Uaqyt jäne keŋıstık tūrǧysynan qaraityn bolsaq, adam ömırı tym qysqa.Al, zau biıkter men qūla dala üşın bızdıŋ ǧūmyr bır sättık qana.Tıptı būl keŋıstık üşın jer qaiystyrar äskerı bolǧan han Şyŋǧystyŋ da ömırı tükke tūrǧysyz.Al,adami tūrǧydan öz zamanynda keleşek keŋıstıgınıŋ tarylmauyn tırşılık etudıŋ negızgı maqsaty sanaǧan tarihi tūlǧalardyŋ ömırınen ūlaǧat tüiu–eş jerde jazylmaǧan paryz bolsa kerek.Qozybasy töbesıne şyqqanda maǧan osyndai oi keldı.
Qazaq handyǧynyŋ erkındık tuynyŋ jelbıregen sätımen erekşe.Odan keiın de qazaqtyŋ basynan ötken talai tarihi jaǧdailarǧa kuä bolyp, mız baqpai jatyr.Mız baqpai degenımız de,tereŋdei bersek jaŋsaq oilau bolyp şyǧa keledı.Töbenıŋ tasyn baiaǧyşa kekılık meken tūtyp, etegıne baiaǧyşa boz jusan şyǧady. Būrynǧydai Jirenaiǧyr özenı tarihi töbege bır täu etıp, tömen qarai aǧyp ötedı.
1458 jyly Jänıbek pen Kerei sūltandar Qazaq handyǧyn Qozybasynda qūryp,bır tümen eldı mal-mülkımen köşırıp äkelgen.Ǧalymdar būl oqiǧa qyrküiek aiynda bolǧan desedı.Han ordasynda Kerei han öz halqyna bırınşı jarlyǧyn qazan aiynda jariialap,qystap şyǧu mäselesı men jas memlekettıŋ bolaşaǧyna qatysty keŋes qūrǧan eken.
Qozybasy jailauyn mekendeu Jänıbek pen Kerei sūltandarǧa öte tiımdı bolatyn.Jailaudyŋ jan-jaǧy tau bolǧandyqtan Äbılhaiyr hannyŋ qoly jetpeitın,myqty bekınıs qyzmetın atqarǧan.
Degenmen,Qazaq handyǧynyŋ qūryluyndaǧy Qozybasy töbesınıŋ qai jerde ekendıgı jaiynda pıkır köp.Bır-bırıne qaişy keletın közqarastar da jeterlık.Tastaǧy taŋbalarǧa zer salyp, el ışındegı etnografiialyq materialdardy jinaqtaǧan Jaǧda Babalyqūly bır maqalasynda «Qozybasy töbesı Almaty oblysynyŋ Jambyl audanyndaǧy Suyqtöbe tauynan qaşyq emes» degen pıkır aitqan.
Qozybasy töbesı alasa ǧana döŋderdıŋ ortasynda döŋgelenıp tūr.Rasymen, han keŋes qūryp, halyqtyŋ jarlyq tyŋdauǧa jinaluyna qolaily keŋıstık. Qūddy orda keŋesın qūru üşın bıreu ädeiı qolmen jasap qoiǧandai.Tıptı dala mädenietınıŋ tabiǧatpen osynşalyqty ūştasyp jatqandyǧyna qairan qalasyŋ.Būryn osy dalada Batys pen Şyǧystyŋ arasyndaǧy bailanystyŋ nyşany ıspettı Ūly Jıbek jolynyŋ keruenı köşıp bara jatqanyn eskersek, qazaqqa handyq qūrmaqqa ūmtylǧan qos sūltannyŋ Üŋgırtastaǧy Qozybasyna tu tıguı – oiǧa qonymdy.
Taudan taŋbaly tastardy da kezıktıruge bolady.Alaida soŋǧy jyldary Qozybasyn aşyq karerge bergen eken.Auyr jük kölıgı kielı töbenıŋ tasyn tasyp jatyr.Küllı qazaq üşın qyzyrly mekennıŋ tasyndaǧy maŋyzdylyqty tüsınıp,ol jerdegı qazba jūmystary toqtaidy degen ümıtımız bar.Al, töbenıŋ Qozybasy atanuyna ne sebep?Tuǧan ölkege qatysty tarihi mūralar-dy jinaqtauşy, analar alqasynyŋ töraiymy,auyldyq kıtaphana meŋgeru-şısı Gülşar Asylbekova köktemde şöp qyltiyp şyǧa salǧanda tuǧan töldıŋ basy köbeietın berekelı ölke bolǧandyqtan babalarymyz solai atasa kerek degen boljamyn aitty.Būl dolbar şyndyqtan asa alys emes. Sebebı, şöbı şüigın mekennıŋ qoi sovhozy bolǧanyn ūmytpauymyz kerek.Jerı otty bolmasa, ol jerden üzdık şopandar men eŋbek erlerı şyǧar ma edı?
Al,Sarbastau mektebındegı tarih pänınıŋ mūǧalımı Şapaǧat Adenova töbenıŋ alystan qaraǧandaǧy sūlbasy qozynyŋ basyna ūqsaitynyn aitty. Tarihi töbege qatysty derektermen tanystyrǧan mūǧalımnıŋ de boljamyn joqqa şyǧara almadyq. Sebebı, töbe anyqtap qaraǧan, baiqampaz adamǧa qozynyŋ basyna ūqsaityn bolyp şyqty.
Aqsaqaldar alqasynyŋ müşesı Särsebek Ekeibaev:«Täuelsızdık alǧan kezde auyldardy qazaqşalandyru bastaldy.Bızdıŋ auyl № I ferma dep atalyp kelgen ǧoi.Körşı jatqan Aqqainar auylyna aty ūiqassyn dep auylǧa Kökqainar degen at berdı.Öz basym auyldyŋ Qozybasy dep atalǧanyn qalaǧanmyn.Bıraq menıŋ ūsynysym ötpei qaldy»,– dep el men jerdıŋ tarihy turaly syr şerttı.Auylǧa Kökqainar degen ataudy sol kezdegı äkım Meruert Tastanova berse kerek.
Qozybasy men Suyqtöbe şyŋyna deiıngı aralyq 28 şaqyrym. Batys jaq qanaty Basbatyr tauy men Degeres töbesıne ūlasady. Şöbı şüigın, malǧa jaily meken bolǧandyqtan jer yŋǧaiyna qarai jaŋa qūrylǧan memleket osy jerdı taŋdasa kerek.
Sonymen,Üŋgırtas auyldyq okrugın Qozybasy töbesın jailaǧan el bolǧandyqtan, barşa qazaqtyŋ kielı qaraşaŋyraǧynyŋ mūragerı retınde qarauymyzǧa bolady.Qaraşaŋyraq demekşı,Üŋgırtas auylynda Qarasai batyrdyŋ Esım hannan syilyqqa alǧan kiız üiınıŋ bosaǧasy saqtalyp kelgen. Qarasaidyŋ segızınşı ūrpaǧy, qara bosaǧaly Espenbet atanyŋ üiıne at basyn būrudy ūmytqan joqpyz.Ärine, qara bosaǧanyŋ Qarasai audanyndaǧy Şamalǧan auylynda ekendıgınen habarymyz bolǧan.
Jer kındıgı
Auyldyq okrugtıŋ ortalyǧy Üŋgırtasta «Jer kındıgı» bar.Soŋǧy 7 jylda būl ölkenı köru üşın alys-jaqyn şetelden keletınder köbeigen.Būǧan akademik Viacheslav Bronnikovtyŋ ǧylymi zertteuı de türtkı bolǧanǧa ūqsaidy. Viacheslav Mihailovich – Keŋes Odaǧy boiynşa bioenergetikanyŋ negızın saluşy ǧalym.Arnaiy qūrylǧylar arqyly tekseru barysynda osy aimaqtan joǧary energetikalyq quat közı anyqtalǧan. Özge ǧalymdar toby būl maŋda jer astyndaǧy anyqtalmaǧan metaldyŋ magnittık örısı bar boluy mümkın degen boljamyn ūsynady. Qalai bolǧanda da, mäskeulık ǧalymnyŋ bioenergetikalyq zertteuınen keiın Üŋgırtasqa keluşılerdıŋ sany ūlǧaiǧan. Tıptı, būl maŋdy Jerdıŋ kındıgı dep ataityndar da jeterlık.Jer kındıgıne baryp, ǧaryştyq bailanysqa tüsetındıgıne senımdı turister ol ölkege qatysty mifterdı tyŋdauǧa daiyn.Bır qyzyǧy, boidy senım bilegen soŋ ba, ondaǧy tasqa jaqyndasaŋ, şynymen ystyq pen suyq leptıŋ qatar almasyp jatqanyn sezınesıŋ.Al,Üŋırtas auylynyŋ tūrǧyndary ol jerdıŋ qasiettı ekendıgıne tegıs senedı dei almaimyz.Qalypty adamdar sekıldı jerdıŋ kındıgınıŋ qasynda ömır sürıp jatqanyna senetınder de, müldem nanbaityndar da bar. Qazır ol üŋır ornalasqan aumaq qorşalǧan.Aidahardyŋ qanatyna ūqsaityn taudan şyǧyp tūrǧan üŋgırdıŋ qaptaly körgen adamdy özıne erkısız baurap alarlyqtai ädemı.Sondyqtan qatyp qalǧan aidahar haqyndaǧy aŋyzǧa, Jer kındıgı turaly tämsılge senbeseŋız de, şeber tabiǧattyŋ sūlulyǧyn tamaşalau üşın baruǧa bolady.Tau etegınde has sūludyŋ janarynan aǧyp tüsken saf tamşydai möldır özen aǧyp jatyr.
Keşegı kün
Auyldyŋ tarihy özge eldı mekender sekıldı ūjymdastyru kezeŋımen tıkelei bailanysty. 1929 jyly Jaryqbai Baidullaūlynyŋ ūiymdastyruymen qūrylǧan. 1930-1948 jyldary Qastek atyndaǧy qoi sovhozy bolyp qūrylady, ol kezdegı direktory E.Esenbaev degen azamat bolǧan. Qastek atyndaǧy qoi sovhozy tıkelei Mäskeuge qaraǧan şaruaşylyq boldy. Qoidyŋ etı men biiazy jünın öndıretın sovhozdy Sosialistık Eŋbek Erı ataǧyn alǧan Musin Şaihislam basqarǧan.Ş.Musinnıŋ basşylyǧy kezınde şaruaşylyq ekonomikasy nyǧaiyp,auylda ekı qabatty üiler, orta mektep, balabaqşa salynǧan.Ol Mäskeude ötken mal şaruaşylyǧyn asyldandyruǧa qatysty odaqtyq körmede qoi tūqymyn asyldandyruǧa qatysty I därejelı diplomǧa ie bolǧan.Ärine,qoi tūqymyn asyldandyruda bır ǧana adam nätije körsete almaidy.Qoi sovhozynyŋ odaqtyq deŋgeide moiyndaluyna üles qosqan köp azamattardyŋ ūrpaqtary qazır Üŋgırtas auylynda tūrady. Öskeleŋ ūrpaq Lenin ordenımen marapattalǧan; Eşenhan Särsenbaev, Anarbek Tūmataev, Amalbek Beisebaev, Ümbetqūl Moldabaev, Äşım Böstekbaeva,Seiden Omarov,Babihan Bastaubaeva, Baqtybai Abitov, Mūqan Kökközov syndy el azamattaryn maqtanyşpen aityp otyrady.Ataqty şopan, Qazaq SSR Joǧarǧy Keŋesınıŋ deputaty bolǧan Sailau Qalqabaev ta osy auyldyŋ tumasy.Osyndai tūlǧalardyŋ eren eŋbegınıŋ arqasynda astyq satu jönındegı besjyldyq jospar «Qastek» memlekettık asyl tūqymdy qoi zavodynda merzımınen būryn oryndalatyn.Eŋbek adamdaryn baǧalaityn, olardyŋ oi-pıkırlerıne män berıp,aqyl-keŋesterıne qūlaq asatyn däuır bolǧan.
Tūlǧalar tūǧyry
Qazaqstandyq mal şaruaşylyǧy, onyŋ ışınde qoidy asyldandyru turaly habary bar adam Mūqan Kökközovtı bılmeuı mümkın emes.Ol 100 qoidan 160 bas qozy alǧan.
1956 jyly «Qastek» asyl tūqymdy qoi zauytynan I ferma bölınedı. Osy bölımşenı 28 jyl boiy Amalbek Beisebaev basqarady.Auyldaǧy tūrǧyn üilerdıŋ salynuy, radio jüiesı men telefon bailanysy, elektr stansiiasynyŋ, jolauşylar tasymalyna arnalǧan avtobustyŋ jürgızıluı osy kısı basşylyq etken kezde jüielenedı. Ol «Qyzyl Jūldyz», «Otan soǧysy», «Eŋbek Qyzyl Tu», «Qūrmet belgısı», Lenin ordenderımen marapattalǧan.
Üŋgırtas auylynyŋ tumasy Qydyrbai Öskenbaev Panfilov diviziiasynda B.Momyşūlymen bırge Mäskeu tübınde bolǧan. Soǧys jylda-rynda bırneşe orden, medaldar alǧan.
Al,Qarabek Bäitımbetov batyr Bauyrjan basqarǧan 316 diviziiada bolǧan. «Qastek» qoi sovhozynda 27 jyl eŋbek etken.
1945 jyly «Varşavany azat etkenı üşın» medalın, 1975 jyly «Qūrmet Belgısı» ordenının ielengen maidanger Ermek Dalabaev 1941 jyly soǧysqa attanady.Ol beibıt ömırge oralǧan soŋ, halyq şaruaşylyǧyn qalpyna keltıru jūmystaryna aralasady.1948-1954 jyldary Jangeldin atyndaǧy, al 1954-1963 jyldary Amangeldı kolhozynyŋ töraǧasy bolady. Keiın «Qastek» asyl tūqymdy qoi zauytynan bır otar qoi alyp, şopan bolady.
At sporty boiynşa öz zamanynda «Üş batyr» degen atqa ie bolǧan: Şahan Bastaubaev pen Talaphan Baiqasymov jäne Mūsahan Elgezerov respublikalyq jarystarda jeŋıske jetıp otyrǧan.Mäskeu, Kiev, Tbilisi, Aşhabad, Taşkent, Bışkektegı jarystarǧa qatysqan.Olardyŋ 40 maqtau qaǧazy bar eken.Al 4 nagradany ataqty qolbasşy S.Budennyidyŋ öz qolynan alypty. Qazaqstannyŋ 50 jyldyq toiyndaǧy saiysta 106 jıgıttı jeŋgen batyrlar «Altyn medal» alǧan.
Bılım oşaqtary
Üŋgırtas auylynda 1930-1934 jyldary bastauyş mektep aşylǧan.Ol oqu orny 1935 jyly mektep-intetnatqa ainalyp, jetı jyldyq bılım beretın mekeme bolǧan eken. Mekteptıŋ alǧaşqy ūstazdary:R.Sartbaev,J.Baijanov, J.Jünısov, Z.Belasarov.M.Şöpbaev.1957 jyly mektep jaŋa ǧimaratqa köşırıledı.Al,1963 jyly on jyldyq mektep retınde jūmys jasap, taǧy da basqa ǧimaratqa köşedı. Qazır būl mekteptı bıtırgen tülekter arasynda eldıŋ maqtanyşyna ainalǧan tūlǧalar da bar.Atap aitar bolsaq, pedagogika ǧylymdarynyŋ doktory, professor Maqpal Jadrina, QR syrtqy barlau qyzmetı direktory, general-maior Ǧabit Baijanov, Jambyl audanynyŋ äkımı Jandarbek Dalabaev.Jyl saiyn mekteptı «Altyn belgımen» bıtıretın şäkırtter de keleşektıŋ kemel tūlǧalaryna ainalatyn bolady.
Auyl mūǧalımderı Qazaq KSR eŋbek sıŋırgen mūǧalımı, Lenin ordenınıŋ iegerı Jūmabai Jadrinmen maqtanady. Ol Üŋgırtas mektep-internatyn 20 jyldan astam uaqyt basqarǧan.
Kökqainardaǧy mektep
«Qastek» qoi zauytynyŋ I bölımşesı sanalǧan qazırgı Kökqainar auylynyŋ atauyna qatysty derektı aityp öttık. Bölımşede 1952 jyly bastauyş mektep aşylǧan.Mekteptıŋ aty Şien bastauyş mektebı dep atalǧan. 1979 jyly mektep bastauyş deŋgeiden ortalau mektepke köterıledı. Al 1992 jyly 21 şıldede Kökqainar orta mektebı bolyp ūiymdastyrylady. Tölemış Ökeevtıŋ «Kökserek», Qanybek Qasymbektıŋ «Şoq pen şer» filmderınde oinaǧan Qambar Ualiev osy mekteptıŋ tülegı.
Auyl audan ortalyǧynan 47 şaqyrym qaşyqtyqta ornalasqan. 123 tütını bar auylda 5 köpbalaly otbasy tūrady.Qozybasy tauyna jaqyn ornalasqan auyl tūrǧyndary telefon jelısı tartylmaǧandyǧyn, internettıŋ joqtyǧyn mäsele retınde aityp öttı.Auyldaǧy qazırgı mektep te kürdelı jöndeudı kütıp tūrǧan ǧimarat bolyp esepteledı eken.
Ruhani jaŋǧyru aiasyndaǧy bastama
Ruhani jaŋǧyruǧa qatysty ideologiialyq jūmystar tek qana memlekettık qyzmetkerlerge qatysty emes.Elbasynyŋ bastamasyn tüsıngen ärbır azamat būl jobaǧa öz ülesın qosa alady.Üŋgırtas auylyna osy jyly meşıt qasynan ashana, imamǧa üi jäne balalarǧa oiyn alaŋy salynǧan.Al būl qaiyrymdy ıstı osy auyldan tülep ūşqan käsıpker Bekjar Ysqaqov jasaǧan.Qazırgı kezde zamanaui ülgıde salynǧan balalar alaŋynda oinap jürgen büldırşınder de ūşqan ūia men tuǧan ölkege bır büirektıŋ būryp tūruynyŋ qandai bolatynyn sezıp ösıp kele jatqandai. Jaŋǧyru degen osyndai ıs-äreketterden bastalady.
Aqdaladaǧy tyŋ igeru kezeŋı
1954-1960 jyldarda tyŋ jäne tyŋaiǧan jerlerdı igeru nauqany KSRO-da jürgızıldı. Būl nauqanda KSRO boiynşa jalpy 41,8 mln. gektar jer jyrtylsa, sonyŋ 25,5 mln.gektary qazaq jerıne tiesılı edı.İgerılgen jerdıŋ jartysynan köbı qazaq dalasyna qatysty. Qazaq halqynyŋ basym bölıgı auyldarda tūrǧandyqtan atalmyş reformalardyŋ zardaby bırınşı kezekte qazaqtarǧa tidı. Soǧystan keiın eŋsesın endı tüzegen el endı auyl şaruaşylyǧyndaǧy täjıribelerdıŋ sarsaŋyna salyndy.
1953 jyly qyrküiekte KOKP OK plenumda memleket basşysy N.S.Hruşev baiandama jasady.Baiandamada agrarlyq salanyŋ artta qalu sebepterı taldandy.Küştep ūjymdastyrudyŋ zardaptary, milliondaǧan şarualardyŋ aşarşylyq pen saiasi quǧyn-sürgınnıŋ qūrbany bolǧandyǧy aşyq aitylǧan edı.Auyl şaruaşylyǧyndaǧy jaǧdaidy jaqsartu üşın jemdık daqyldar egısınıŋ kölemın ūlǧaitu jüzege asyryldy. Tehnikamen jabdyqtau jäne malşylar-dy materialdyq tūrǧyda yntalandyru jūmysy jürgızıldı.Ärine, bız bügınde tyŋ igeruge basqaşa közqaraspen qaraimyz.Elu jylda el jaŋa demekşı, ötken ǧasyrdyŋ bel ortasyndaǧy oqiǧaǧa özge qyrynan qarauymyz zaŋdylyq ta şyǧar. 1964 jylǧa deiın jalǧasqan tyŋ igeru sonşalyqty nätijesız aiaqtaldy deuge bolmaidy. Sol uaqyttan osy kezge deiın Qazaqstan halqyn nanmen qamtamasyz etu mäselesı tyŋ igeru jobasy arqyly şeşılgen bolatyn.Sonymen qatar, Qazaqstan astyqty şet elderge eksporttauşy elge ainaldy.Demek, tyŋ igerudıŋ ekologiialyq jäne ruhani zardaptary bolǧanymen, ol XX ǧasyrdyŋ asa ırı ekonomikalyq jobalarynyŋ bırı boldy.
Byltyr Üŋgırtas selolyq okrugıne qarasty Aqdala auylynda tyŋ igeruge arnaiy eskertkış qoiyldy.Aqdala 1955-1956 jyldary «Qastek» asyl tūqymdy qoi zauytynyŋ IV bölımşesı bolyp qūrylady.1962 jyly ol jerge tyŋ igeruge kelgenderge arnaiy keŋse men jataqhana salynǧan. Al 1989 jyly būl ǧimarat auyldaǧy bastauyş mektepke berıledı. 1971 jyly bölımşege Aqdala degen at berıledı. Auyl audan ortalyǧynan 62 şaqyrym qaşyqtyqta jatyr. 90 ǧana adam tūrady. 23 qana tütını bar Aqdalada 5 köpbalaly otbasy bar.
Jirenaiǧyr özenı
Auyldy Jirenaiǧyr özenı basyp ötedı. Ūzyndyǧy 133 şaqyrym, su jinalatyn alaby 1130 km2 özendı auyzekı tılde Qastek dep te aitady eken. Bastauyn Jetıjol jotasynyŋ soltüstık betkeiınen alatyn Jirenaiǧyr temır jol beketınıŋ soltüstıgındegı (6 km) Qopa özenıne qūiady.Arnasy tar, jaǧasy – tık jarly. Qar jäne mūzdyq sularymen tolyǧady. Jyldyq ortaşa su aǧymy 0,43 m3/s.
Özennıŋ Jirenaiǧyr ataluyna qatysty üş türlı nūsqa bar. Köktem kezınde qar suymen tolyǧyp,aibattanyp,aiǧyrdai asaulyq tanytatyn özennıŋ bolmysyna qatysty osy atau berılse kerek.Endı bır nūsqada suy molaiǧan özen Jirenaiǧyrdy aǧyzyp ketken desedı.Al, aqsaqaldar alqasynyŋ müşesı Särsebek Ekeibaev qariianyŋ aituynşa bır baidyŋ jiren aiǧyrly üiırı bolsa kerek.Jylqynyŋ köptıgı sonşalyq,şöldep özenge tüskende su azaiyp, tıptı tartyluǧa şaq qalady eken.Jiren aiǧyrly üiır özenge tüskende susyz qalatyn el osy oqiǧaǧa qatysty özenge älgı ataudy berse kerek.
Bügıngı tynys
Qazırgı taŋda Üŋgırtas auylynda plastikalyq qūbyr şyǧaratyn «Plast-İnvest» JŞS käsıporny jūmys jasaidy.Sonymen qatar,2560 ırı qarasy bar «İmperiia Fud» JŞS de et klasterın qūruǧa daiyn şaruaşylyq bolyp sanalady.Jalpy alǧanda auyldyq okrugte 4463 ırı qara,28520 qoi,1331 jylqy bar. 648 oquşy mektepke barady.5 kıtaphana,3 kompterlık synyp bar. 4412 halqy bar okrugte 468 tütın bar. Ortalyǧy Ūzynaǧaştan 36 şaqyrym qaşyqtyqta ornalasqan.
Jaqynda Sarybastau auylynda «Sarybastau» degen atpen saltanat oryny aşyldy. Auyl tūrǧyndary alysqa sabylmai, öz quanyşymyzdy auyldaǧy aǧaiynmen bırge atap ötetın boldyq degen ıltipattaryn jetkızıp jatty.Bız joǧaryda aityp ötken tarihi oryndar men kielı mekenge saiahatşylar arnaiy at basyn būrady.Auasy saf, suy möldır auyl ekologiialyq taza aimaqta ornalasqan.
El men jerdıŋ bolmysy tūlǧanyŋ qalyptasuyna sebep bolady.Köktemde qalyŋ qyzǧaldaq basatyn Üŋgırtas dalasynyŋ küzgı peizajy da sözben aitsa nanǧysyz.Küz dep qarastyryp qana qoimai,būl mezgıldıŋ de özındık kezeŋderı bolatynyn eskersek, türlı kolorittı köruge bolady.Küreŋ küzdıŋ qanyq tüsı auyldy erekşe bır poetikalyq küige bölep tūrǧandai.Osyndai boiauǧa enıp, erekşe äserge bölei alatyn auyldan tūlǧaly azamattardyŋ şyǧuy da zaŋdylyq şyǧar.Eŋ bastysy būl ölkenıŋ azamattarynda qazaq halqynyŋ jeke-dara handyq qūryp, ūlttyq mūratty barlyǧynan biık qoiǧan asqaq ruhy bar.Sebebı,Qozybasy – tarihi meken.Al jer bızge deiıngı jäne bızden keiıngı energetikany saqtaidy.
Ainūr Töleu.
