Men qazaqtyŋ ūlttyq bıregeilıgın, ūlttyq bolmysyn, ruhani erekşelıgın saqtap qaluǧa mol mümkındk berıp otyrǧan el Täuelsızdıgınen 14 jyldan keiın 2005 jyly sol kezdegı Astana, qazırgı Nūr-Sūltan qalasynda dünie esıgın aşyppyn. Közımdı aşyp körgenım - kök aspan, osy aspan tüstes kögıldır tu. Es bılıp, oŋ men solymdy tanyǧanda Täuelsızdık simvoly - Memlekettık Tuymyzdy, Änūranymyzdy, Eltaŋbamyzdy jaqynyraq bıldım. Tuy jyǧylǧan eldıŋ ruhy jyǧylatynyn, tuymyz ūlttyŋ bırıguıne yqpal etetının, ūlttyq sanany biık etetının bertınde sezındım. Sportta älemdık deŋgeide jeŋıske jetkenderdıŋ qūrmetıne Memlekettık Tu köterılgende töbem kökke jetkendei quanamyn.
Biyl Täuelsızdıgımızge 30 jyl toldy. Qazaqstan Respublikasynyŋ Prezidentı Qasym-Jomart Toqaevtyŋ «Egemen Qazaqstan» gazetınde jariialanǧan elımızdıŋ ötkenı, qazırgısı jäne bolaşaǧy turaly söz bolǧan «Täuelsızdık bärınen qymbat» dep atalatyn maqalasy jastardy jaŋa bel-belesterdı baǧyndyruǧa, jaŋa serpınde damuǧa jıgerlendıredı. Memleket basşysy osy maqalasynda: «Adam balasy düniege patriot bolyp kelmeidı. Ol bılım men tärbie alyp, äleumettık ortamen aralasyp, azamattyq bolmysyn qalyptastyru kezınde patriotqa ainalady. Özınıŋ jeke maqsat-müddelerı qoǧam igılıgımen ündesıp, elınıŋ damuyna eleulı üles qosyp jatqanyn jan-jüregımen sezıngen adam naǧyz baqytqa keneledı»-dei kele, jastarǧa ülken ümıt artatynyn bıldırdı.
Qasym-Jomart Kemelūly joǧaryda atalǧan eŋbegınde täuelsızdıktıŋ mäŋgılık üştaǧany retınde keŋ baitaq jerımızdı, qasterlı tılımızdı, bereke-bırlıgımızdı atady. Şyn mänınde de jerımızdıŋ tūtastyǧy, tılımızdıŋ märtebesı, elımızdıŋ bırlıgı-bızdıŋ ūltymyzdyŋ bügını men bolaşaǧy. Bızdıŋ ükılı ümıtımız de, salmaqty senımımız de, barlyq arman-maqstymyz da osy üşeuınıŋ üstınde. Sondyqtan men de būl şyǧarmamda üştaǧan turaly oi-pıkırımdı ortaǧa salamyn.
Ejelgı aŋyzda küşı basym körşılesı jüirık atyn, sūlu äielın qalaǧanda meselın qaitarmaǧan babamyz jerın sūraǧanda qatulanyp, qasqaiyp, atoilap qarsy şyǧypty da, bır süiem jerın bermeptı. Ata-babamyz bızge amanat etken ataqonysymyz ūstaǧannyŋ qolynda, tıstegennıŋ auzynda ketpeuı kerek. Prezident Q.Toqaev aitqandai: «Qazaqtyŋ jerı şeteldıkterge satylmaidy, jalǧa da berılmeidı». Būl-özın osy jerdıŋ perzentımın, osy eldıŋ patriotymyn dep esepteitın ärbır azamattyŋ qūlaǧyna da, köŋılıne de maidai jaǧatyn söz. Künı erteŋ zaŋ jüzınde bekitın Jer-anaǧa degen qūrmetımız - Täuelsızdıgımızdıŋ nätijesınde jüzege asatyn basty qūndylyǧymyzdyŋ bırı jäne bıregeiı.
Kezınde Alaş kösemı Ahmet Baitūrsynūly «Tılı joǧalǧan eldıŋ özı de joǧalady» dep keleşekke alaŋdaǧan bolatyn. Bügıngı taŋda qazaq tılı älemnıŋ eşbır tılınen kem emes. Sözdık qorynyŋ moldyǧyn ǧalymdarymyz salystyrmaly türde däleldep keledı. Bızdıŋ mındet-onyŋ aiasyn keŋeite otyryp, memelekettık tılımızdı jetıldıru. Būl üşın basqa tılde söilegendı artyqşylyq köretın qandastarymyzdyŋ namysyn oiatyp, tuǧan tıldıŋ jyrtysyn jyrtuǧa jūmyldyruymyz kerek. Tuǧanda säbidı ana tılımen auyzdandyryp, ösıp- önetın ortasyn qazaqilandyru arqyly eŋbektegen säbiden eŋkeigen qartqa deiın ana tılımızben jan düniesın aqtaruǧa jol aşylady. Memlekettık tıldı bılu qarapaiym qazaqtyŋ ǧana emes, şendı-şekpendılerdıŋ, memlekettık qyzmetkerlerdıŋ paryzy.
Bi-baǧlandarymyzdan qalǧan ataly sözderdıŋ bärı de bızdıŋ sanamyzda ūmytylmastai jattalyp keledı.
-Betege ketse-bel qalady,
Bekter ketse-el qalady,
Berekeŋ ketse- neŋ qalady?- deidı sondai qanatty sözderdıŋ bırı. Halyq ūǧymynda yrys-däulet yntymaǧy bar jerge barady. Sondyqtan da elımızdegı bükıl ūlystardyŋ bereke-bırlıgı Qazaq memleketınıŋ tabysyn tasqyndatady. Köpşılıktıŋ pıkırınşe bır tılde söilemegen qoǧamda bırlık bolmaidy. Qazaqstannyŋ tūraqtylyǧyn saqtau üşın elımızdegı bükıl ūlttar men ūlystar özara memlekettık tılde tüsınısuı qajet. Ata-babamyzdyŋ amanat etıp qaldyrǧan basty qūndylyqtaryn, ǧasyrlar boiy aŋsaǧan arman-mūratyna ainalǧan Täuelsızdıgın qorǧau - öskeleŋ ūrpaqtyŋ enşısınde. Amanatqa adal bolaiyq!
Ersaiyn TŪRSYN, N.Ostrovskii atyndaǧy mektep-liseidıŋ 10-synyp oquşysy
