سەمەيدە اباي قۇنانبايۇلىنىڭ ەكى تومدىق شىعارمالار جيناعى جارىق كوردى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى Abai.kz سايتىنا سىلتەپ.
كىتاپ سەمەيدەگى «جاردەم» باسپاسىنان باسىلىپ شىقتى. ونى جاڭا ۇلگىدە دايىنداعان – كابايتانۋشى، فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى اسان وماروۆ.
"اباي جيناعى عانا ءباز-باياعى قالپىندا. مۇنى قالىپتى جاعداي دەۋگە اۋىز بارمايدى. سوندىقتان كەڭەستىك ءداۋىردىڭ مۇزداي سىرەسكەن تار شابلونىن بۇزىپ-جارىپ، قايتكەن كۇندە جيناقتى وسى زامانعا ساي شىعارۋدى قالادىم. مىنا ەكى تومدىق سول ماقساتىمنىڭ ورىندالۋى – ابايتانۋعا قوسقان وزىندىك ۇلەسىم. ونى ۇلى ابايدىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىنا ارناپ، 2019 جىلى دايارلاعان ەدىم. بەس جىل سىرعىپ وتە شىقتى، زەينەتكەرمىن، قولىم قىسقا، دەمەۋشىم جوق دەگەندەي، جاڭا جيناق ۇستەل تارتپاسىندا جاتىپ قالدى. ءساتى ءتۇسىپ، ونىڭ جارىق كورۋىنە قارجىلاي كومەك كورسەتكەن قالا اكىمى نۇربول نۇرساعاتوۆ مىرزاعا العىسىم شەكسىز" دەدى اسان وماروۆ Abai.kz سايتىنا بەرگەن سۇحباتىندا.
ايتۋىنشا، ءبىرىنشى تومعا ابايدىڭ ءتول ولەڭدەرى، ەكىنشى تومعا قارا سوزدەر، اۋدارمالار، پوەمالار ەندى. ءبىرىنشى تومنىڭ باستى ءۇش ەرەكشەلىگى: اقىننىڭ ولەڭدەرى العاش رەت حرونولوگيالىق تۇردە جۇيەلەندى، جاڭا ولەڭدەرى قوسىلدى ء(تول ولەڭدەرىنىڭ سانى 195-كە جەتتى) جانە ءار تۋىندىنىڭ شىعۋ تاريحىنان بولەك، مازمۇنىنا تياناقتى تۇسىنىك بەرىلدى.
ەكىنشى تومنىڭ باستى جاڭالىعى رەتىندە ابايتانۋشى "قارا سوزدەر العاش رەت نەگىزگى نۇسقاداعى (مۇرسەيىت كوشىرمەلەرىندەگى) رەتتىك سانىمەن بەرىلدى،"- دەيدى اسان وماروۆ. ماسەلەن، بۇرىن «38-ءشى قارا ءسوز» دەلىنىپ كەلگەن ەڭ كولەمدى ەڭبەككە «تاسديق» دەگەن ءتول اتاۋى قايتارىلعان. بۇعان قوسا العاش رەت ءاربىر قارا سوزگە تۇسىنىك بەرىلگەن.
"ەكىنشى تومعا ابايدىڭ قارا سوزدەر مۇراسى («تاسديق» جانە «عاقليا» اتتى كىتاپتارى), اۋدارمالارى، پوەمالارى، سونداي-اق، تاريحي ەڭبەكتەرى ەندى. العاش رەت قارا سوزدەر رەتتىلىگى ابايدىڭ كوزى تىرىسىندەگى قالپىنا كەلتىرىلدى. «تۇسىنىكتەر» ءبولىمى جاڭا فورماتتا جازىلدى. ءاربىر قارا ءسوزدىڭ يدەيالىق ءمان-ماعىناسى اشىقتالدى. بۇدان بولەك، اباي اۋدارمالارى قاشان، قانداي جاعدايدا جاسالعانى ناقتىلاندى. مىسالى، كرىلوۆ مىسالدارىن 1898 جىلى ەمەس، 1894 جىلى اۋدارعانى دالەلدەنىپ، جاڭساقتىق تۇزەتىلدى. اباي پوەمالارى جازىلۋ داتالارى دا العاش رەت ءدالدى انىقتالدى. سونداي-اق، العاش رەت اباي تۇزگەن ورتا ءجۇز رۋلارىنىڭ ءتور شەجىرەسى جيناققا ەندى، اباي افوريزمدەرى جاڭادان تابىلعان ءۇش ناقىلمەن تولىقتى. وسى ايتىلعاندار ەكى تومدىق جاڭا ۇلگىدەگى جيناق دەۋىمە جەتكىلىكتى سياقتى،"- دەيدى ابايتانۋشى اسان وماروۆ.
"مەن مۇحتار اۋەزوۆ داستۇرىنە قايتىپ ورالدىم. 1933 جىلى قىزىلوردا قالاسىندا جارىق كورگەن، مۇحاڭ باسشىلىق جاساعان تۇڭعىش تولىق جيناقتا ءتول ولەڭدەر اۋدارمالاردان بولەك باسىلعان-دى",- دەپ تولىقتىرعان ول.
جيناقتىڭ قازىرگى تيراجى - 300 دانا. قۇراستىرۋشى ەگەر سۇرانىس بولىپ جاتسا، جيناقتى قايتا شىعارۋعا بولاتىنىن ايتادى.
اباي جيناعى باسىلىپ شىققان سەمەي قالاسىنداعى تۇرعىندار سانى 328 مىڭنان اسادى دەپ ەسەپتەلەدى.
