«Adyrna» ūlttyq portalynyŋ kezektı sūqbaty Qazaqstan Respublikasy Aqparat jäne qoǧamdyq damu ministrlıgı «Qoǧamdyq kelısım» respublikalyq memlekettık mekemesınıŋ direktory Erbol Şauenovpen boldy.
– QHA Qoǧamdyq kelısım keŋesın qūruǧa qandai qajettılık boldy?
– 2013 jyly Qazaqstan halqy Assambleiasynyŋ «Qazaqstan – 2050» Strategiiasy: «Bır halyq – bır el – bır taǧdyr» atty XX sessiiasynda Elbasy halyqtyŋ barlyq jıkterınıŋ Qoǧamdyq kelısım men jalpyūlttyq bırlıktı nyǧaitu ısıne qatysuyn küşeitu mındetın qoidy. Oblystardyŋ, Astana jäne Almaty qalalarynyŋ äkımderıne 2013 jyldyŋ soŋyna deiın barlyq öŋırlerde Qazaqstan halqy Assambleiasynyŋ qoldauymen Qoǧamdyq kelısım keŋesterın qūru tapsyryldy.
Nätijesınde etnomädeni bırlestıkter qyzmetınıŋ täjıribesın jinaqtap, sondai-aq eŋbek ūjymdarynyŋ jūmysyn qarap, barlyq küş-jıger men mümkındıkterdı bıryŋǧai qūrylymǧa bırıktıru turaly şeşım qabyldanyp, QHA qūrylymy retınde qoǧamdyq kelısım keŋesterı qūryldy.
Qoǧamdyq kelısım keŋesterınıŋ negızgı mındetterı: ortaq müddelerdı ızdestıre otyryp, syndarly pıkırtalas alaŋyn qamtamasyz etu; ärtürlı äleumettık toptardy, ükımettık emes ūiymdardy, etnomädeni bırlestıkterdı qoǧamdyq kelısım men jalpyūlttyq bırlıktı qalyptastyru prosesıne tartu; talqylauǧa qatysuşylardyŋ ūstanymdaryn qorytyndylau; äleumettık şielenıstıŋ aldyn alu bolyp tabylady.
– Biyl ūltaralyq dostyqty nyǧaitu maqsatynda qandai şaralar ūiymdastyryldy?
–Qazaqstan Täuelsızdıgınıŋ 30 jyldyǧy qarsaŋynda barlyq öŋırlerde QHA qoǧamdyq qūrylymdary «Alǧys aitu künı», saiasi quǧyn-sürgın qūrbandaryn eske alu künıne arnalǧan «Tarihtan taǧylym - ötken taǧzym-«bolaşaq üşın estelık» halyqaralyq jobasy, respublikalyq Analar keŋesınıŋ otyrysy, etnomädeni bırlestıkter men qoǧamdyq ūiymdardyŋ qatysuymen seminar-treningter: «Qazaqstan jastaryn tärbieleudıŋ etnomädeni dästürlerı», «Qoǧamdyq kelısımdı nyǧaitudaǧy etnomädeni bırlestıkterdıŋ rölı», «Mediasiia etnosaralyq qatynastardy üilestıru qūraly retınde» jäne taǧy basqa ıs-şaralar ötkızıldı.
Sondai-aq, QHA qoǧamdyq qūrylymdary Qazaqstan halqy Assambleiasy ötkızetın qaiyrymdylyq aksiialaryna belsendı qatysady.
– QHA jūmysyn memlekettık tılde jürgızu qalai jüzege asyp jatyr?
– Qazaqstan halqy Assambleiasy memlekettık tıldı üiretu boiynşa belsendı jūmys jürgızude jäne osy baǧytta türlı jobalardy jüzege asyruda, jyl saiyn «Ūly dalanyŋ ūltaralyq tılı» respublikalyq forumy ötkızılude, äleumettık jelılerde, «YouTube» videohostingınde qazaq tılın oqytu boiynşa türlı kurstar ötkızılude.
Jyl saiyn Qazaqstanda tūratyn etnostar arasynda qazaqtıldı jastar sany artyp keledı.
Ūlttyq qūndylyqtardy qalpyna keltıru, damytu, memlekettık tıl märtebesın arttyru – qazaqstandyq qoǧamda tabysty damudyŋ, bırlık pen kelısımdı saqtaudyŋ negızı bolyp tabylady.
– Özge etnostardyŋ memlekettık tıldı bılu deŋgeiı qandai? Olardyŋ ana tılımızdı meŋgeruıne qanşalyqty män berılude?
— Qazaqstan halqy Assambleiasy memlekettık tıldı damytuǧa baǧyttalǧan mädeni-aǧartuşylyq jobalardy jüzege asyruda. Assambleia qoǧamdyq qūrylymdardyŋ keŋ jelısıne ie bolǧandyqtan, onyŋ jobalary halyqtyŋ barlyq toptaryn qamtidy, osylaişa azamattardyŋ memlekettık tıldı damytuǧa qatysuyn qamtamasyz etedı.
Assambleianyŋ «Myŋ bala» jobasy - balalardy, etnos ökılderın memlekettık tılge oqytuǧa, «Ūly dalanyŋ ūltaralyq tılı», äleumettık jelılerde, «YouTube» videohostingınde qazaq tılın oqytu kurstary memlekettık tıldıŋ qoldanylu aiasyn keŋeituge jäne damytuǧa yqpal etedı.
Aqparat jäne qoǧamdyq damu ministrlıgınıŋ tapsyrysy boiynşa Qazaqstan halqy Assambleiasynyŋ ärıptesı «MÄMILE» Qoǧamdyq qorynyŋ bastamasymen Qazaqstan Respublikasynyŋ oblys ortalyqtary men Nūr-Sūltan, Almaty jäne Şymkent qalalaryndaǧy QHA Dostyq üilerınde qazaq tılınde pıkır almasu klubtary (barlyǧy 18 klub) jäne öŋırlerdıŋ Dostyq üilerı janyndaǧy jeksenbılık mektepterı jūmys ısteidı.
— Jūmystaryŋyzǧa koronavirus pandemiiasyna bailanysty engızılgen karantin qalai äser ettı?
– 2020 jylǧy nauryzda tötenşe jaǧdaidyŋ jariialanuyna bailanysty koronavirustyq infeksiianyŋ taraluyna jol bermeu maqsatynda köptegen ıs-şaralar onlain formatqa auystyryldy.
Karantin jaǧdaiynda tūrǧyndar arasynda karantin rejimı men medisinalyq ūsynystardy saqtau boiynşa sauatty aqparattyq-tüsındıru jūmystaryn jürgızu öte maŋyzdy boldy. Sondai-aq, az qamtylǧan otbasylarǧa arnalǧan betperdeler, därı-därmekter, azyq-tülık sebetterın tıgu jäne taratu boiynşa qaiyrymdylyq aksiialaryn QHA erıktılerınıŋ kömegımen ūiymdastyryldy. Osy baǧyt şeŋberınde barlyq öŋırlerde Qazaqstan halqy Assambleiasy qoǧamdyq qūrylymdarynyŋ, respublikalyq etnomädeni bırlestık ökılderı #Bız bırgemız, #Betperde taq, #Üide bol # aksiialaryna belsendı qatysty.
– Jauaptaryŋyzǧa raqmet!
Äŋgımelesken Diana ASAN,
«Adyrna» ūlttyq portaly