Jūmysy qauıptı mamandardyŋ būrynǧy zeinet jasyn qaitaru qajet. Däl osyndai ūsynyspen «Aq jol» fraksiiasynyŋ atynan Mäjılıs deputaty Maqsat Ramanqūlov QR Vise-premerı Eraly Toǧjanovqa öz saualyn joldady.
Jaqynda Qaraǧandydaǧy «Abai» şahtasynda kenşılerdıŋ qaza tapqany barlyǧymyzǧa belgılı. «Aq jol» demokratiialyq partiiasy qaza bolǧandardyŋ tuǧan-tuystary men jaqyndaryna köŋıl aitady jäne zardap şekkenderdıŋ tezırek sauyǧyp ketuın tıleidı.
Būl mäsele jüzdegen metr jer astynda nemese ystyq metallurgiialyq peşterde jūmys ısteitın adamdarǧa, atap aitqanda būryn «1-tızım jäne 2-tızım» boiynşa zeinetaqymen qamtamasyz etuge qūqyǧy bar qauıptı jäne asa qauıptı käsıpterdıŋ barlyq ökılderıne äleumettık ädılettılık mäselesın taǧy da küşeittı.
Mäsele tek qaza tapqandardyŋ otbasylaryna tölemder men ötemaqylarda ǧana emes, olardyŋ jaqyndaryn endı eşqandai aqşa qaitara almaidy.
Mäsele qandai da bır apatsyz-aq, osy qauıptı käsıppen ainalysatyn jūmysşylardyŋ köpşılıgı zeinetkerlık jasqa jetpei-aq türlı syrqattarmen aurularynda jäne öz mamandyǧy boiynşa jūmys ısteu qabıletın joǧaltyp, tıptı köpşılıgı zeinetkerlık jasqa deiın ömır sürmeuınde.
Osyǧan bailanysty «Aq jol» deputattyq fraksiiasy 1 jäne 2-tızımderge säikes şahterler, metallurgter jäne basqa da käsıpter üşın zeinetke şyǧu jasyn qaitaru qajet dep sanaidy.
Būryn bızdıŋ ärıptesterımızdıŋ osyǧan ūqsas saualyna Eŋbek ministrlıgı ziiandy eŋbek jaǧdailarynda jūmys ısteitın azamattar zeinetaqy annuitetın 40 jastan paidalana alady, būl rette osyndai şarttar boiynşa tölemder 50 jastan bastalady dep jauap bergen bolatyn.
Resmi saittaǧy aqparatqa säikes, 40 jastan keiınge qaldyrylǧan zeinetaqy annuitetı üşın (50 jastan bastap tölemderdıŋ bastaluymen) minimaldy jetkılıktılık şegı bügıngı künı 6 mln tg dep belgılendı, būl 5 jyl üzdıksız käsıbi zeinetaqy audarymdary bolǧan jaǧdaida ǧana mümkın.
Sonymen qatar, aǧymdaǧy jyldyŋ 1 säuırınen bastap BJZQ-da qauıptı öndırıs qyzmetkerlerı üşın joǧary zeinetaqy tölemderı közdelgen jaŋa ädısteme engızıldı.
Alaida, būl ädıste bırqatar maŋyzdy sätter eskerılmegen.
Bırınşıden, aǧymdaǧy jylǧy 1 qazandaǧy jaǧdai boiynşa mındettı zeinetaqy jarnalary boiynşa azamattardyŋ jinaqtarynyŋ ortaşa somasy şamamen 1 mln 170 myŋ teŋgenı qūraidy; mındettı käsıptık zeinetaqy jarnalary boiynşa jinaqtardyŋ ortaşa somasy – 658 myŋ teŋgege juyq.
Jinaqtauşy zeinetaqy jüiesı 22 jyldan berı jūmys ıstep kele jatqanyn, iaǧni 18 jastan bastap zeinetaqy jinaqtaryn jasai bastaǧandar bügınde 40 jasta ekenın este ūstaǧan jön. Būl ortaşa eŋbekke qabılettı jas. Körıp otyrǧanymyzdai, ortaşa soma annuitetke şyǧu üşın jetkılıktı somadan şamamen 3 esege az.
Ekınşıden, tıptı talap etıletın somany jinaqtap jäne 40 jylda annuitet boiynşa şyǧyp (al ziiandy jäne asa ziiandy mamandyqtar üşın mūndai qajettılık jiı bolady) - būl adam zeinetaqy ala bastaǧanǧa deiın, käsıptık aurulary bar adam taǧy 10 jyl qai qarajatqa ömır süruı tiıs?
Üşınşıden, eger būl adamdar sol jasqa deiın ömır sürmese, uäde etılgen «joǧary tölemderdıŋ» qajetı nede?
Qyzmetkerlerdıŋ osy sanaty üşın zeinetaqy jasyn tömendetuden bas tartudy däleldei otyryp, memlekettık organdar mūndai şeşım qabyldau üşın ondaǧan milliard teŋge qajet ekenın aitady.
Sonymen qatar, Esep komitetı jyl saiyn sol biudjet qarajatynyŋ ondaǧan emes, jüzdegen milliardqa tiımsız şyǧystaryn anyqtauda.
Şeneunıkter densaulyǧynan aiyrylyp jatqan osy adamdardyŋ eŋbegıne memlekettıŋ kırısı tıkelei täueldı ekenın ūmytyp ketedı.
Qandai da bır sebeptermen Eŋbek ministrlıgı deputattardyŋ talaptaryn joqqa şyǧarady jäne qolaily nūsqalardy ızdemeidı. Mysaly, qajettı şyǧyndardy azaituǧa äkeletın osy tızımderdı qaita qarau jäne qysqartu arqyly.
Bızdıŋ oiymyzşa, memleket adal qyzmet etetın, eŋbegı men energiiasy bızdıŋ Täuelsızdıgımızdıŋ tıregı bolǧan jūmysşy adamǧa nemqūraily qaramaitynyn däleldeu kerek. «Aq jol» fraksiiasy 1 jäne 2-tızımder üşın zeinetaqy jasyn qaitarudy talap etedı jäne Ükımet pen BJZQ-nyŋ osy mäselege bailanysty barlyq esepterın talqylauǧa daiyn.
"Adyrna" ūlttyq portaly
