(Smaǧūl Elubaevtıŋ «Ajalǧa qarsy amal» äŋgımesı negızınde jazyldy)
Adamdy aŋdyp ajal jür. Däl osylai bastalatyn Smaǧūl Elubaevtıŋ «Ajalǧa qarsy amal» şyǧarmasy menıŋ köŋılıme bır tereŋ oi ūialatty. Ölımnen keiıngı mäŋgılık ömır şynymen bar ma eken? Pende baqilyq ǧūmyrdy keşuge laiyq bolu üşın bū dünienıŋ synaǧyna kele me ? Dınsızder ajal jaiynda ne oilaidy? Osy sekıldı aluan türlı sūraqtar aqyl-esımdı tügel torlap aldy.
Kei adam ajaldyŋ atynan qorqyp, «qaryzǧa» berılgen ömırdı laiyq süru üşın säjdege bet qoiyp, tılın kälimaǧa maşyqtaidy. Jūmyrbasty pendelerdıŋ endı bır toby asyǧyp ajal kelgenşe asyqpai jalǧan dünienıŋ arzan qyzyǧyna bas qoiyp, äuel basta tızesın bügıp qoiady. Būl ekı taraptyŋ qaisysy rasynda ajaldyŋ «alapatynan» seskenetını kümänsız. Senetın adam – sabyrşyl. Jazuşy şyǧarmasynda mūsylmandyq paryzdaryn üzbei ötep, Allaǧa tübegeilı moiynsūnǧan aq basty aqsaqaldardyŋ ajalmen qauyşuyn sipattaidy, özı bastan keşırgen şirek ǧasyrlyq oqiǧany oqyrmanǧa joldaidy. Jany mūrnynyŋ ūşyna kelgen pendenıŋ tänı auyrsynyp, qiyndyq qūrsauyna şyrmalǧanymen, rasynda, ruhy mamyrajai küi keşıp, tırşılık ǧūmyrynan beitanys bır tynyştyq rahatyna bölenedı deidı. Degenmen de o dünienı közımen körıp kelıp, öz auzymen sipattap jatqan adamdy älı jolyqtyrmadyq. Tüpkı sanada bır jyltyraǧan ümıt şyraǧy janǧandai äserdemın. E, ajal degen ädette adamdar aitatyn jantürşıktırerlık sezım emes-au, myna düniedegı soŋǧy üzılgen dem arǧy düniedegı mäŋgılık tynystyŋ bastamasy şyǧar degen pıkırge jantaia ketemız. Öitkenı auzyna Allasy bar adam üşın ömır bızdıŋ düniemen şektelmeidı. Osy tūsta avtordyŋ pıkırımen qos qoldap kelıse ketemın: bū düniede imandy adam – baqilyq ǧūmyrda baqytty. Dıni adam soŋǧy demın qorqynyşsyz, asqan sabyrlyqta üzıp, o düniege bostandyq, tynyştyq sezımımen attanady.
Jazuşy şyǧarmasynda Sokrat oişyldyŋ pıkırın döp tüsırıp qoldanǧan: «Bızdıŋ ruhymyz bız ömırge kelmesten būryn bar bolsa, bız ömırden ötkennen keiın de bolatyny haq».
Iаǧni, ajal – auzyn aşsa jūtyp qoiyp jol qylatyn aidaHar emes, tek pende tırşılık ete alatyn ekı bırdei dünie arasyndaǧy däneker, bū dünienı o düniemen jalǧastyruşy köpır. Ajal – synaqtan qaitqan adamzat balatyn «naǧyz» düniege jetkızer qysqa ǧana jol. Jüregınıŋ tüpkırıne dındı nyq bekıtken, ölımnen keiıngı ömırge senetın adam üşın ajal – qysqa kıdırıs.
Danat Janataev, Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetınıŋ dosentı, filosofiia ǧylymdarynyŋ kandidaty;
Aizada Oralbekova, Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetınıŋ magistranty.
