Memlekettık hatşy Erlan Qarin Qaŋtar oqiǧasyna qatysty Qazaqstan Ūlttyq Telearnasyna bergen sūhbatynda "Jaŋa Qazaqstannyŋ” aldaǧy baǧyty, baǧdary, kelbetı, mazmūny qalai bolatynyna jete toqtaldy. Sonymen qatar "Qasırettı qaŋtar" oqiǧasyna qatysty pıkır bıldırıp, qoǧamdyq qūndylyqtar jüiesınde tübegeilı özgerıster qajet ekenın atap öttı, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly.
- ("Jaŋa Qazaqstan" red.) būl ülken diskussiiaǧa şaqyru, būl elımız endı qandai boluy kerek degen taqyrypqa ärkım, ärbır sanaly azamat öz oilaryn ortaǧa saluy kerek, talqy jasaiyq degen ündeu. Iаǧni bız Qaŋtar oqiǧasynan keiın tek bır jarym-jartylai şeşımderdı qabyldap, jaǧdaidy tūraqtandyryp qoiyp, “Oi boldy, osymen boldy” dep, taqyrypty jauyp qoiu emes. Prezident kerısınşe būl oqiǧalardan dūrys qorytyndy jasap, ne sabaq tüiuımız kerek, endı elımız bolaşaqta qandai boluy kerek? Nege ūmtyluymyz kerek? - degen sūraqtardy ortaǧa salyp, osyǧan ziialy qauym, sarapşylar, aqparat qūraldarynyŋ ökılderın, jalpy barlyq sanaly, belsendı azamattardy osyndai taqyrypqa ündep otyr, - dep pıkır bıldırdı Erlan Qarin.Sonymen qatar Memlekettık hatşy būl taqyryp ta, būl ündeu de qoǧam tarapynan qoldau tapqanyn atap öttı.
- “Jaŋa Qazaqstan bylai boluy kerek”, “Jaŋa Qazaqstanda osylai bolu kerek” degen türlı diskussiia bastaldy. Prezident barlyǧyn da tolǧandyratyn taqyrypty taba bılıp, osy diskussiiaǧa sol sūraqty qoia bıldı. Qoǧam tarapynan qoldau tapty. Är türlı pıkırler aitylyp jatyr. Bıreuler aitady: “Jaŋa Qazaqstan degenımız būl demokratiialyq memleket, saiasi reformalar jüzege asyryluy kerek”, al endı bıreuler: “Joq, bız qūqyqtyq memleket boluymyz kerek” deidı. Keşe de bızdıŋ döŋgelek üstelde bolǧan diskussiiada: “Bız ajyratuymyz kerek. Bız äleumettık memleketpız be, qūqyqtyq memleketpız be?" t.b. Menıŋ memlekettık hatşy retınde ǧana emes sarapşy retınde pıkırım: Dūrys! Saiasi reformalardy jüzege asyru kerek. Ekonomikalyq reformalardy jüzege asyru kerek. Äleumettık reformalardy da jüzege asyru kerek. Äkımşılık jüiede özgerıster boluy kerek. Ony bız qoldaimyz. Ol taqyryptardan bız bas tartyp otqan joqpyz, - deidı Memlekettık hatşy.Erlan Qarin bızge būdan bölek qoǧamdyq qūndylyqtar jüiesınde de tübegeilı özgerıster qajet ekenıne jete toqtaldy.
- Bıraq, menıŋ jeke özımnıŋ sarapşy azamat retındegı pıkırım: Bızge sonymen qatar qoǧamdyq qūndylyqtar jüiesınde özgerıs qajet. Osy oqiǧalardan taǧy bır şyǧaratyn tüiınımız osy boluy kerek. Myna soŋǧy 30 jyldyq damuymyzda bız Keŋestık Sovettık kezeŋnen ketkendei boldyq ta, bıraq qazırgı zaman qoǧamynyŋ belgılerın de tolyq sıŋırmedık, dästürlı qoǧamnyŋ ūlttyq qūndylyqtaryn da tolyq igermedık. Iаǧni bızde barlyǧy aralasyp, bız ornyqpaǧan siiaqty äser bar. Bız marginaldy jastar dep jatamyz ǧoi. Bızdıŋ qoǧamymyzdyŋ özı bır marginaldy siiaqty boldy. Bır satydan ekınşı satyǧa ötpei qalǧan siiaqty. Bız Keŋestık kezeŋnen şyqqanmen, bızde naryqtyq zamannyŋ qūndylyqtary ornyǧa qoiǧan joq.Bır jaǧynan bız zaiyrly memleket deimız, ekınşı jaǧynan bızde dıni nelerde damyp jatyr. Bır jaǧynan qazırgı zamanǧy qoǧam qūramyz deimız, ekınşı jaǧynan ūlttyq qūndylyqtarymyzdy saqtaǧymyz keledı. Osynyŋ arasynda bır qarama-qaişylyqtar bar. Sony köp adamdar, azamattar özderı ajyrata almai jatyr. Myna tıl mäselesınde de diskussiia bolyp jatady. Talaptar qoiylyp jatady. Basqa da taqyryptar boiynşa talaptar, diskussiialar bolyp jatady. Būnyŋ bärı neden? Sebebı, qoǧamdyq qūndylyqtar jüiesınde bızde bır tübegeilı özgerıs kerek, jaŋaru kerek, - dep mälımdedı Memlekettık hatşy Erlan Qarin.
"Adyrna" ūlttyq portaly
https://youtu.be/68B6Pn2FhEw
