Şymkentte Qazaqstan halqy tılderı künı atap ötıldı. Qalalyq mädeniet basqarmasynyŋ bastamsymen ūiymdastyrylǧan ıs-şaranyŋ maqsaty özge etnostardyŋ tılın qūrmettei otyryp, memlekettık tıldıŋ qoldanylu aiasyn keŋeitu jäne onyŋ märtebesı men maŋyzyn nasihattau. Is-şaraǧa arnaiy şaqyrylǧan, qazaq tılınıŋ – ūlttyq belgı, halyqtyq mūra, tärbie dıŋgegı, bılım-ǧylymdy igeru közı, tıl – ūlttyŋ jany ekenın ūǧyndyryp, ana tılımızde söileudı nasihattauda erekşe üles qosqan bırqatar üşınşı megapolis tūrǧyndary marapattaldy.
Şymkenttıkter Qazaqstan halqy tılderı künın atap öttı. Qalalyq mädeniet basqarmasyna qarasty 19 mekeme atsalysqan şara Abai saiabaǧynan bastau aldy. Merekelık atmosferany sezıngen tūrǧyndar viktorinalyq sūraqtarǧa jauap berıp, latyn-karaokesınde än şyrqady. Sondai-aq-quyrşaq teatry men sirk ärtısterınıŋ önerın tamaşalai otyra «Tılaşar» sözdıgınıŋ tūsaukeserıne küä boldy.
Sözdıktıŋ bır bumasyn qolyna alǧan Pavel Kim qazaq tılıne degen qūrmetı erekşe ekenın atap öttı. Qaşanda memlekettık tıldı därıptep jüremın degen ol bügınde onyŋ köp paidasy tigenın jetkızdı.
Pavel Kim, Jetısai qalasynyŋ tūrǧyny:
«Qazaq tılın şamamen 3-4 jasymnan bastap bılemın. Qalai meŋgergenım esımde joq. Qazaqşa balabaqşaǧa bardym. Qazaqşa mektepke bardym. Būl tıl maǧan öte köp mümkındıkter aşty. Öte köp jol aşty».
Tıldıŋ bailyǧy ondaǧy sözdıŋ sanymen emes, sol tılde bar aqparattyŋ kölemımen ölşenedı. Osylai degen Şymkent äkımınıŋ bırınşı orynbasary Şyŋǧys Mūqan atauly datanyŋ maŋyzdylyǧyn meiılınşe tereŋ tüsınuımız kerek deidı. Älemde 7000 tıl bolsa onyŋ är qaisynynyŋ özındık märtebesı bar ekenın tılge tiek etken şeneunık memlekettık tıldı damytu üşın bärımız bır kısıdei at salysuymyz qajet ekenın atap öttı.
Şyŋǧys MūŪHAN Şymkent qalasy äkımınıŋ bırınşı orynbasary:
«Jalpy menıŋ oiymşa kez-kelgen halyqtyŋ, mäslen Qazaqstan halqynyŋ damuy üşın eŋ bırınşı ol elde tūratyn adamdar damuy kerek, Al ol elde tūratyn adamdar damu üşın halyq söileitın memlekettık tıl damu kerek. Al ol üşın sol tıldegı aqparat damu kerek».Tıl. Tarih. Teatr. Al qalamyzdyŋ Arbat demalys alaŋynda künı boiy alty teatr sahnalyq qoiylym körsetıp, körermendı täntı ettı. Barlyq sanitarlyq talapty eskergen mädeniet qyzmetkerlerı konserttık zalda emes, aşyq aspan astynda halyqtyŋ köŋılın köterudı közdedık deidı. Hanzada Esenova, Şymkent qalalyq mädeniet basqarmasynyŋ basşysy:
«Bızdıŋ eŋ basty maqsatymyz tıldıŋ evaliusiiasyn körsetu. Kültegınnen bastap, Ybyrai Altynsarin, Äl-Farabi, Abai atamyz degendei. Abaidyŋ jalpy özınıŋ periodtyq şyǧarmaşylyq jūmysyn körsetu maqsatynda. Öitkenı kalabarasiia orys teatry men qazaq drama teatry bırıgıp, Puşkin özınıŋ estafetasyn Abaiǧa berıp, ol Geteǧa berıp kışkentai spektakl üzındısı qoiyldy».Aita keteiık, biyl alǧaş ret keŋ kölemde ūiymdastyrylǧan tılder künı merekesıne kelesı jyly özgede basqarmalardy qatystyru josparlanyp otyr.
Möldır İbadullaeva
Ūqsas jaŋalyqtar
