"Aq jol" QDP fraksiiasynyŋ deputattary S. Erubaev, A. Peruaşev, E. Barlybaev, B. Düisenbinov, A. Äbıldaev, D. Espaeva, A. Jūmabaeva, Q. İsa, A. Linnik, E. Ömırǧali, M. Ramankūlov, Ǧ. Hamzin Qazaqstan Respublikasy Premer-Ministrdıŋ Orynbasary R.V. Skliarǧa deputattyq saual joldady, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portlay.
Osydan bır jyl būryn, 2020 jylǧy 30 qaraşada Qazaqstan Respublikasynyŋ Energetika ministrlıgı, İndustriia jäne infraqūrylymdyq damu ministrlıgı, Qazaqstan maşina jasauşylar odaǧy, «Qaraşyǧanaq Petroleum Opereiting B.V.», «Nort Kaspian Opereiting Kompani N.V.», «Teŋızşevroil» JŞS (NCOC, KPO jäne TŞO) kompaniialary arasynda kelısımge qol qoiylyp, mūnai-gaz maşinalaryn jasaudy damytudyŋ halyqaralyq ortalyǧyn jäne jergılıktı qamtudy damytudyŋ tıkelei investisiialar qoryn qūru jönınde habarlanǧan bolatyn.
Ärine, būndai habardy köptegen qazaqstandyq käsıpkerler zor yntamen qarsy alǧan bolatyn. Öitkenı olar, būl bastamada, jaŋa öndırısterdı aşu, sondai-aq jūmys ıstep tūrǧan otandyq öndıruşılerdıŋ mümkındıkterın keŋeitu arqyly mūnai-gaz salasy üşın tauarlar öndırısıne lokalizasiia jasau maqsaty tūr dep esepteidı.
Alaida bır jyldan astam uaqyt öte kele, Ortalyq pen Qordyŋ qūryluyna qaramastan, auyz toltyryp aitatyndai qol jetkızgen jetıstıkterın köre almai otyrmyz.
Biylǧy jyldyŋ 27 nauyryzynda «Aq jol» fraksiiasy mūnai-gaz salasy boiynşa jergılıktı qamtu ülesın arttyruǧa mümkındık beretın osy bastamalardyŋ nege bırneşe aiǧa sozylǧany sebepterın tüsındırudı jäne jobalardyŋ ıske asyryluyn jedeldetu jönınde deputattyq saual joldady.
Ol saualǧa ministrlık tarapynan tiıstı jauap aldyq, bıraq sol jauapta körsetılgen naqty ıs-şaralar qaşan ıske asatyny köpşılıkke älı künge deiın anyq emes.
Osy jyldyŋ qyrküiek aiynda maşina jasauşylardyŋ forumy aiasynda «Aq jol» demokratiialyq partiiasynyŋ töraǧasy osy mūnai-gaz maşinalaryn jasaudy damytu ortalyǧynyŋ qaşannan bastap jūmysqa kırısetındıgı jönındegı sūraǧyna, ortalyq ökılderı «tek kelesı jyldyŋ köktemınde missiiamyzdy anyqtaimyz» dep jauap bergen.
Kelesı jyldyŋ köktemıne deiın sozuǧa qandai sebep? Jäne osy bız, qūr sözden, naqty ıske qaşan köşemız?
Kerısınşe, olar bır jyldy bosqa ketırmei, otandyq öndıruşılerdı tartyp, qandai kömek, qandai qoldau kerektıgın bılıp, qyzu jūmys atqaryp jatuy tiıs.
Mūndai strategiialyq maŋyzy bar mäselenıŋ şeşıluın sozu ūlttyq müddemızge qaişy dep sanaimyz. Täuelsızdıgımızdıŋ 30 jyldyq mereitoiyn atap otyryp, qazırgı kezde 90-şy jyldary tek jer qoinauyn paidalanuşylardyŋ müddelerıne baǧyttalǧan şarttarǧa, bügıngı künı basqaşa közqaras kerek siiaqty. Tıptı, üş asa ırı mūnai öndıruşı şeteldık kompaniialary tıkelei investisiialar qoryna qyruar qarajat bölıp otyrǧanda, qūrylǧan ortalyqtyŋ mynandai jaibaraqat jürısı taŋ qaldyrady.
Juyrda, Parlament «Önerkäsıptık saiasat turaly» zaŋdy qabyldap, Memleket basşysyna qol qoiuǧa jıberdı. Osy zaŋǧa «Aq jol» fraksiiasy, bırqatar kedergılerge qaramastan, şeteldık ırı jer qoinauyn paidalanuşylardyŋ otandyq tauar öndıruşılermen özara ıs-qimylynda ofsettık saiasatty ıske asyru, käsıporyndarǧa jaŋa önımge tehnikalyq qūjattamany satyp aluǧa järdemdesu baǧytynda tüzetuler ūsynyp, qoldauǧa ie boldy. Būl, qazırgı uaqytta bäsekelestıgımızdı saqtau üşın öte qajet ıs.
Bızdıŋ maqsatymyz şeteldık kompaniialardan tek öndırılgen mūnai-gazdan salyq alu emes, sonymen qatar elımızge jaŋa tehnologiialar äkelu, innovasiialyq ekonomika qūru, diversifikasiia jürgızu, tiıstı mamandar daiarlau.
Qanşama bızdıŋ jastar şetelden joǧary bılım alyp kelıp, elımızden jūmys tappai, nätijesınde, qaitadan şetelge ketuge mäjbür.
Mūnai-gaz salasynda qūrylǧan maşina jasaudy damytu ortalyǧynyŋ maqsaty – ırı jer qoinauyn paidalanuşy operatorlardy Respublikanyŋ maşina jasau salasymen bailanystyra otyryp, osy salada jergılıktı käsıpkerlerdıŋ bılıktılıgı men älquatyn damytu.
Sondyqtan, osyndai ortalyqtyŋ qyzmetı elımızdıŋ strategiialyq damuyna maŋyzy zor bolǧandyqtan, Ortalyqtyŋ jūmysyn üdetu kerek dep esepteimız.
«Aq jol» fraksiiasy būryn kötergen deputattyq saualyna naqty jauap ala almaǧandyqtan, kelesı sūraqtardy qaitalap qoiady:
- mūnai-gaz maşina jasaudy damytu jönındegı halyqaralyq ortalyqtyŋ naqty jobalarǧa köşu merzımderı men baǧyttary, ony qarjylandyru üşın şeteldık investorlar josparlanǧan qarajat kölemı turaly;
- jergılıktı qamtudy damytu üşın tıkelei investisiia qorynyŋ qarajaty qandai baǧyttarǧa, qalai jūmsalatyndyǧy turaly;
- potensialdy kompaniiany taŋdau jäne jergılıktı qamtu saiasatyn damytu jūmystaryn qalai jüzege asyrylatyny jaily aqparat joldauyŋyzdy sūraidy.
"Adyrna" ūlttyq portaly