Eljan Bırtanov kezektı sot otyrysynda özıne taǧylǧan aiyptarmen kelıspeitının jäne memlekettık qyzmetşı retınde qandai zaŋ būzǧany turaly älı de tüsınbeitının jetkızdı, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly "Azattyq Ruhy"-na sılteme jasap.
Eks-ministr alǧaşqyda memlekettık biudjettı talan-tarajǧa saldy degen küdıkke ılınıp, keiın būl aiyp qyzmet babyn asyra paidalandy degen aiypqa auystyryldy. Alaida Bırtanov būl aiyptaudy negızsız sanaidy.
«Memlekettık qyzmetşınıŋ antyn būzǧanym turaly aiyp taǧylyp otyr. Aiyptau tarapynan men anttyŋ qandai bölıgın nemese normalaryn būzǧanymdy estıgen joqpyn. Osyny tüsındırıp beruıŋızdı sūraimyn. Materialda men qabyldaǧan anttyŋ mätını joq. «Bırtanov osyndai äreketımen antyn būzdy» deitındei eşbır fakt keltırılmegen. Men memlekettık qyzmette 30 jyl jūmys ıstegendıkten, men üşın mūny bılu maŋyzdy. Aiyptauda menıŋ Densaulyq saqtau ministrı retındegı qyzmettık mındetterıme qatysty derekter keltırılgen. Osy rette men qandai ökılettıkterdı terıs paidalanǧanym turaly tüsındırıp beruıŋızdı sūraimyn. Men qandai bılıktılık lauazymdyq mındetımdı būzdym jäne qalai būzdym? Jan-jaqtan tıntıdı. Barlyq elşılıkterge ötınışter jıberıldı, barlyq tuysymnyŋ banktık şottary ızdeldı, tekserıldı. Qarjy monitoringı agenttıgı öte myqty ūiym. Eger taǧylǧan aiyp ras bolsa, olar üş jylǧa juyq uaqyt ışınde tabar edı. Eşteŋe joq, şottar da, audarymdar da joq», - dedı Bırtanov.Sot öz kezegınde taǧylǧan aiyp onyŋ ministr qyzmetın atqaryp jürgen kezınde sol uaqyttaǧy vise-ministr Oljas Äbışevke zaŋsyz būiryq berıp, jaramsyz platformany alǧandyǧymen bailanysty ekenın tüsındırmek boldy. Sodan keiın Äbışev te onyŋ jūmys ıstemeitının bıle tūra qabyldau aktısıne qol qoiǧanyn aitty. Alaida Bırtanovtyŋ advokaty sudianyŋ būl äreketın prokurordyŋ sözın qaitalaǧanmen teŋ dep tüsındı.
«Sızderdıŋ qazırgı äreketterıŋız bızdı qanaǧattandyrmaidy. Sız qazır prokuror Şekenovtıŋ aitqanyn qaitalap berıp tūrsyz. Būl mätındı bız būǧan deiıngı tergeu sudiasynan da estıdık. Qazır sol mätındı taǧy da qaitalap otyrsyz. Naqty sūraqqa naqty jauap kerek. Bız qylmystyq materialdan tıptı memlekettık qyzmetşınıŋ ant mätının de tappadyq. Tiısınşe «Zaŋ būzuşylyq memlekettık qyzmetşınıŋ antynyŋ qai bölıgıne qatysty?» degen sūraq tuyndaidy», - dedı qorǧauşy.Eljan Bırtanov pen būrynǧy Densaulyq saqtau vise-ministrı Oljas Äbışev Ericsson Nicola Tesla kompaniiasy jasaǧan Aqparattandyru platformasyn qabyldau jäne ıske qosu arqyly bilıktı asyra paidalandy dep küdıktelude.
Qazaqstannyŋ Densaulyq saqtau ministrlıgı 2015 jyly Ericsson Nicola Tesla-men 17,8 mln dollarǧa avtomattandyrylǧan aqparattyq jüiesın jetkızuge kelısımşart jasady.Platforma bıryŋǧai derekter qoimasyna ainaluy kerek edı, sonymen qatar barlyq densaulyq saqtau aqparattyq jüielerın bırıktıruı tiıs bolǧan. Öz sözınde Eljan Bırtanov atalǧan mäselege qatysty qūjattarǧa qoiylǧan qoldardyŋ barlyǧy zaŋ aiasynda oryndalyp, bırqatar mamandardyŋ kelısımımen jasalǧanyn aituda.
«Taǧy bır mäsele – aiyptauşy tarap qandai negızde maǧan būiryqtarǧa qol qoiuda kınä taǧyp otyr? Jūmys tobyn qūru turaly būiryq bar. Būl būiryqtar qyzmettık hattar negızınde ministrlıktıŋ köptegen jauapty qyzmetkerlerımen qol qoiuǧa kelısıldı. Qabyldau komissiiasynyŋ qūramynda IT tehnologiia baǧytyndaǧy käsıbi mamandar boldy. Platformany qoldau, äzırleu, tekseru jäne qabyldau jūmystaryn solar atqardy. Olar tiıstı qyzmettık hat pen aktılerdı jazdy. Tiıstı tūlǧalar mamandardyŋ osy būiryqqa qol qoiuda zaŋ būzuşylyq bolmaǧanyn aitady. Ol būiryqty jalǧyz men oilap tapqan joqpyn! Ol jerde oryndauşylar da bar. Ötkızılgen esepterge qaraityn bolsaq, platformany synaqtan ötkızu barysynda barlyǧy sättı jüzege asqan. Ony däleldeitın barlyq tehnikalyq qūjattar bar. Ärbır kezeŋ oŋ nätijesın bergen. Al ekı jyl ötkennen keiın menı qamauǧa alyp, barlyǧyn zaŋsyz deidı. Būl jerde men būiryqtarǧa qol qoia otyryp, öz qyzmetımdı qalai asyra paidalandym?» - dedı Bırtanov.Sondai-aq atalǧan plaftormanyŋ jūmys ısteu mümkındıgın tekseru maqsatynda sot saraptamasy jürgızılgen. Bırtanov tergeuşıler onyŋ nätijesın terıske şyǧaryp otyrǧanyna senımdı.
«Tergeu amaldary platformanyŋ jaramsyz ekenın qandai negızdermen bailanystyryp otyrǧany men üşın tüısınıksız. Men sot saraptamasyn mūqiiat zerttedım. Ol jerde platformanyŋ 2018 jyly qanşalyqty jūmys ısteuge qabılettı bolǧanyn anyqtau mümkın emestıgı jazylǧan. Öitkenı platforma merzımdı özgerısterge ūşyraǧan jäne jetıldırılmegen. Sondai-aq 2020 jylǧy aqpandaǧy platformany tehnikalyq tekseru jäne 2020 jylǧy 16 nauryzdaǧy saraptamalyq qorytyndy aktılerınde atalǧan aqparattyq jüienıŋ kelısımşartta qarastyrylǧan tehnikalyq talaptarǧa säikes keletındıgı jäne funksionaldyq eskertuler joq ekenı jazylǧan. Bıraq oǧan qaramastan qylmystyq ıs qozǧaldy. Būl mäselenı būǧan deiın de talai märte köterdık. Alaida tergeuşı «Sız jūmys ıstemeitın platformany qabyldadyŋyz» dep aiyp taǧuda», - dedı eks-ministr.Eljan Bırtanov būl ıske joǧarydan arnaiy tapsyrma berılgenıne senımdı.
«Menıŋ tüsınıgımde, būl tergeuşınıŋ qiialynan tuǧan ıs. Iаǧni ol ıstı qozǧady jäne jazdy, öitkenı oǧan joǧarǧy jaqtan naqty tapsyrma berıldı. Endı kelıp, Sız kınäŋızdı moiyndaisyz ba deisızder, men moiyndaǧannan būryn qandai qylmys ekenın älı tüsıne almai jatyrmyn?» - dedı Bırtanov.Eks-ministr kompaniiaǧa taǧylǧan alaiaqtyq aiyby da negızsız ekenıne senımdı. Aituynşa Ericsson Nicola Tesla jasaǧan jūmysy üşın tiıstı qarajatyn aldy jäne ol aqşa sol kezde barlyq mamandarmen rastalǧan. Sonymen qatar, Eljan bırtanov atalǧan platformanyŋ jūmysqa jaramdy ekenın aitty. Alaida būǧattaudyŋ saldarynan ony ıske qosu mümkın emes bolyp otyr eken.
«Ericsson Nikola Tesla kompaniiasy özınıŋ jūmysyn oryndady, testıleuden ötkızdı. Byltyr qazan aiynda olar osy jaqqa kelıp, Toǧjanov myrzada jinalys ötkızıldı. Olar bır aidan keiın platformany ıske qosuǧa daiyn ekenderın aitty. Ol üşın aqşa alǧan joq jäne sūrap ta jatqan joq. Alaida menıŋşe Qarjy monitoringı jasap jatqan qysymnyŋ saldarynan Densaulyq saqtau ministrlıgı odan bas tartyp otyr. Kompaniia platformany qosuǧa mümkındık sūrap otyr, bıraq mümkındık berılmei otyr. Öitkenı menı aiyptau tiımdı bolyp otyr. Eger de platformanyŋ ısteitını däleldense, ärıptester şenderınen aiyrylady. Eger de plaftormany būǧattamasa, 2021 jyly ony ıske qosuǧa bolar edı. Qylmysty osy jerden ızdeu kerek», - dedı Bırtanov.Sot otyrysynyŋ soŋy advokat pen sudianyŋ arasyndaǧy tüsınıspeuşılıkke ūlasyp, kelesı tyŋdaudyŋ qai künı ötetını sol küiı belgılengen joq.
"Adyrna" ūlttyq portaly
