الماتى قالاسىندا ەكولوگيالىق جاعدايدى جاقسارتۋ جانە تابيعي ەكوجۇيەنى ساقتاۋ ماسەلەلەرى قالا اكىمدىگىنىڭ تۇراقتى باقىلاۋىندا. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرمالارى مەن قالانى ورنىقتى دامىتۋ ستراتەگياسى اياسىندا الماتىدا قورشاعان ورتانى قورعاۋعا، تۇرعىنداردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان كەشەندى جانە جۇيەلى شارالار جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى.
قالانىڭ ەكولوگيالىق ساياساتى ەڭ الدىمەن اۋا ساپاسىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان. وسى ماقساتتا سوڭعى جىلدارى قوعامدىق كولىكتى جاڭعىرتۋ جۇمىستارى قارقىندى جۇرگىزىلۋدە. ەكولوگيالىق تازا گازبەن جانە ەلەكتر قۋاتىمەن جۇرەتىن اۆتوبۋستاردىڭ ۇلەسى كەزەڭ-كەزەڭىمەن ارتتىرىلىپ، ەسكى كولىك قۇرالدارى پايدالانۋدان شىعارىلۋدا. سونىمەن قاتار، قالا اۋماعىندا اۋا ساپاسىن تاۋلىك بويى باقىلايتىن اۆتوماتتاندىرىلعان ەكولوگيالىق مونيتورينگ ستانتسيالارى ورناتىلىپ، ولاردىڭ دەرەكتەرى اشىق فورماتتا ۇسىنىلۋدا. بۇل تۇرعىندارعا ەكولوگيالىق جاعدايدى باقىلاۋعا جانە باسقارۋشىلىق شەشىمدەردى ۋاقتىلى قابىلداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
الماتىنىڭ ەكوجۇيەسىن ساقتاۋدا جاسىل ايماقتاردى دامىتۋ مەن كەڭەيتۋ باستى باعىتتاردىڭ ءبىرى بولىپ وتىر. قالا اكىمدىگىنىڭ باستاماسىمەن جىل سايىن اعاش وتىرعىزۋ، ساياباقتار مەن سكۆەرلەردى اباتتاندىرۋ، جاسىل جەلەكتەردى كۇتىپ-باپتاۋ جۇمىستارى جۇيەلى تۇردە جۇرگىزىلۋدە. بىرنەشە جىل ىشىندە ميلليونداعان كوشەت وتىرعىزىلىپ، قالا اۋماعىنداعى كوگالداندىرۋ دەڭگەيى بىرتىندەپ ارتىپ كەلەدى. جاسىل ايماقتار قالانىڭ ميكروكليماتىن جاقسارتىپ قانا قويماي، تۇرعىندار ءۇشىن جايلى قوعامدىق كەڭىستىكتەردىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتۋدە.
تاۋ بوكتەرىندەگى تابيعي ەكوجۇيەنى قورعاۋ دا اكىمدىك نازارىنداعى ماڭىزدى ماسەلە. بۇل باعىتتا قۇرىلىس سالۋ تالاپتارىن كۇشەيتۋ، تابيعي لاندشافتاردى ساقتاۋ جانە سەل قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ شارالارى جۇزەگە اسىرىلۋدا. تابيعي ايماقتاردى ۇقىپتى پايدالانۋ ارقىلى الماتىنىڭ ەكولوگيالىق تەپە-تەڭدىگىن ساقتاۋ كوزدەلگەن.
سۋ رەسۋرستارىن قورعاۋ جانە ءتيىمدى پايدالانۋ سالاسىندا دا بىرقاتار وڭ ناتيجەلەر بار. قالاداعى وزەندەر مەن ارىق جۇيەلەرىن تازالاۋ، جاعالاۋلاردى اباتتاندىرۋ، سۋ ارنالارىنىڭ سانيتارلىق جاعدايىن جاقسارتۋ بويىنشا جوسپارلى جۇمىستار اتقارىلۋدا. بۇل شارالار سۋ ەكوجۇيەسىن ساقتاۋعا، سونداي-اق قالا اۋماعىنداعى ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىكتى ارتتىرۋعا باعىتتالعان.
قالدىقتاردى باسقارۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ دە ەكولوگيالىق ساياساتتىڭ ماڭىزدى بولىگىنە اينالدى. الماتىدا تۇرمىستىق قاتتى قالدىقتاردى سۇرىپتاۋ، قايتا وڭدەۋگە جىبەرۋ جانە پوليگوندارعا تۇسەتىن جۇكتەمەنى ازايتۋ بويىنشا جاڭا تاسىلدەر ەنگىزىلۋدە. ەكولوگيالىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا تۇرعىندار اراسىندا ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ، جاستار مەن ەرىكتىلەردىڭ قاتىسۋىمەن ەكولوگيالىق اكتسيالار ۇيىمداستىرىلۋدا.
الماتى قالاسىنىڭ ەكولوگياسىن جاقسارتۋ جولىنداعى بۇل جۇمىستار اكىمدىك، مەملەكەتتىك ورگاندار جانە قوعامنىڭ بىرلەسكەن ءىس-قيمىلىنىڭ ناتيجەسى بولىپ تابىلادى. قالا بيلىگى ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى شەشۋدە اشىقتىقتى، جۇيەلىلىكتى جانە زاماناۋي تەحنولوگيالاردى پايدالانۋدى باستى قاعيدا رەتىندە ۇستانىپ وتىر.
قورىتىندىلاي كەلە، الماتى قالاسىندا ەكولوگيا مەن ەكوجۇيەنى قورعاۋ باعىتىندا ناقتى ناتيجەلەر بەرىپ جاتقان كەشەندى شارالار جۇزەگە اسىرىلۋدا. بۇل جۇمىستار الداعى ۋاقىتتا دا جالعاسىپ، قالانى ەكولوگيالىق تۇرعىدان قاۋىپسىز، جاسىل ءارى ءومىر سۇرۋگە قولايلى مەگاپوليسكە اينالدىرۋعا نەگىز بولماق.
