Órt sóndirýshiler men qutqarýshylar — eń qaýipti mamandyq ıeleri. Olar únemi ómir men ólimniń arasynda, arpalysta júredi. "Beıbit kúnniń batyrlary" atanǵan bul mamandyq ıeleriniń arqasynda búgingi kúni talaı adam ólimnen, qıyn jaǵdaılardan aman qalyp jatyr. Aqtóbe oblystyq tótenshe jaǵdaılar departamentine qarasty órt sóndirý jáne avarııalyq qutqarý jumysy qyzmeti bóliminiń aǵa ınjeneri Saıat Sýlıkovtyń osy qıyn salada eńbek etkenine 7 jyldan asqan. Ol basynda qarapaıym órt sóndirýshi bolyp jumysqa ornalasypty.
Saıat Batys Qazaqstan ınnovaııalyq-tehnologııalyq ýnıversıtetin tehnıka qaýipsizdigi mamandyǵy boıynsha támamdaǵan. Oqýyn aıaqtaǵan soń ol 2014 jyly órt sóndirýshi bolyp Aqtóbe qalasyndaǵy №4 órt sóndirý bólimine jumysqa ornalasady. Keıin ol aǵa órt sóndirýshi, bólimshe komandıri bolady. Qazir Saıat órt sóndirý jáne avarııalyq qutqarý jumysy qyzmeti bóliminde aǵa ınjener bolyp qyzmet etedi.
— Órt sóndirýshi – júrektilikti qajet etetin mamandyq. Bul salany kez kelgen adam tańdamaıdy. Bizdiń qyzmette ójettilik, batyldylyq pen tózimdilik qajet. Meniń órt sóndirý qyzmetinde júrgenime jeti jyl boldy. Mamandyǵym ózime unaıdy. Elge qyzmet etýge árqashan daıynmyn. Meniń qazirgi qyzmetim — oblysta bolǵan órt oqıǵalaryn taldaý, órt sóndirý bóliminiń jumysyn úılestirý, órt sóndirýshiler men qutqarýshylardyń ózara tájirıbe almasyp, qyzmette nátıjeli jumys jasaýyna jaǵdaı jasaý. Biz qandaı jaǵdaı bolmasyn, saqadaı saı bolýymyz kerek. Sol sebepti táýlik boıy jattyǵamyz, ǵımarattyń ishi men syrtynda jedel qutqarý sharalaryna úzdiksiz daıyndalamyz. Biz jyl saıyn arnaıy jospar quramyz. Sol josparǵa sáıkes ár túrli sporttyq, jattyǵý sharalaryn uıymdastyramyz, — deıdi aǵa ınjener. — Qazir bizdiń bólim úlken órt oqıǵalary bolǵanda órt sóndirýshilerdi jumyldyrý, olardy tıisti tehnıkamen qamtamasyz etý, shtab qurylǵan jaǵdaıda onyń jumystaryn uıymdastyrý sııaqty mańyzdy jumystardy pysyqtap jatyrmyz. Jalpy qandaı jaǵdaıda órt oqıǵalary tirkelsin, biz mindetti túrde sol jerde shtab quryp, qyzmetkerlerimizdi jumyldyramyz. Oqıǵa ornynda jumys barysyn rettep, yjdaǵattylyqpen órtti sóndirýge barymyzdy salamyz.
Saıat Sýlıkovtyń aıtýynsha, bıyl Aqtóbe qalasy aýmaǵynda 4-5 iri órt oqıǵasy ( «Áıgerim» klınıkasynda, temir jol aýrýhanasynda, Áýe qalashyǵy aýdanynda) bolyp, órt sóndirý jáne avarııalyq qutqarý qyzmetiniń mamandarynyń ózara birlese jumys jasaýynyń arqasynda olar dereý sóndirilgen. Eshqandaı adam zardap shekpegen.
Búgingi kúni Saıat bir top qutqarýshylarmen qala shetindegi jaǵajaılardy aralap, túsindirý-profılaktıkalyq jumystar júrgizip jatqanyn aıtady. Sebebi maýsym-tamyz aılarynda, ásirese, qala aýmaǵynda jazǵy sýǵa túsý maýsymy kezinde qaýipsizdikti saqtamaı, sýǵa ketip qalatyndar kóp.
— Bizdiń jedel top árdaıym kez kelgen ýaqytta, qandaı jaǵdaı bolmasyn adam ómirin qutqarýǵa daıyn. Olar kúndelikti kezekshilikke shyqqanda túrli jaǵdaılarǵa kezigip, tosynnan tutanatyn qyzyl jalynmen arpalysady. Óz ómirlerin qaterge tigip, sýǵa ketken adamdardy qutqarady. Negizi bizge júktelgen tártip boıynsha kez kelgen bólim qyzmetkerleri tótenshe oqıǵa bolǵan orynǵa on mınýttyń ishinde jetýi kerek. Sondyqtan biz barynsha yjdaǵatty túrde, jaǵdaıǵa saı áreket etýge daıyn bolýymyz kerek.
Jalpy bul mamandyqty tańdaǵan kez kelgen maman aldymen adamdardyń ómirin qutqarýǵa tıis. Sodan keıin ǵana órt bolǵan oryndy sóndirý úshin jedel qımyldap, óz jumysyna jaýapkershilikpen qaraýy kerek, — deıdi ol.
Osyndaı qıyndyǵy mol, jaýapty jumystyń júgin arqalap júrgen Saıat ótken jyly bir úıdi jarylystan aman saqtap qalypty. Ol óz ómirin qaterge tigip, órtenip jatqan garajdan gaz ballonyn alyp shyǵyp, tutas bir úlken úıdiń jarylýyna jol bermegen. Onyń osy eńbegi elenip, II dárejeli «Úzdik qutqarýshy» ataǵy berilgen. Sondaı-aq Saıat birneshe márte QR Tótenshe jaǵdaılar mınıstriniń Alǵys hatyn ıelengen.
"Eń bastysy, ótken jyly elimizdegi, onyń ishinde oblystaǵy barlyq órt sóndirýshiler men qutqarýshylardyń jalaqysy artty. Bul memlekettiń biz sııaqty qıyn mamandyq ıeleriniń eńbegin baǵalaǵany dep bilemiz", — deıdi Saıat Sýlıkov.
Onyń aıtýynsha, búginde oblysta órt sóndirý jáne avarııalyq qutqarý qyzmetinde jalpy sany 955 qyzmetker bar. Onyń 176-sy — ofıer.
Aıta ketý kerek, bıylǵy jyl basynan beri Aqtóbe oblysynda órt sóndirýshiler men qutqarýshylar 6579 órt jáne avarııalyq oqıǵalarǵa shyǵyp, azamattardyń ómirin qutqaryp qalǵan. Atap aıtsaq, atalǵan oqıǵalardyń 307-i garnızon shegindegi órtter bolsa, 146-sy —avarııalyq qutqarý jumystary, 1086-sy — janý jaǵdaılary, 64-i — rastalmaǵan janý faktileri, 318-i — sý kózderin túzetý jumystary, 61-i — órt oqıǵalary, 2538-i — taǵy basqa jaǵdaılar.
Danagúl BAIMUQASh,
"Adyrna" ulttyq portaly.
