Elımızde qalyptasqan kürdelı epidemiialyq ahual bükıl qoǧamdy alaŋdatyp otyr. Mūny Qazaqstan ǧana emes, köptegen elder bastan ötkerude.
Ortalyq Aziia elderınde neşe adam koronaviruspen auyrdy?
Qazaqstan - 708 379 adam (qaitys bolǧany - 7 867) Qyrǧyzstan - 172 937 adam (qaitys bolǧany - 2 462) Özbekstan - 145 615 adam (qaitys bolǧany - 994) Täjıkstan - 16 223 adam (qaitys bolǧany - 124) Türkımenstan - resmi tırkelmegen Osy oraida älemdık statistikaǧa nazar audarsaq, tek 10 şaqty elde (mūhit araldary) ǧana koronavirus tırkelmegen. Al suyq materik Antarktidanyŋ özınde 58 adam koronavirusty jūqtyrǧan.Ortalyq Aziia elderınde halyqtyŋ neşe paiyzy tolyqqandy vaksina saldyrdy?
Qazaqstan - 25% Qyrǧyzstan - 4,38% Özbekstan - 3,4% Täjıkstan - 1,36% Türkımenstan - 0,2% Elımızde vaksina saldyrudyŋ tömengı deŋgeide jürgızıludıŋ bır sebebı, vaksina taŋdauynyŋ azdyǧynda. Būǧan deiın bırneşe vaksinanyŋ türı bolǧanymen, qazırgı taŋda qaida barsaŋ da, aldynan Sputnic V kütıp alady.Ortalyq Aziia memleketterınde vaksinanyŋ qandai türlerı bar?
Qazaqstan: Sputnik V, Vero Cell, QazVac, Hayat-Vax, CoronaVac. Qyrǧyzstan: Sputnik V, Sinopharm (Qytai, 1,25 mln doza), AstraZeneca (Ūlybritaniia, 226 myŋ doza), QazVac (Qazaqstan, 25 myŋ doza). Özbekstan: ZF-UZ-VAC2001 (Qytai-Özbekstan bırlestıgı, 10,5 mln doza), Sputnik V, AstraZeneca (Ūlybritaniia, 1 mln myŋ doza ), Moderna (AQŞ- 3 mln doza). Täjıkstan: Moderna (AQŞ-1,5 mln doza), AstraZeneca (Ūlybritaniia, 250 myŋ doza), CoronaVas (Qytai, 1,5 mln doza) Türkımenstan: CoronaVac (Qytai), Sputnik V, EpiVakKorona (Resei), AstraZeneca (Ūlybritaniia). Statista.com saitynyŋ 12 tamyzdaǧy mälımetı boiynşa Resei Federasiiasy Sputnik-V vaksinasyn 30-dan astam elge satqan: 1. Ündıstan - 250 mln doza 2. İran - 60 mln doza 3. Türkiia - 50 mln doza 4. Nepal - 25 mln doza 5. Egipet - 25 mln doza 6. Meksika - 24 mln doza 7. Vetnam - 20 mln 8. Venesuela - 10 mln 9. Braziliia - 10 mln doza 10. Qazaqstan - 6 mln doza 14. Özbekstan - 1 mln doza 16. Qyrǧyzstan - 100 myŋ doza Būl statiskaǧa nazar audarsaq, elımız soltüstık körşınıŋ vaksinasyn satyp aludan TOP-10 elge kıredı. Eger adam basyna şaǧyp esepteitın bolsaq, tıptı Qazaqstan köşbasşy sanalady.Lokdaun jemısın berdı me?
Älem elderı koronavirus saldarynan 2020 jyly basty sporttyq şaralaryn şegerıp qana qoimai, elde lokdaun jariialaǧanymen, Şvesiia memleketı atalmyş şarany qabyldaudan bas tartty. Saldarynan 1 mln 11 myŋ azamat koronavirusty jūqtyryp, 14 659 tūrǧyny qaitys boldy. Osy oraida körşıles memleketter lokdaun engızgennıŋ arqasynda adam ömırın köp mölşerde saqtap qala aldy. Mysaly, Daniia - 333 815 adam (2 562-sı qaitys boldy), Norvegiia - 146 056 adam (811-ı qaitys boldy), Finliandiia - 119 320 adam (995-ı qaitys boldy). Al Jaŋa Zelandiiada soŋǧy 6 aida alǧaş ret 1 adamnan koronavirus tırkeldı. Bilık jedel şeşım qabyldap, 1 adam üşın el ışınde 7 kündık lokdaun jariialady. Aita keteiık, Jaŋa Zelandiia koronavirusty jūqtyrudan älemdık statistikada eŋ baiau taralatyn TOP-10 memleketke kıredı. Koronavirusty jūqtyru deŋgeiı tömen eldıŋ bırı - Monako. Fransiia bilıgı būl patşalyqtan 30 şaqyrymǧa deiın jäne taŋǧy 6-dan keşkı 6-ǧa uaqyt aralyǧynda ūzauǧa rūqsat bergen. Al 30 şaqyrymnan asqysy kelgender mındettı türde PSR test tapsyruǧa mındetteldı. Nätijesınde 3 033 adam koronaviruspen auyryp, 33-ı köz jūmdy. Eger zattaryn aluǧa qorqatyn körşı ärı koronavirustyŋ "astanasy" Qytaidyŋ statistikasyna toqtalsaq, onda nebary 106 myŋ adam koronavirusty jūqtyrǧan. Salystyrmaly türde Qazaqstannan 7 esege az! Olardyŋ koronavirus tolqynyn tömendetuge betperde taǧuǧa degen jauapkerşılık, tärtıp, qataŋ tekserıs, ekologiianyŋ lastyǧy saldarynan būǧan deiın de betperde taǧuǧa üirengendıgı, beiresmi Qytaidyŋ dästürlı medisinanyŋ myqtylyǧy äser etedı-mys. Däl osyndai jauapkerşılıktıŋ arqasynda koronavirus epidemiiasy älemde 3-şı (alǧaşqy - Qytai, ekınşı - Tailand) elde anyqtalǧan Japoniia 200-den astam memlekettıŋ basyn qosqan jazǧy Olimpiada oiyndaryn körermensız joǧary saqtyq şaralarymen ötkızdı. Koronavirustyŋ bügıngı saldary bolaşaǧymyzǧa äser etetının esten şyǧarmaiyq...Qanat BAIŪZAQOV,
"Adyrna" ūlttyq portaly
