ekonomıkasy bar eldiń deńgeıinde qala beremiz. Bunyń basqa joly joq.
Baýyrjan SERIKBAEV,
"Adyrna" ulttyq portaly
