Ómirge qushtar Ámir

2302
Adyrna.kz Telegram

(Esse)

Qalam ustaýǵa qumartqan jas talapty qulshyndyratyn belgili bir sebep bolady. Bizdiń býynnyń kóbisin jazýǵa jetelegen kúsh – jetpisinshi jyldardyń aıaǵynda bala bitkenniń bárin ózine telmirtken «Qazaqstan pıoneri» gazeti. Bul basylymdy búkil oqýshy 1 som 8 tıynǵa jazdyryp alyp, útir-núktesine deıin túgel oqıtyn. Jazylym baǵasynyń arzandyǵy jaǵynan bul gazet aldyna tek bar-joǵy 84 tıyn turatyn «Sport» gazetin ǵana salatyn. Kúlli qazaq jurtynyń jazý ónerine talasy bar balasynyń bári osy gazetke úzbeı maqala joldaıdy.

«Qazaqstan pıoneriniń» aıdarlaryna deıin aıqaılap tur. «Qyryq bes mınýttyń hıkaıasy», «Ashyq áńgime saǵaty», «Feletondy ózimiz jazamyz»... Eriksiz eliktiredi. Jazbasyńa qoımaıdy. Maqala jiberseń, aty belgili jazýshylardan arnaıy hat keledi. Aqyl-keńesin aıtady. Bylaısha aıtqanda, maqalańnyń ne óleńińniń gazetke jýyq arada shyǵa qoımaıtynyn juqalap jetkizedi. Sonyń ózine máz bolyp qalasyń. Shyqpasa qoısyn. Sýretin gazet-jýrnaldardyń betinen kúnde kórip júrgen alymdy aǵalar men talantty tátelerden úshbý hat kelgeniniń ózi qandaı... Sondaı hat kele qoımady dep, sarǵaıyp kútip júrgenińde bir kúni jazǵan dúnıeń gazet betinde jarq ete qalady.

Bizdiń jazǵanymyz anda-sanda bir-aq shyǵady. Sonyń ózinde eldiń túkpir-túkpirinen hat degeniń aǵylyp kelip jatady. Al respýblıkanyń ár túkpirindegi bes-alty oqýshy «Qazaqstan pıoneriniń» betinde atoı salyp, naızaǵaı oınatyp tur. Atyraýlyq Isataı Balmaǵambetov pen Samat Egizbaev, qaraqalpaqstandyq Baqyt Dosymov, jambyldyq Raýshan Myrzahmetova (Tólenqyzy), qyzylordalyq Ánýarbek Áýelbekov, shyǵysqazaqstandyq Farıda Byqaeva jáne semeılik jas peri Muratbek Toqtaǵazın... Bulardyń maqalalary kún qurǵatpaı nómir saıyn jarııalanady. Ózderi báıge saıyn júlde alyp jatady. Jatyp alyp oılaımyn. Bularǵa aýyl poshtashysy kún saıyn qap-qap hat aparyp beretin shyǵar.

Solardyń qataryna kóp uzamaı bizdiń aýdannyń Jambyl atyndaǵy kolhozyndaǵy Jalańash orta mektebiniń oqýshysy Bolat Nurdáýletov degen bala qosylyp, jıi-jıi qalam silteı bastady. Jazǵandary ótkir. Oı-tujyrymdary tilip túsedi. Sóılemderi oınaqy. Bul maǵan qatty áser etti. Sebebi buryn maǵan tanymal jazýshy-jýrnalısterdiń bári ylǵı alys ólkelerden shyǵatyn sekildi kórinetin. Joq olaı emes sııaqty. Myna turǵan Jalańashtan da shyǵyp, búkil dúnıeni dúrildetýge bolady eken ǵoı. Osy basylymnyń betinde bir jyl boıy damyldamaı qalamyn oınaqtatqan álgi bala bir kúni únsiz qaldy. «Nege óıtti eken?» – dep kelesi maqalasyn taǵatsyzdana kútip júrgenbiz. Sodan kóp uzamaı-aq sol «Qazaqstan pıoneriniń» bir betin túgel jaılap, «Ol ómirge qushtar edi...» degen qazanama-maqala shyǵa kelsin. Avtory – Jalańash orta mektebi ádebıet pániniń muǵalimi Ábdiraıym Esendikov. Bul kisiniń de bir adamdaı jazýǵa talasy bar edi. Shoshyp kettim. Bar bolǵany segizinshi klass oqıtyn Bolat Nurdáýletov motoıklden aýdarylyp, ǵaıyptan kóz jumypty. Jazýǵa degen qushtarlyǵy erte oıanǵan jas talaptyń qyrshyn ǵumyry osylaı úzildi. Eger ol búginge deıin aman-esen júrgende, qazaqtyń qalam men qaǵazǵa adal qalamgerleriniń biri bolatyny sózsiz edi. Bolattyń týǵan qaryndasy Bıbaısha keıin aǵasynyń armandaǵan bıigine shyqty. Qazaqtyń daryndy aqyny Svetqalı Nurjannyń zaıyby Bıbaısha Nurdáýletova – qazir belgili tilshi-ǵalym, fılologııa ǵylymdarynyń doktory, professor.

Bolat ómirden ótkennen keıin, Aral aýdanynan shyqqan Ámir Oralbaev degen turpaty bólek taǵy bir bozbala el-jurtty eleńdete bastady. Qalamy qarymdy. Jazǵan dúnıesi baspasózdiń betin bermeıdi. Ózi talaıǵa arman bolǵan KazGÝ-diń stýdenti kórinedi. Stýdent túgili qoltańbasy qalyptasqan qalamgerdiń qoly áreń jetetin «Lenınshil jas» pen «Soıalıstik Qazaqstanǵa» maqalalary jıi jarııalanyp turady. Ara-tura «Bilim jáne eńbek» jýrnalynda fantastıkalyq áńgimeleri jaryq kóredi. Bul kezde men áli mekteptemin. Onyń jazǵandaryn jata-jastanyp oqımyn. Ol tusta aty-jóni tanymal bola bastaǵan jýrfaktyń stýdentteriniń báriniń de maqalalary útir-núktesine deıin oqylatyn.

Talantty jas jigittiń týyp-ósken jeri Qamystybas bizdiń Qaratereń aýylynan sonshalyqty alys emes. «Osyndaı toqal tamdardyń arasynan da mynadaı jazǵysh bala shyǵady eken ǵoı» dep kádimgideı qaıran qalam. Keıin jaqyn aralasqan soń boıymyz úırendi me, álde Ámirdiń shyǵarmashylyq ekpini eseıgen soń eptep basylyp qaldy ma, ol jaǵyn anyq bilmeımin, biraq onyń bala kezindegi ataǵy jer jaratyn edi...

Bir kúni sol Ámirdiń maqalalary bizdiń oblystyń «Lenın joly», aýdannyń «Tolqyn» gazetiniń betinde kún qurǵatpaı jarııalana bastady. «Tolqynǵa» «Túnde sýǵa barǵanda» degen áńgimesi de basyldy. Sóıtsek, ol elge óndiristik praktıkaǵa kelip júr eken. Tipti issaparmen bizdiń Qaratereńge de kelip ketipti. Qalaı baıqamaı qalǵanmyn. Jurttyń áńgimesiniń bári – Ámir. «Qandaı sypaıy, júris-turysyna deıin ónegeli», – desedi. Aýyldan Qyzylordaǵa baryp qaıtqan bir jaqyn aǵamyz: «Ámirdi kórdim, áńgimelestim», – dep keldi. «Bir kishkentaı qara bala eken ózi. Túr-álpeti káristen aınymaıdy. Bizdiń Shákizattyń portfelin ustap júr», – deıdi. Aǵaıyndy Shákirat pen Shákizat Dármaǵambetovter – bizdiń aýyldan shyqqan alǵashqy jýrnalıster. Ekeýi de elge syıly kisiler. Shákizat aǵa sol tusta Qyzylorda oblystyq «Lenın joly» gazetiniń jaýapty hatshysy bolyp isteıtin.

Elden shyǵyp, erterek jarqyraı kóringen Ámirdiń úlgisimen biz de jazý álemine bet burdyq. 1981 jyly Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń jýrnalıstıka fakýltetine oqýǵa tústim. Ámirdi izdesem, ol sol jyly jazda oqýdy bitirip ketip qalypty. Sonaý stýdent kezinen jıi jazyp, kózge túsken Ámirdi Almatyda qyzmetke qalatyn shyǵar dep oılaýshy edim. Sóıtsem, tym alysqa shyǵandap ketipti. Aqtóbe oblysynyń Oktıabr aýdandyq gazetine ornalasqanǵa uqsaıdy. Osyndaı qabiletti jigittiń ádebı ortasy qaınaǵan astanada qalmaı, jer túbine jol tartqanyna tańǵaldym. Biraq ol tusta jýrnalıstıka fakýlteti túlekteriniń oqýdy bitire sala Almatyda turaqtap qalýy tym qıyn edi. Jalǵyz jýrfak... Partııalyq fakýltet... Partııa qaıda aıdasa, sonda jóneısiń... Sol pármendi partııamyz Ámirdi Aqtóbeni máńgilikke meken etýge jiberipti ǵoı sonda.

Qabiletti qyz-jigitterdiń bári de oqý bitirgen soń, joldamamen alysqa tartady. Solardyń birazy aýdannan oblys ortalyǵyna, odan Almatyǵa qaraı jylystap, bas-aıaǵy bes-alty jylda túlegen ortasyna qaıtyp oralady. Sosyn bir tomaǵasyn sypyrǵan qyrandaı silkinip, burqyratyp jazar edi. Qalamynyń qarymy bólek Ámir de sóıtetin shyǵar dep oılaǵanbyz. Biraq ol astana jaqqa asyqpady. Sirá, ózin ózekke tepken Almatyǵa qatty ókpelegen bolýy kerek. Arshyǵan jumyrtqadaı tap-taza shaǵyn shahar – Aqtóbeden janǵa jaıly turaq tapty. Aqtóbeniń aq mańdaıly bir qyzyna úılendi. Aqtóbeniń jıenderi ómirge keldi...

Ádebı ortasy kemshindeý degenmen, araıly Aqtóbe de aqyn-jazýshylardan kende emes edi. Jyrlaryna kúlli jýrfak uıyǵan, úlken de, kishi de jatqa biletin «Mahabbat qashan qartaıǵan? Surańdar ony Ertaıdan» degen tanymal joldardyń avtory Ertaı Ashyqbaev, eldiń shejiresi jóninde kez kelgen ǵulama tarıhshymen tabandatqan tórt saǵat aıtysýǵa bilim-biligi mol jetetin paıymdy pýblııst Idosh Asqarov, bul aımaqqa asa tanymal aqyn Bolat Temirov, zerdeli zertteýshi, qarymdy qalamger Serikqalı Baımenshın, kez-kelgen ákimińdi tizerlete alatyn tegeýrindi jýrnalıst Seksenbaı Kúlimbetov, seriligi men periligi qatar júretin syqaqshy Álimbaı Izbaı, syrshyl aqyn Gúlsamal Aımahanova jáne basqalar bul qalanyń ózindik ádebı ortasyn qalyptastyrdy. Keıinnen bul topqa Almatydan kelgen arqaly aqyndar Meıirhan Aqdáýletuly men Baýyrjan Babajanuly qosyldy. Mine, osydan keıin Ámir óz qalasynda ógeılik kórmegen bolar, Almatyǵa oralýdy múlde oıǵa alǵan joq. Iri basylymdardyń Aqtóbe oblysyndaǵy tilshisi bolyp qyzmet istedi. Iaǵnı, súıikti qalasynan kindigin ajyrata qoımady.

Úshinshi kýrsty bitirgen soń, Aqtóbege óndiristik praktıkaǵa keldim. Bul qalany tańdaýymnyń eki-úsh túrli sebebi bar edi. Birinshiden, bir kýrs tómen oqıtyn Berdibaı Kemalov degen dosym: «Bizdiń elge baraıyq, Shalqarda shalqyp júrip, bir jaqsylap demalaıyqshy», – dep qolqalap qoımady. Ekinshiden, Aqtóbe bizdiń Aralǵa sonshalyqty alys emes. Óndiristik praktıkany erterek bitirip, el jaqqa tartyp turǵym keldi. Úshinshiden, jerles aǵam Ámirmen jaqynyraq tanysqandy jón kórdim.

Ámir Oralbaı bul kezde Aqtóbe oblystyq gazetiniń aýyl sharýashylyǵy bóliminiń meńgerýshisi eken. Jasy jıyrma beste ǵana. Ol kezde oblystyq partııa komıteti basylymynyń bólimin basqarýǵa onyń jasyndaǵy jigitterdi kóp taǵaıyndaı bermeıdi. Sirá, Qandaǵashta aýdandyq gazette qyzmet istep júrgende kózge tússe kerek. Bul qyzmetke sol aýdandyq gazettiń bas redaktorynyń orynbasarlyǵynan kelipti.
Tanystyq. Óte jyly qarsy aldy. Syrtymnan eptep biledi eken. Bul – Ámir aǵamnan úlgi alǵan meniń de «Lenınshil jasqa» maqalalarym jıi jarııalana bastaǵan kezim. Bas redaktor Nurqaıyr Teleýovke kirip shyǵyp, Berdibaı ekeýmizdi óziniń qaramaǵyna praktıkadan ótýge surap aldy. Egis naýqanynyń kúıip turǵan tusy. Praktıkanttyń kómegine zárý bólimniń biri – osy.

Ámir aǵam ertesine-aq úıine qonaqqa shaqyrdy. Bireýdiń atshaptyrym aýlasyndaǵy bir bólmeli shaǵyn turaqjaıdy jaldap turady eken. Ózderi syǵylysyp otyrǵanyna qaramastan Meńdigúl jeńeshem elpildep, dastarhanyn keń jaıdy.
Bir-eki maqala jazyp, aýylǵa taıyp turamyn degenim ádire qaldy. Bas redaktor Nurqaıyr Teleýov Berdibaı ekeýmizdi shtatqa aldy. Sol Ámirdiń bólimine tirkeldik. Ekeýmizge bir jýrnalıstiń jalaqysyn bólip berdi. Onyń ústine qalamaqysy taǵy bar. Ol kezde ashqursaq stýdent úshin munan artyq baqyt joq edi. Jalpy, Ámirmen jumys istegen bir rahat eken. Minezi jaıly, qatty uryspaıdy. Syǵyraıyp, synaı qarap otyryp, jazǵanyńdy lezde jóndep beredi. Jóndegeni kóńilge qona ketedi.
Sol tusta jastar poezııasynyń aldyn bermeı turǵan áıgili aqyn Ertaı Ashyqbaev osy gazettiń mádenıet bóliminde qyzmet istedi. Irgerirekte «Berse Hafız jalǵyz meńge qos qala, Qos meńińe berer edim tórt qala» dep jyr jazǵan Ertaı aǵamyz osy. Osyǵan oraı taǵy bir jyr jampozy Esenqul Jaqypbekov stýdenttik jataqhanamyzdaǵy bizdiń bólmemizde otyryp:

Aqyn kóńil qashan sirá qartaıǵan,
Súıgeniniń meńin kórip marqaıǵan.
Aqtóbe, Oral, Qyzylorda, Jambyldyń,
Gorkomdary, saqtanyńdar Ertaıdan, – dep qolma-qol epıgramma jazǵan. Qolymyz sál bosasa, dálizge shyǵyp, ári Erekeńnen temekini durystap shegýdi úırenip, ári áserli áńgimesin tyńdap qaıtamyz. Almatydaǵy qatar ótkizgen kúnderdi eske alyp, kúlisemiz. Erekeń zilsiz ázilge óte sheber. Shaıtan ıektegen Berdibaı ekeýmiz de qysyr áńgimeniń qalyptasqan mamanymyz. Al Ámir ázil-ospaqqa múlde joq. Sony baıqaǵan Berdesh ekeýmiz mádenıet bólimine baryp, Erekeńnen aýyq-aýyq qýat alyp kelemiz de, Aqtóbeniń aýyl sharýashylyǵyn órkendetýge asa qulshynyspen kirisemiz.
Az ǵana ýaqytta Ámir bizdi kóp nársege úıretti. Maǵan stýdenttiń boıyna shaq kelmeıtin sharýalar jasatyp, gazettiń jarty betin jaılaǵan syn maqalalar ázirletti. Ol ol ma, Lenın aýdanynyń «Avangard» kolhozyna arnaıy issaparǵa jiberip, keteýi ketken sharýashylyq jóninde «Fajaıyp tús» degen feleton jazdyrtty. Ámirdiń jigerlendirýimen jazylǵan sol feleton – búgingi kúnniń kózimen qaraǵanda ánsheıin-aq dúnıe. Kolhoz basqarmasynyń tóraǵasy tús kóredi. Túsinde ashyq-tesik qoraǵa qamalǵan Zeńgi babanyń tuqymdary ony súzgisi kep, múıizderin ońtaılap, tura umtylady. Sıyrlar saıtandaı sap ete qalǵan bastyqqa adamsha til qatady. Qysqasy, jóndeý kórmegen jupyny qoranyń ishinde buqa-qunajyndar men baspaq-tanalar birlesip, quryltaı jınalysyn ótkizip, basqarmany ábden qyspaqqa alady. Oıanyp ketse, túsi. Kádimgi keńes dáýiriniń jaýyr bolǵan dástúrli feletonsymaǵy. Biraq sony botatirsek bala jazǵan soń sol kezdegi el ishindegi áseri ájeptáýir bolǵan sııaqty. Onshaqty kúnnen soń redakııaǵa aýdandyq partııa komıtetinen hat kelip tur. «Fajaıyp tús» atty feleton Lenın aýdandyq partııa komıtetiniń bıýrosynda talqylandy. Feletonnyń keıipkeri – «Avangard» kolhozynyń basqarma tóraǵasy Aleksandr Fedorchenko qyzmetinen bosatyldy». Al, saǵan kerek bolsa!.. Sirá, burynnan da býyny bosap, oryntaǵy bylqyldap turǵan bireý bolsa kerek. Áıtpese, máseleniń bári meniń jazǵan dúnıeme qarap qaldy ǵoı deısiń be? Qulannyń qasýyna myltyqtyń basýy dóp kelgen shyǵar. Biraq qalaı bolǵanda da bul úshinshi kýrstyń úrpekbas balasy úshin úlken jetistik edi. Jetekshim Ámir buǵan menen beter qýandy. Sol kúni ózimdi «Soıalıstik Qazaqstannyń» feleton bóliminiń meńgerýshisi Nuredın Muftahov nemese sol bólimniń «sen tur men ataıyn» tilshisi Ońdasyn Ámirqulov sekildi sezinip, sespeı qatyp uıyqtaǵanym esimde. Ol tusta kún saıyn bas basylymda feletondary jaryq kórip jatatyn osy eki aǵam irili-usaqty sheneýnikterdi ingendeı qaıqańdatatyn.

Sol joly jaqsy jetekshige, jany jaısań aǵaǵa jolyqqanymdy uǵynyp, Almatyǵa qanattanyp qaıttym. Sol áserimnen aıyǵa almaı keler jyly taǵy keldim. Bul jyly da Ábekeńniń jetekshiligimen tájirıbeden jaqsy óttim. Qasyna qyzmetke alyp qalǵysy da keldi. Onyń kóńili qalaǵanmen, basqa basshylar yńǵaı bildire qoımady-aý deımin. Onyń ústine oblystyq basylymdardyń qyzmetkerleri jyldar boıy oryn bosatpaıtyn zaman. Sosyn Almatyǵa tartyp kettim.

Budan soń ol ekeýmizdiń jolymyz talaı jýrnalıske arman bolǵan basylymnyń tóresi – «Lenınshil jasta» túıisti. Men oqýdy bitirmeı jatyp, osy basylymǵa qyzmetke kelgenmin. Ol gazettiń batys aımaqtaǵy óz tilshisi bolyp taǵaıyndaldy. Birneshe jyl «Jas alashtyń» mektebinen ótip, «Egemenniń» kórigine tústi. Osy eki basylymnyń menshikti tilshisi bolyp shırek ǵasyrǵa jýyq istegen soń, oblystyq «Aqtóbe» gazetiniń tizginin qolǵa aldy. Sodan soń orys tilindegi «Aktıýbınskıı vestnıkti» de basqardy. Óz basym Ámirden basqa bir oblystyń eki tildegi gazetine de bas redaktor bolǵan jýrnalısti bilmeıtinmin. Eki tilde de eshkimge ese jibere qoımaıtyn edi. Bertinde taǵy bir áriptesimiz Ámire Árin Almaty oblysynyń eki gazetine de basshy boldy-aý deımin. Sóıtip, bul úrdisti ustanǵan ázirshe Ámir men Ámire ǵana...
Túr-álpeti qazaqtan góri káriske kóbirek uqsaıtyny ras-ty. Bir kórgen adam «Qazaqsha saırap otyrǵan bul qandaı káris?» – dep qaıran qalar edi. Birde mynadaı qyzyq boldy. Almatyda komsomoldyń kezekti plenýmy ótip jatty. Sol jyldary kishi eKanyń múshesi bolyp saılanǵan qyzylordalyq Lı degen qazaqshaǵa sýdaı kúrishshi káris jigitiniń ataq-abyroıy aspandap turdy. Bir qarasam, Qazaq radıosynyń jastar habarlary bas redakııanyń qyzmetkeri Qaırat Musaqulov dobaldaı reporterin arqalap, sharq uryp, sol Lıdi izdep júr eken. Ózi káris, ózi qazaqsha aǵyp tur. Taptyrmaıtyn taqyryp. Qaırat janyǵyp maǵan keldi.

– Álgi Lı degendi tanısyń ba? Seniń aýylyńnyń jigiti deıdi ǵoı. Bol, tezdetip taýyp bershi maǵan. Tústegi jańalyqtar toptamasyna úlgertýim kerek.
Sol arada meni bir shaıtan túrtti. Bir top jýrnalıstiń arasynda áńgimelesip turǵan Ámirdi syrtynan kórsettim.

– Áne tur ǵoı ol... Qarashy, basqa áriptesterińniń bári suhbat alyp tur odan. Sen baıǵus óstip aýzyńdy ashyp júre ber...

«Qap!» – dep Qaıratym kózildirigin bir kóterip, omyraýlap tura umtyldy. Tilim qyshyp, aıtýyn aıtsam da ókinip qaldym. Sebebi, kýrstasym Qaıratpen kúnde alysyp-julysyp, bir-birimizdi qara esekke teris mingizip júrsek te, Ámirmen eshqashan qaljyńdasyp kórmep edim. Qaıran aǵam, renjip qalatyn boldy-aý... Abyroı bolǵanda bári de sátti aıaqtaldy. «Siz Lısiz be?», – dep esendesip alyp, bulbuldaı saıraı jónelgen Qaıratym Ámir aǵamnyń óńirindegi Jýrnalıster odaǵynyń tósbelgisine kózi túsip ketip, mańdaıyn tasqa soqqandaı kilt toqtaıdy. Sol kezde álgi toptaǵy jýrnalıster dý ete qaldy. Báribir Ámir osynyń menen kelgen pále ekenin bilip qoıdy. «Seniń-aq ómiri ishiń tolady da júredi eken» degendeı syǵyraıyp bir qarady da jónine ketti. Sodan soń aǵammen búıtip oınamaıtyn boldym.

Arada jyljyp jyldar ótti. Jas ǵylym doktory retinde men Aqtóbe memlekettik ýnıversıtetine emtıhan komıssııasynyń tóraǵasy bolyp keldim. Sol jyly bul oqý orny jýrnalıst mamandyǵyn ıelengen tuńǵysh túlekterin ushyrdy. Táýbá! Osy qalada talaı ret tájirıbeden ótken bir kezdegi bozókpe bala mine, endi aqtóbelik túlekterdiń dıplomyna qol qoıaıyn dep jatyr... Ustaz ben shákirt qaıta kezdestik. Bul kezde Ámir Oralbaı – jýrnalıstıka kafedrasynyń ortan qoldaı oqytýshysy. Aǵaıyndy ekeýmiz eki apta boıy stýdentterden emtıhan aldyq. Ámir sol joly qatty qýandy. «Meniń sońymnan ertken shákirtim ósti, jetildi, osyny kórgenimizge shúkir», – dedi.

Ámir ýnıversıtette tek dáris oqyp qana qoımaı, osy oqý ornyna aty berilgen ǵulama ǵalym Qudaıbergen Jubanovtyń pýblııstıkasyn zerttep, kandıdattyq dıssertaııa jazyp júr eken. Fylymı jetekshisi – jalpaq jurtqa aty máshhúr ǵalym Namazaly Omashev. Munysyna men qatty qýandym. «Fylymǵa bet burǵanyńyz durys boldy, jaqsylap jazyńyz, tezdetip qorǵańyz», – dep jigerlendirip kettim. Shynynda da onyń shyǵarmashylyq áleýeti men múmkindigi mol edi. Ádebı ortadan alys jerdi meken etkendikten, sol múmkindigin tolyq paıdalana almady-aý dep oılaıtynmyn. Endi zertteýshilik qyrynyń ashylatynyna kúmánim joq-ty.

Biraq ǵylymı ortadan jyraqta júrgendiki me, álde ózine degen talaby qatalyraq boldy ma, áıteýir Ámirdiń qorǵaýy kesheýildeı berdi. Qorǵaý qamymen júrgende aıaq astynan densaýlyǵy syr berdi. Bir kúni ol Almatynyń kóshesinde qulap qalypty. Júıkesine ne salmaq túskeni bir Allaǵa ǵana aıan. Ishteı tynatyn adamdardyń tirligi. Ózi tis jaryp, eshkimge eshteńe aıtpaıdy. Aqyry, dıssertaııasyn qorǵap shyqty. Almatynyń bir múıisindegi dámhanaǵa dastarhan jaıyp, qorǵaǵanyn toılady. Mazasyz kúıde júrip, qujattaryn ázirlep, Astanaǵa joldaǵan soń Aqtóbege attandy. Sodan Aqtóbesi Ámirdi qushaǵynan ajyratqan joq. Aınalasy úsh-tórt aıdyń ishinde jer-besikke bólep tyndy. Keıin el bolyp atap ótken elýine de jete almady.
Attestattaý komıteti ǵylym kandıdatynyń dárejesin bekitip, dıplomyn toltyryp bergende, Ámir Oralbaı jalǵan dúnıede joq edi. Sol kúni onyń eń jaqyn dosy, qarymdy qalamger, alymdy aýdarmashy Dáýitáli Omashuly júregi qan jylap turyp, ıesin izdegen qatyrma qaǵazdy Astanadan Aqtóbege júretin jolaýshyǵa amanattap tapsyryp jatty...
«Ómirge qushtar Ámir degen dosym ótti dúnıeden. Sonyń sońynda qalǵan qos qarǵasynyń qolyna ustatqaısyń mynany»...

* * *

... Iá, búgin onyń týǵan kúni de emes, qaıtqan kúni de emes. Jaı kúnniń biri... Alaıda ol jaı kúni de, qaı kúni de eske alýǵa laıyq azamat edi... Bir kezde biletinder jetip artylatyn edi ony...

Baýyrjan OMARULY

Pikirler