1991 jyly Qazaqstan jeke memleket bolyp, eńseli eldigimiz tanylǵan bolatyn. Sodan beri biraz ýaqyt ótip, Otanymyzda kóptegen jaqsy ózgerister oryn aldy. Tipti, elimiz egemendik alǵan tusta dúnıege kelgen balalar qazirgi kúni otyzdy eńsergen azamattar bolyp, memleketimizdiń ósip-órkendeýine ózderiniń súbeli úlesterin qosýda. Sondaı jastardyń qatarynda Qarasaı aýdandyq kópsalaly aýrýhanasynda eńbek etip júrgen dáriger-mammolog Sanııa Nurahanqyzy da bar. Osy rette elimizdiń mereıtoıy aıasynda jáne de alda kele jatqan medıına qyzmetkeriniń merekesi qarsańynda Sanııanyń ómiri, qyzmetindegi qyzyǵy men qıyndyǵy jaıly sizderge jaqynyraq tanystyryp ótýdi jón kórdik.
Toǵyz jyl boıy medıına salasynda bilim nárimen sýsyndaǵan táýelsizdiktiń qurdasy Sanııa Nurahanqyzy búginde aýdanaralyq kópsalaly aýrýhanada dáriger-mammolog qyzmetin atqarady. Jarqyn júzinen qarapaıymdylyq nyshany anyq ańǵarylyp turatyn jas maman 1991 jyly Ońtústik Qazaqstan oblysy, Túlkibas aýdany, Mashat aýylynda dúnıege kelgen. Úıdiń kenjesi Sanııa kóptegen jyldar boıy ustazdyq jolynda adal eńbek etip kele jatqan analaryn úlgi tutyp, ustazdyqty qalaǵan aǵasy men ápkesinen basqa jol tandap, bala kezinen dáriger bolýdy ǵana armandaǵan eken.
– Aq jeleńdi abzal jandardyń qatarynda bolý meniń bala kúngi armanym edi. Kishkentaı kezimde únemi ózimniń oıynshyqtarymnyń «júrek qaǵysyn, demin tekserip» oınaıtyn edim. Dárigerler qatarynda isteıtin anamnyń inisine, naǵashy aǵama qyzyǵa qarap, ózimdi bolashaqta myqty kardıolog retinde kóp elestetetinmin. Meniń osyndaı qyzyǵýshylyǵymdy baıqaǵan anam ózi muǵalim bolǵanyna qaramastan, maǵan ylǵı da sen bolashaqta dáriger bolasyń, dep kóp aıtatyn. Tipti, mektepti aıaqtaǵannan keıin de maǵan kóp qoldaý kórsetip, meni Almaty qalasyndaǵy medıına ýnıversıtetine oqýǵa túsirdi, – dep óziniń balalyq shaǵyn eske aldy keıipkerimiz.
Óz armanyna jetý úshin ol týǵan aýylynda anasy sabaq beretin orta mektepti támamdap, elimizdiń kóptegen myqty dárigerlerin oqytqan S.Asfendııarov atyndaǵy Qazaq Ulttyq medıına ýnıversıtetine túsedi. Atalǵan oqý ornynda 2008-2013 jyldary «jalpy medıına» mamandyǵy boıynsha bakalavrdy aıaqtaıdy. 2013 jyl Sanııa úshin tek oqýynyń alǵashqy satysynyń aıaqtalýymen ǵana emes, sondaı-aq, basqa da mańyzdy oqıǵamen este qalǵan. Bul jyly ol bolashaq jary Muhtarmen tanysady. Bir jyldan keıin oǵan turmysqa shyǵyp, óziniń otaýlaryn qurǵan olar búginde Qarasaı aýdanynda turyp jatyr. 2013 jyly Sanııa óziniń biliktiligin ári qaraı jetildirý úshin atalmysh joǵarǵy oqý ornynyń ınternatýrasyna túsip, 2015 jyly «terapevt» mamandyǵyn meńgerdi. 2015 jyl da Sanııa úshin erekshe qýanyshty sátpen este qalǵan. Sebebi, ol osy jyly óziniń tuńǵysh balasyn dúnıege ákeldi. Osyǵan baılanysty bir jylǵa demalys alǵan ol úıinde bos otyrǵysy kelmeı, aýdanymyzdaǵy aýrýhanaǵa ýchaskelik terapevt retinde jumysqa kiredi. Munda biraz ýaqyt eńbek etip, 2016 jyly Qazaq onkologııa jáne radıologııa ınstıtýtynyń rezıdentýrasyna túsip, ony 2019 jyly támamdap, onkolog mamany bolyp shyǵady.«Jas kelse – iske» degendeı, jas maman keıin aýdanaralyq kópsalaly aýrýhanaǵa dáriger-onkolog retinde jumysqa kiredi. Keıinnen óziniń salasyndaǵy baǵytyn biraz ózgertip, 2020 jyldan dáriger-mammolog bolyp eńbek ete bastaıdy. Búginde ol sońǵy jyldary áıelder arasynda kóbeıip kele jatqan qaterli isikti emdeýmen jáne de onyń aldyn alýmen aınalysady.
– Biz eki jylda bir ret aýdanymyzdaǵy 40-70 jas aralyǵyndaǵy áıelderdi skrınıngten ótkizip otyramyz. Óıtkeni, búginde kóptegen áıelder ózderiniń qaterli isikpen nemese oǵan alyp keletin ózge de aýrýlarmen aýyratyndyqtaryn bilmeıdi. Ótken jyldyń ózinde aýdanymyzdyń 53 turǵyny osy aýrýmen tirkelgen. Olardyń 23-in skrınıng arqyly anyqtap, ýaqytyly emdelýge jiberdik. Búginde biz bul emdelýshilerdiń barlyǵyn tizimge kirgizip, olardyń ýaqytynda em alyp, aýrýyn asqyndyryp almaýyn qadaǵalap otyrmyz. Bul salady istegenime kóp bolmasa da biraz nárseni kórip úlgerdim. Adamdardyń osy aýrýmen kúresip, ony jengenderdiń qýanyshty kúlkilerin, aýrýǵa tótep bere almaı ketken adamdardyń artynda qalǵan jaqyndarynyń kóz jastaryn kórdim… Árqaısymyz eń birinshi kezekte adam balasy bolǵandyqtan, bunyń bári meniń tek esimde ǵana emes, sondaı-aq, júregimde de óz izin qaldyrdy… Sondyqtan da dáriger maman, adam retinde basqalarǵa aıtarym, óz densaýlyqtaryńyzǵa basa den qoıyp, biraz ýaqyttaryńyzdy dárigerge qaralýǵa jumsaǵandaryńyz jón. Sebebi, jaqsy densaýlyq adam ómirindegi eń mańyzdy qajettilikterdiń biri, – deıdi dáriger.
Mamandyǵynyń qıyndyǵyna qaramaı óziniń jumysyna barsha berilip istep júrgen Sanııa búginde medıına qyzmetkeri retinde mindetin adal, abyroımen atqaryp keledi.Óziniń jumysyna jaýapty, jyly júzimen, sabyrly da salmaqty minezimen áriptesteriniń ortasynda syıly Sanııa tek jaqsy maman ǵana emes, sondaı-aq, búginde bir áýlettiń berekesin aırandaı uıytyp otyrǵan ıbaly kelin, adal jar, aıaýly ana. Jubaıy Muhtar ekeýi úrip aýyzǵa salǵandaı eki bala tárbıelep, óte jaýapty jumysyna qaramastan otbasy músheleriniń babyn jasap, alǵa qadam basyp keledi. «Munyn barlyǵy da eń birinshi kezekte meniń enemniń arqasy!» deıdi keıipkerimiz.– Meniń enem tamasha adam, – dep áńgimesin bastady taǵy da. – Ol kisi kúıeýim sııaqty maǵan árqashan qoldaý kórsetip otyrady. Alǵashqy balamdy dúnıege ákelgende de, oqýymdy jalǵastyramyn degende de meniń bir jaǵyma shyǵyp, balalaryma qaraý, olardy balabaqshaǵa aparý degen sııaqty isterdi óz moıynyna alyp, kóp kómektesetin. Búginniń ózinde jumysym bolsyn, ne basqa da jaǵdaı bolsyn árdaıym meni barynsha qoldap júredi. Sondyqtan meniń ata-eneme aıtar alǵysym sheksiz.Azat eldiń qurdasy bolýdyń ózin zor qurmet, úlken abyroı dep sanaıtyn jas dárigerdiń bolashaqta óz salasy boıynsha bilikti maman bolýdan basqa da aldyna qoıǵan maqsattary, bilgisi, úırengisi ári kórgisi keletin nárseleri jeterlik. Olaı bolsa keleshektiń kemel kúnderine qol sozyp, baıandy bolashaqqa jol bastaǵan Qazaq eliniń Táýelsizdigin tuǵyrly etý jolynda júrgen ózge jastar syndy Sanııaǵa da tek sáttilik tileımiz!
Aqtoty MYRZABEKQYZY
