Öndırıstık täjırbie – bolaşaq maman iesınıŋ universitet qabyrǧasynda alǧan bılımın ömırde paidalana aluyna alǧaşqy qadam. Osy täjırbielerdıŋ neǧūrlym sapaly boluy bolaşaq mamannyŋ öz ısıne jetık boluyn qamtamasyz etedı. Osy negızde Äl-Farabi atyndaǧy QazŪU-dyŋ qazaq tılı jäne ädebietı mamandyǧynyŋ biylǧy 4-kurs studentterı özderınıŋ öndırıstık täjırbielerın Ahmet Baitūrsynūly mūrajai-üiı janynan aşylǧan «Tıl–qūral» oqu-ädıstemelık, ǧylymi-zertteu ortalyǧynda ötıp jatyr.
Ahmet Baitūrsynūly «Tıl – qūral» oqu-ädıstemelık, ǧylymi-zertteu ortalyǧy 2019 jyldyŋ 29 qaraşasynda jauapkerşılıgı şekteulı serıktestık retınde tırkelgen eken. Elımızdegı epidahualǧa bailanysty ortalyq jūmysymen jäne ortalyq direktory Raihan Sahybekqyzymen tanystyǧymyz onlain formatta Zoom baǧdarlamasy arqyly öttı.
Täjırbie barysynda bekıtılgen üş jetekşımız boldy. Olar: ortalyq direktory Raihan Sahybekqyzy, Şortanbai Şoqan Amangeldıūly jäne Ospanova Gülmariia Tūrysbekqyzy. Bız ızdenısterımızdı Ahmet Baitūrsynūlynyŋ mūrasyn tıldık, ädebi, kösemsöz, aǧartuşylyq jäne t.b baǧyttar boiynşa bastap, qazırgı taŋda älı de jan-jaqty jūmystanudamyz. Biylǧy jyly Ahmet Baitūrsynūlynyŋ 150 jyldyǧy atalyp ötıledı. Soǧan orai, bızde ortalyqtaǧy öndırıstık täjıribe arqyly ūlt ūstazy atanǧan Ahmet Baitūrsynūlynyŋ tūlǧasyn tereŋırek tanuǧa erekşe mümkındık tudy. Qazırgı uaqytta ūlt ūstazynyŋ ömır sürgen kezeŋındegı ädebiet salasyndaǧy şyǧarmaşylyǧy, publisistikalyq baǧyttaǧy "Qazaq" gazetın şyǧaruy, lingvistika salasyndaǧy "Töte jazu" jasauy, terminderdı qazaqşa balamaǧa audaruy jäne saiasattaǧy "Alaş-Orda" ükımetınıŋ qyzmetıne qatysuy syndy ırı-ırı eŋbekterı turaly bılımımızdı tereŋdetu üstındemız.
Ūlt ūstazynyŋ mūrajai-üiı qazırgı uaqytta bırşama eksponatqa toly. Būl mūrajai – Ahmet Baitūrsynūlynyŋ 1934 jyldary otbasymen bırge ömır sürgen qaraşaŋyraǧy. Halqymyzdyŋ sol kezeŋderdegı «elım» dep eŋırep, «ūltym» dep jany aşyǧan köptegen ziialy qauym ökılderı bas qosyp otyrǧan meken bolǧan. Körnektı qairatkerımızdıŋ mūrajai-üiındegı köptegen zattar aǧaiyn-tuystary men tuyp-ösken ölkesındegı köz körgen qarttardan alynǧan.
Ǧimaratta Ahmet Baitūrsynūlynyŋ ömırı men şyǧarmaşylyǧyna qatysty mūraǧat mälımetterı, är türlı qūjattar, qoljazbalary, fotosuretter, öte sirek kezdesetın kıtaptar qoiylǧan. Mūrajaidaǧy keibır zattar Torǧaidaǧy mūrajai-üiınen äkelınıptı. Olardyŋ ışınde, jihazdar men türlı būiymdar, sonymen qatar, qūjattar da bar. Ūlt ūstazynyŋ mūrajai-üiı ärqaşan qūndy eksponattarmen tolyqtyrylyp otyrady. Mūrajaidyŋ özındık erekşe atmosferasy men berer taǧylymy özgeşe janǧa jaily.
Hokkaido universitetınıŋ professory Tomohiko Uiama Ahmet Baitūrsynūlynyŋ mūrajai-üiı jönınde: «Ahmet Baitūrsynūly memorialdy mūrajaiyna kelgenıme öte quanyştymyn! Men būl qalaǧa toqsanynşy jyldardyŋ soŋynda kelıp ketkenmın. Sol sebeptı ötken künder köz aldymda menmūndalap tūr. Jyly qabyldaǧandaryŋyz üşın alǧysymdy aitamyn. Mūrajaidyŋ örkendeuın tılei otyryp, Ahmet Baitūrsynūlynyŋ mūrasy jyldar boiyna mäŋgılık mūra bolyp qalaryna senemın!», - dep, mūrajai turasynda özınıŋ jyly közqarasyn bıldırgen eken.Halqymyzdyŋ bırtuar aqyny, jazuşysy, ärı lingvist, ärı ädebietşı, ärı audarmaşy, «elım» dep eŋıregen, «Otanym» dep janyn bergen Ahmet Baitūrsynūlynyŋ halqyna arnap jazǧan mūralary barşylyq. «Elımnıŋ közı aşyq, kökıregı oiau bolsyn. Özge ūlttar men halyqtar bılım alyp, ızdenıp jürgende öz elım de olardan qalmasyn. Bılımnıŋ şamşyraǧyn jaqsyn. Oqu-ǧylym ızdesın»,- degen oimen masa bolyp şyryldady. Sol jolda «Oqu qūraly», «Tıl – qūral», «Baianşy», «Älıbpi», «Sauat aşqyş», «Älıppe – astary», «Tıl – jūmsar» syndy pedagogikalyq eŋbekter, «Qyryq mysal», «Masa», «23 joqtau» syndy ädebi eŋbekter jazdy. Būlardan bölek, lingvistika salasyndaǧy ızdenısterı de qazırgı kezde özektı zerttelıp jür. Jazǧan maqalalarynyŋ özı qanşama?! Ahmet Baitūrsynūly qazaq tıl bılımın HH ǧasyrdyŋ bas kezınde qalyptastyryp, onyŋ ırge tasyn qalady. Arab grafikasyna negızdelgen qazaq jazuynyŋ reformatory boldy. Sol sebeptı, osyndai eren tūlǧanyŋ mūrajai-üiımen bailanysta bolyp, täjırbieden ötuımız bız üşın erekşe mümkındık. Sondyqtan, öndırıstık täjıribe barysynda jetekşılık etıp, baǧyt körsetıp, özderınıŋ osy saladaǧy ömırlık täjırbielerımen bölısıp jürgen İmahanbet Raihan Sahybekqyzyna, Ospanova Gülmariia Tūrysbekqyzyna, Şortanbai Şoqan Amangeldıūlyna alǧysymyzdy bıldıremız.
Aiajan Kubieva, Äl-Farabi atyndaǧy QazŪU-dyŋ 4-kurs studentı Ǧylymi jetekşısı: Raihan İmahanbet, Äl-Farabi atyndaǧy QazŪU-dyŋ aǧa oqytuşysy
