ناۋرىز – جاڭارۋ مەيرامى. كورىسۋ – ادامداردى جاقىنداستىرىپ، اۋىزبىرشىلىك ورناتاتىن ايتۋلى كۇن. الماتىدا 23 ناۋرىزدا وسى ەكى مەيرامدى كەڭ كولەمدە تويلاتىپ، بۇل اتاۋلى كۇندەردىڭ رۋحاني ماڭىزىن ارتتىرىپ، كاسىپكەرلەر جانە قاتىسۋشىلار اراسىندا نەتۆوركينگ ورناتۋ ماقساتىندا KORISU اتتى كەش ءوتتى. ۇيىمداستىرۋشى – «التىن كوپىر»، «100 LەاDER» جوبالارىنىڭ اۆتورى الماس قىلىش.
كەشكە ەلىمىزدىڭ قوعام قايراتكەرلەرى، ونەر ادامدارى، كاسىپكەرلەر، بلوگەرلەر، جالپى 400-گە جۋىق ادام قاتىستى. مۇحتار شاحانوۆ، زەينەپ احمەتوۆا، ومار جالەل، وركەن كەنجەبەك، داۋلەت مۇقاەۆ، اسحات نۇرماشەۆ، ءمادي فازىل، جانەل سەرعازينا، باعلان ءابدىرايىموۆ سىندى ت.ب. ەلىمىزگە تانىمال تۇلعالار قوناق بولدى.
كەشتى قازاق اقىنى، دراماتۋرگى، قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى مۇحتار شاحانوۆ اشتى. 1988 جىلى قازاقستان ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى كولبينگە ناۋرىزدى تويلاۋ جونىندە ماسەلە كوتەرىپ، حات جازعان تۇلعا ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىنە وراي اق باتاسىن بەردى.
فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، ابايتانۋشى ومار جالەل نەتۆوركينگ كەشىنىڭ حالىققا بەرەر پايداسى جايلى ايتتى.
«ءىرى مەملەكەتتىڭ سۇيەگىن جاسايتىن، ەكونوميكاعا پايداسىن اكەلەتىن كاسىپ، ول - ونەر مەن عىلىم ارقىلى بولادى. مىنە، الماس باۋىرىمىزدىڭ وسى كەشتى ۇيىمداستىرۋداعى يدەياسى - كاسىپكەرلەردىڭ باسىن بىرىكتىرىپ، حالىققا ماكسيمالدى پايدا اكەلۋدى كوزدەپ وتىر. ويتكەنى، بۇكىل الەمنىڭ ەكونوميكاسىن ۇستاپ وتىرعان مەملەكەتتەردىڭ كاسىبىنىڭ نەگىزىندە عىلىم جاتىر. ال، ءبىزدىڭ ەكونوميكامىز شەتەلدىك ەكونوميكاعا تاۋەلدى. ءبىزدىڭ رەسۋرستارىمىز دامىعان ەلدەردىڭ جەمىنە اينالىپ وتىر. سودان قۇتىلۋ ءۇشىن بىزگە عىلىم مەن ونەر كەرەك. مىنا وتكىزىلىپ جاتقان «التىن كوپىردىڭ» يدەياسى دا وسىندا. «التىن كوپىر» اعا بۋىن مەن كىشى بۋىننىڭ اراسىن بىرىكتىرىپ وتىر»، - دەيدى عالىم.
كاسىپكەرلەردىڭ، مەدياتۇلعالاردىڭ، دامۋشى جاستاردىڭ باسىن قوسقان «كورىسۋ» نەتۆوركينگ كەشىنىڭ دەمەۋشىسى – Golden bridge كومپانياسى. ونىڭ نەگىزىن قالاۋشى بولاتبەك دالەلحانۇلى جاقسى قارىم-قاتىناس قۇرا ءبىلۋ كاسىپكەرلەر ءۇشىن عانا ەمەس، ومىردە دە كەز كەلگەن ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن وتە ماڭىزدى ەكەنىن ايتادى.
«دەمەۋشى بولۋىما الماس مىرزانىڭ كومپانياسى «التىن كوپىر»، ال ءبىزدىڭ كومپانيانىڭ اتاۋى Golden bridge بولعانى دا اسەر ەتتى. ونىڭ ۇستىنە جوبانىڭ ءوزى دە ەرەكشە بولعاندىقتان، بىردەن قولدادىق.
مۇندا جينالعان كاسىپكەرلەر ءۇشىن ەڭ ماڭىزدىسى – تانىستىق. مەنىڭ ءوزىم، كەم دەگەندە، 15-20 كاسىپكەرمەن تانىسىپ ۇلگەردىم. وسىلاي ءوز ءورىسىمدى كەڭەيتتىم دەي الامىن»، - دەيدى كاسىپكەر.
ەل ىشىندە داۋلەتتەن اتىمەن تانىمال ەكونوميست، جۋرناليست داۋلەت مۇقاەۆ كەشتەن العان اسەرىن ءبولىستى.
«الماس ۇيىمداستىرىپ جاتقان كورىسۋ كەشىنە العاش رەت قاتىسۋدامىن. وتە جاقسى جوبا. ءبىر داستارحاندا ادامدار جينالىپ، ءبىر-بىرىمەن ارالاسىپ، تانىسىپ، وي ءبولىسىپ، پىكىر الماسقانعا نە جەتسىن؟!
بۇل – ءبىزدىڭ ءداستۇرىمىزدى جاڭعىرتۋ عوي. تۇپتەپ كەلگەندە، بارلىعى درەسسكود دەپ، ۇلتتىق ناقىشىمىزدى دا دارىپتەپ جاتىر. مۇنداي ءىس-شارالار كوبەيۋى كەرەك»، - دەيدى تولەۋتايۇلى.
«اسار ۇمە» قايىرىمدىلىق قورىنىڭ باسشىسى اسحات نۇرماشەۆ بۇرىننان كورىسۋدى تويلاعانىمەن، جان-جاقتان جينالعان دامۋشى ورتامەن العاش رەت اتاپ وتكەلى تۇرعانىن جەتكىزدى.
«بۇگىن – مەن ءۇشىن تاريحي كەش. ويتكەنى، قاي وڭىردە دە بولساق تا، ءار قازاق ءبىر-ءبىرىمىزدى قولداۋىمىز كەرەك. نەتۆوركينگ، كورىسۋ سەكىلدى ءداستۇر بولماسا، قازاق «اقتابان شۇبىرىندى» كەزەڭىنەن ەشقاشان شىقپاۋشى ەدى. قازىر 20 ميلليون ادام بولساق، ءحۇىى عاسىردا ءبىر جارىم ميلليون عانا قازاق بولعان. بايتاق جەرىمىزدى يگەرىپ، باسقارۋدىڭ ءبىر سەبەبى نەتۆوركينگ بولعان. سەبەبى، ءار قازاق ءبىر-ءبىرىن تانيتىن، تويدا كەزدەسەتىن. ارقاشان ءبىر-بىرىنە كومەككە كەلۋگە دايىن بولاتىن. مىنە، بۇگىندە وسىنداي قازاقى نەتۆوركينگكە كۋا بولىپ وتىرعانىمىز قۋانتادى»،- دەدى قايىرىمدىلىق قورىنىڭ باسشىسى.
ال، ءانشى باعلان ءابدىرايىموۆ نەتۆوركينگكە بايلانىستى ءوزى وقىعان ءبىر مىسالىن ايتىپ بەردى.
«امەريكانىڭ پرەزيدەنتى بولعان دونالد ترامپتى قارىزعا باتىپ جۇرگەن كەزىندە وسىنداي جيىنعا شاقىرعان ەكەن. ول بارعىسى كەلمەسە دە امالدىڭ جوقتىعىنان بارعان. سول جيىندا مىقتى كاسىپكەردىڭ جانىنا وتىرىپ قالعان. ءبىر داستارحاندا وتىرۋ ارقىلى ماسەلەسىن شەشىپ، ءارى قاراي ءوز ءىسىن جالعاستىرۋعا سول ادامنىڭ سەپتىگى تيگەن. سوندىقتان مۇنداي ورتا ادامنىڭ وسۋىنە، تانىستىقتى ارتتىرۋىنا ۇلكەن مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل جەردە جينالعانداردىڭ ءبارى «سەن تۇر، مەن اتايىن» دەگەن ازاماتتار مەن ازاماتشالار ەكەنى راس»، - دەيدى ءانشى.
جۋرناليست، ساياحاتشى وركەن كەنجەبەكتىڭ ايتۋىنشا، ۇيىمداستىرۋشى تەك باتىس ايماقتا ساقتالعان كورىسۋ ءداستۇرىن جاڭاشا تۇرپاتتا، ەلدىك دەڭگەيدە تارالۋىنا ۇلەس قوسىپ جاتىر.
«ۋوررەن باففەتتىڭ ءسوزىن بۇرمالاپ ايتاتىن بولسام، مەنىڭ تابىستارىمنىڭ 95%-ى – ادامدارمەن ارا قاتىناسىما بايلانىستى. ياعني، ابايدىڭ سوزىمەن ايتقاندا، ورتاعا بىلىمىڭمەن ەمەس، مىنەزىڭمەن سىياسىڭ. بۇل جەردەگى مىنەز دەگەن ءسوز – ادامدارمەن قانشالىقتى جاقسى قارىم-قاتىناس قۇرا الاتىنىڭ. سول عىلىمدى ءبىز نەتۆوركينگ دەيمىز. ەلىمىزدە ونىڭ باستاماسىن باستاعان – الماس قىلىش. مۇنداي ورتا بىزگە كوپ كەرەك. نەگە؟ ويتكەنى، ءبىزدى سوڭعى 350 جىل بويى بىتىراتىپ كەلدى عوي. «ءجۇز، رۋ، ءورىستىلدى قازاق، باسقا دىندەگى قازاق» دەپ جانە ت.ب. قازىر – بىرىگۋدىڭ، ورتالانۋدىڭ زامانى. ونىڭ ەڭ ءتيىمدى جولى – نەتۆوركينگ.
بۇل جەرگە كەلگەن ءار ادام ءوز پايداسىن تابادى. ماسەلەن، جاستار قالىپتاسقان كاسىپكەرلەردىڭ اراسىنان وزىنە ينۆەستور تابۋى مۇمكىن. ال، ەندى ۇلكەن كاسىپكەرلەر وزدەرىنە سەرىكتەس تابۋى مۇمكىن. بلوگەرلەر، مەديا ماماندارى، PR-ماماندار دا وزدەرىنە جاڭا جوبالار قاراستىرا الادى. ءار ادام وزىنە كەرەگىن تابادى»،- دەيدى ول.
كەش ۇيىمداستىرۋشىسى الماس قىلىش ادامدار اراسىندا پايدالى تانىستىق بولۋى كەرەك دەگەن پىكىردى ۇستانادى. ول كاسىپ جولىندا جۇرگەن جاستار مەن اعا بۋىن اراسىندا بايلانىس جوقتىعى قوعامدا وزەكتى ماسەلە ەكەنىن ايتادى. وسى ماقساتتا بۇعان دەيىن 2020 جىلى «التىن كوپىر» جوباسىن ىسكە اسىرعان. بۇل يدەيا ەكى بۋىننىڭ اراسىن جالعايتىن التىن كوپىر بولسىن دەگەن ويدان باستاۋ العان.
«بۇعان دەيىن 30 شاقتى نەتۆوركينگ جوبالارىم جۇزەگە اسىپتى. شەتەلگە دە باردىق: دۋبايدا سىرىمبەك تاۋ، تۇركيادا مارعۇلان سەيسەمباي اعالارمەن نەتۆوركينگ تۋر ۇيىمداستىردىق.
«كورىسۋ» كەشى بيىل ءۇشىنشى رەت ءوتىپ جاتىر. ەرەكشەلىگىنە توقتالساق، الدىمەن، نەتۆوركينگ. ياعني، كەلگەندەر ءوزارا بايلانىس ورناتادى. ەكىنشىدەن، ناۋرىز بەن كورىسۋ مەيرامدارىن جاڭاشا فورماتتا تويلايمىز. ۇشىنشىدەن، بۇگىنگى كۇن ورازانىڭ العاشقى اۋىزاشارىنا تۇسپا-تۇس كەلىپ تۇر. تورتىنشىدەن، داتاسى ايرىقشا – 23.03.23 جىل»،- دەيدى الماس قىلىش.
ونىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى تاڭدا قوعامعا پايداسى ءتيىپ جۇرگەندەر – كاسىپكەرلەر.
«ولاردىڭ 20 پايىزى بيزنەستەگى مايتالماندار بولسا، قالعانى – ءىسى ەندى جۇيەلەنىپ كەلە جاتقان جاندار. كوپتەگەن جاس كاسىپكەردىڭ قولىنان مىقتى دۇنيەلەر جاساۋ كەلسە دە، ىنجىق بولىپ جاتادى. ماسەلەن، باستاعان ىسىنە ينۆەستور تارتۋدان قورقادى. ال، ءبىزدىڭ جوبا ارقىلى ولار ءوزارا سەرىكتەس، كليەنت، ينۆەستور تابا الادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، مۇنداي ورتاعا كەلۋدىڭ پايداس جەتىپ ارتىلادى»،- دەيدى نەتۆوركەر.
باعدارلاما بويىنشا سپيكەرلەر كاسىپ، مادەنيەت، ۇلتتىق قۇندىلىق تاقىرىپتارىندا ءسوز سويلەدى. سالت-داستۇرىمىزدەن جورالعىلار كورسەتىلىپ، ۇلتتىق ويىندار وينالدى. سونىمەن قاتار كاسىپكەرلەردىڭ وتاندىق ونىمدەرىنىڭ جارمەڭكەسى ءوتتى. مەيرامعا وراي انشىلەر مەن بيشىلەر ونەر كورسەتتى.
