ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ قىزى ءاليا نازارباەۆا رەيدەرلىك شابۋىل جاسادى دەپ ايىپتالعان قىلمىستىق ءىس الماتىنىڭ ەكونوميكالىق تەرگەۋ دەپارتامەنتىنە بەرىلدى. سول ارقىلى پروكۋراتۋرا نازارباەۆاعا قارسى سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ جۇرگىزۋدەن باس تارتۋ تۋرالى” پوليتسيانىڭ شەشىمىن جويدى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى قازتاگ-قا سىلتەپ.
"پروكۋراتۋرا پوليتسيانىڭ ءاليا نازارباەۆاعا قاتىستى قىلمىستىق ءىس قوزعاۋدان باس تارتۋ تۋرالى شەشىمىن بۇزىپ، ماتەريالداردى الماتى قالاسى بويىنشا ەكونوميكالىق تەرگەۋ دەپارتامەنتىنە بەردى. ءبىزدىڭ كومپانيا "الەم لتد" جشس ەسەپشوتىنا قارجىلاي كومەك تۇرىندە قاراجات اۋداردى. بۇل Luxor كەشەنىنىڭ (Wellness Club Luxor فيتنەس-ورتالىعى) ءىشىنارا ءبىزدىڭ قاراجات ەسەبىنەن سالىنعانىن كورسەتەدى، ونىڭ مەردىگەرى قايرات ورازبەكوۆ باسقاراتىن "ەليتستروي" كومپانياسى بولدى", – دەدى بيمۋرزين ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا.
جابىرلەنۋشىلەر Luxor-دى قاماۋعا الۋدى تالاپ ەتەدى.
"ال بولاشاقتا قۇقىقتىق تارتىپكە سايكەس، ءبىز ماتەريالدىق شىعىندارىمىزدىڭ ەسەبىن تالاپ ەتەمىز. ويتكەنى بۇل – 20 جىلداعى كورمەگەن پايدا، بىرنەشە ينفلياتسيا، دەۆالۆاتسيا، ماتەريالدىق قۇندىلىقتارىمىز بەن مورالدىق ازاپتارىمىزدى وتەۋ. ءبىز وسى كەشەندى بىزگە بەرۋدى تالاپ ەتەمىز. بۇل كەشەن بىزگە بەرىلسىن، ءبىز ونى ريەلتورلار ايتقانداي 25 ميلليون دوللارعا ساتامىز. ال قاراجاتتىڭ ءبىر بولىگىن سۋ تاسقىنىنا قارسى كۇرەسكە، زارداپ شەككەن حالىققا كومەكتەسۋگە باعىتتايمىز. مەنىڭ ويىمشا، قوعام ءبىزدى وسىمەن قولدايدى", – دەدى سپيكەر.
ول سونداي-اق كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ بۇرىنعى توراعاسى يگور روگوۆتىڭ ايەلى ۆالەنتينا روگوۆانىڭ جابىرلەنۋشىلەر "بوپسالاۋمەن" اينالىسادى دەگەن مالىمدەمەسىن ناقتىلاۋى كەرەك ەكەنىن ايتتى.
"25 ناۋرىزدان باستاپ، دالىرەك ايتساق، تۋعان كۇنىمنەن بەرى مەعدات قاليەۆ ەكەۋمىزگە ينتەرنەت ارقىلى قوقان-لوقى كورسەتكەن قوڭىراۋلار ءتۇسىپ جاتىر. ولار كوشەگە شىعىپ، قوعامدا بۇلتارتپاس دالەلدەر كورسەتۋىمىزدى توقتاتۋدى تالاپ ەتتى. بيىل18 ساۋىرىندە قاليەۆ ەكەۋمىزگە استانانىڭ پوليتسيا قىزمەتكەرى ەرزاك تەلەفون سوعىپ، جاۋاپ الۋعا كەلىڭدەر دەدى. ونىڭ شالعان قوڭىراۋى تەلەفونىمدا ءالى ساقتالىپ تۇر. ياعني، قاليەۆ ەكەۋمىز ءاليا نازارباەۆانىڭ رەيدەرلىك شابۋىلىنا بايلانىستى ەكى ايدان استام ۋاقىت بويى ارىز جازىپ، شاعىمدانىپ كەلەمىز، ال ول جاۋاپقا شاقىرىلماعان. كوردىڭىز بە، ءاليا نازارباەۆا ادۆوكاتى ارقىلى ارىز جازىپ، ءبىزدى دەرەۋ جاۋاپقا شاقىردى. نەگىزىندە بۇل – جالا جابۋ. بىرىنشىدەن، شىندىق ءبىزدىڭ جاعىمىزدا بولسا، ءبىز نەگە اۋزىمىزدى جابۋىمىز كەرەك؟ ەكىنشىدەن، 20 جىل بويى جيناپ كەلە جاتقان قاعاز جۇزىندەگى دالەلدەمەلىك نەگىزدەرىمىز بولا تۇرا، ءبىز قالاي جالا جابامىز؟ بىزدە ايعاقتاردىڭ دالەلدى بازاسى بار. سونىمەن قاتار دالەلدەمەلەر بازاسىندا بىزدە پرەزيدەنتتىك قاۋىپسىزدىك قىزمەتىنىڭ بۇرىنعى قىزمەتكەرىنىڭ دە ايعاقتارى بار", – دەدى بيمۋرزين.
سونداي-اق ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا جابىرلەنۋشى تاراپتىڭ ايتۋىنشا، قازىر قۇنى 25 ميلليون دوللار تۇراتىن Luxor فيتنەس-ورتالىعىن ۆيرگين ارالىنداعى وففشورلىق كومپانياعا 10 مىڭ دوللارعا بەرۋ مامىلەسىنىڭ جالعان ەكەنىن دالەلدەيتىن قۇجاتتار ۇسىنىلدى. ونىڭ ۇستىنە مامىلە جاسالعان كەزدە الماتىلىق كومپانيانىڭ جارعىلىق كاپيتالى 2 ميلليارد دوللارعا باعالانعانى اتالىپ ءوتتى.
جابىرلەنۋشىلەر بۇل جاعدايدا ءسوز قازاقستاننان كاپيتالدى شىعارۋ سحەماسى تۋرالى بولىپ جاتىر دەپ ەسەپتەيدى.
ەسكە سالساق، 2024 جىلدىڭ 28 اقپانىندا "ازيا TپK" جشس قۇرىلتايشىسى نۇرلان بيمۋرزين سەرىكتەسى مەعدات قاليەۆ ەكەۋى نازارباەۆا مەن روگوۆانىڭ رەيدەرلىك شابۋىلىنىڭ قۇربانى بولعانىن مالىمدەگەن ەدى.
"2003 جىلى نازارباەۆا وز ىقپالىن پايدالانا وتىرىپ، قۇنى 170 ميلليون دوللار بولاتىن (2003 جىلعى ەسەپ بويىنشا) جەتى مۇناي بازاسى مەن 96 جانارماي قۇيۋ بەكەتىنەن تۇراتىن وپەراتسيالىق كاسىپورىندى باسىپ الدى. ول بۇرىنعى يەلەرىن تۇرمەگە قاماتىپ، دەنە جاراقاتىن سالامىن دەپ قورقىتتى. ونىڭ قوقان-لوقىسى سەنىمدى بولۋ ءۇشىن، ول كۇندىز الماتىنىڭ ورتالىعىنداعى كاسىپ يەلەرىنىڭ ءبىرىنىڭ اكەسىن اشىقتان-اشىق ۇرلاپ كەتكەن جانە كۋاگەرلەردىڭ ايتۋىنشا، ۇرلاۋعا قۇقىق قورعاۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ قاتىسى بولۋى مۇمكىن", –دەگەن ەدى بۇعان دەيىن كاسىپكەرلەر.
14 ناۋرىزدا باس پروكۋراتۋرا نازارباەۆا تاراپىنان رەيدەرلىك جاسالعانى تۋرالى ارىزدى تىركەگەنىن حابارلادى. الايدا 5 ساۋىردە پوليتسيا ەكس-پرەزيدەنتتىڭ كىشى قىزىنا قارسى قىلمىستىق ءىس قوزعاۋدان باس تارتقانى انىقتالدى.
21 ساۋىردە نازارباەۆانىڭ بالاسى Wellness Club LUXOR فيتنەس-ورتالىعىن 25 ملن دوللارعا ساتقىسى كەلەتىنىن حابارلادى.
ايتا كەتەيىك، سوڭعى ايلاردا ەكس-باسشىنىڭ كىشى قىزى ءاليا نازارباەۆاعا ايتارلىقتاي اۋىر ايىپتار تاعىلدى، بىراق ولاردىڭ ەشقايسىسى قىلمىستىق ىسكە ۇلاسپادى. ءالى كۇنگە دەيىن ەكس-پرەزيدەنت پەن ونىڭ تۋىستارى «قولسۇعىلماۋشىلىق» قۇقىعىنا يە.
قاڭتار وقيعاسىنان كەيىن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ەلدىڭ «جاڭا قازاقستانعا» اياق باسقانىن مالىمدەگەن ەدى. سودان بەرى ءبىراز ۋاقىت وتسە دە كوپشىلىك «ەسكى قازاقستان» شينەلىنىڭ ءالى شەشىلمەگەنىن ايتادى.
ال الماتى قالالىق پوليتسياسى ءاليا نازارباەۆانىڭ ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعاۋدان باس تارتقانى حابارلانعان.
2024 جىلدىڭ 12 ناۋرىزىندا استانا تۇرعىندارى ۇيىلگەن قوقىس تاۋلارىنا شاعىمداندى. ونى شىعارۋ نازارباەۆامەن بايلانىستى "Clean City NC" جشس جاۋاپكەرشىلىگىنە جۇكتەلگەن. بۇعان دەيىن 2023 جىلدىڭ 26 قىركۇيەگىندە ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ءمينيسترى ەرلان نىسانباەۆ نازارباەۆا كومپانياسى قوقىس شىعارۋمەن اينالىسپايدى دەپ مالىمدەدى. الايدا كەيىنىرەك مينيسترلەر كابينەتى مۇشەسىنىڭ بۇل اقپاراتى شىندىققا جاناسپايتىنى بەلگىلى بولدى. 2024 جىلدىڭ 12 ناۋرىزىندا قازاقستاننىڭ باس ەكولوگى قىركۇيەك ايىندا نازارباەۆامەن بايلانىساتىن كومپانيا بۇدان بىلاي قوقىس شىعارۋمەن اينالىسپايدى دەپ مالىمدەپ، ونىڭ بۇرىن جۇرتقا نەگە جالعان اقپارات بەرگەنىن انىقتاۋ كەرەك دەگەن پىكىر ءبىلدىردى.
سونىمەن قاتار كەيىنگى ۋاقىتقا دەيىن تەمىرجول بيلەتتەرىنىڭ باعاسىن بەلگىلەۋدە نازارباەۆامەن بايلانىسى بار Instant Payments كومپانياسىنىڭ ماڭىزدى ءرول اتقارعانى بەلگىلى. ءدال وسى كومپانيا 2022 جىلعى قاڭتار وقيعاسىنا دەيىن "قازاقتەلەكوم" ۇلتتىق كومپانياسىمەن تىعىز جۇمىس ىستەگەن.
2023 جىلدىڭ 20 قىركۇيەگىندە "امانات" پارتياسىنان سايلانعان ءماجىلىس دەپۋتاتى ەرلان سايروۆ "روپ وپەراتورى" ىسىندەگى ەكس-پرەزيدەنتتىڭ كەنجە قىزىنىڭ رولىنە پروكۋراتۋرانىڭ نازارىن اۋداردى.
قاڭتار وقيعاسىنان كەيىن كوپ ۇزاماي، 2022 جىلدىڭ 18 قاڭتارىندا نازارباەۆانىڭ قازاقستاننان 312 ميلليون دوللار شىعارۋىنىڭ ىقتيمال سحەماسى انىقتالدى. 2022 جىلدىڭ 19 قاڭتارىندا "روپ وپەراتورى" قالدىقتاردى جيناۋ قۇقىعىنان ايىرىلدى – بۇل كومپانيا نازارباەۆامەن بايلانىستى. قىلمىستىق ءىس اتىشۋلى بولعانىمەن، ەكس-پرەزيدەنتتىڭ قىزى سوت وتىرىسىنا ءتىپتى كۋا رەتىندە دە قاتىسقان جوق.
سونداي-اق، ءاليا نازارباەۆا مەن كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ بۇرىنعى توراعاسى يگور روگوۆتىڭ ايەلى ۆالەنتينا روگوۆا رەيدەرلىك شابۋىل جاسادى دەپ ايىپتالعان بولاتىن.
