Astanada sarapşylar LGBT nasihatynyŋ yqpaly turaly zertteu qorytyndylaryn talqylady

2147
Adyrna.kz Telegram
https://www.adyrna.kz/storage/uploads/pzLjx9nVPySwBLrSs3fGBWV4EhVOhYepOotprgzg.jpg

30 şıldede Astana qalasynda ǧylym jäne sarapşylar qauymdastyǧy ökılderınıŋ qatysuymen kämeletke tolmaǧan azamattarǧa LGBT nasihatynyŋ yqpaly turaly zertteu qorytyndylaryn talqylau ötkızıldı.

Atalǧan zertteu 2024 jylǧy 6 tamyzdaǧy «Bız Qazaqstan Respublikasynda LGBT-nyŋ aşyq jäne jasyryn nasihatyna qarsymyz» petisiiasyn qarau boiynşa jūmys tobynyŋ şeşımınde közdelgen QR Parlamentınıŋ Mäjılısı deputattarynyŋ bastamasy boiynşa ötkızıldı.

Zertteu qorytyndylary zertteu taqyryby boiynşa äleumettanulyq saualnamalar men ǧylymi-qūqyqtyq taldau jürgızgen zertteu ūiymdary jäne sarapşylar tobymen ūsynyldy.

Zertteudı jürgızu jäne onyŋ qorytyndysy boiynşa eseptı daiyndau jūmysy «Örkendeuge järdemdesudıŋ Ūlttyq qory» QQ üilestıruımen qordyŋ jeke jäne zertteu ūiymdary men sarapşylardan tartylǧan  resurstary esebınen jürgızıldı.

Örkendeuge järdemdesudıŋ Ūlttyq qory adam qūqyqtaryn qorǧauǧa, demokratiiany nyǧaituǧa jäne azamattyq qoǧamdy damytuǧa arnalǧan, osy salalarda jobalar men bastamalardyŋ keŋ spektrın ıske asyratyn, şetelde moiyndalǧan Qazaqstannyŋ aldyŋǧy qatarly qūqyqqorǧauşylary men sarapşylaryn bırıktıretın täuelsız qoǧamdyq ūiym.

Talqylauǧa ūsynylǧan esepte kämeletke tolmaǧan azamattarǧa syrtqy aqparattyq ortanyŋ psihologiialyq yqpaly jäne dästürlı emes qatynastardy nasihattaudyŋ qoǧamdyq qabyldauy mäselelerı boiynşa qazaqstandyq jäne şeteldık ǧylymi jäne äleumettanulyq zertteulerınıŋ qorytyndylary, sondai-aq halyqaralyq täjıribenı esepke ala otyryp kämeletke tolmaǧandar arasyndaǧy dästürlı emes qatynastardy nasihattaudy retteudıŋ qūqyqtyq aspektılerı jalpylandyrylǧan.

Sarapşylardyŋ pıkırı boiynşa:

dästürlı emes jynystyq qatynastar taqyrybymen mazmūndy tūraqty türde tūtynatyn jasöspırımder jeke genderlık nemese jynystyq säikestıkke qatysty ışkı şatasu, mazasyzdyq jäne yŋǧaisyzdyq sezımın sezınedı;
sifrlyq keŋıstık jasöspırımder közqarasynyŋ qalyptasuyna kürdelı yqpal etedı, sonyŋ ışınde jynystyq baǧdar jäne genderlık säikestıkke qatysty taqyryptardy qabyldaudy qosa;
auditoriianyŋ jastyq jäne psihologiialyq erekşelıkterın esepke almai, dästürlı emes jynystyq qatynastar taqyrybyna toly aqparattyq şu jasöspırımder tūlǧasynyŋ qalyptasuynda destruktivtık faktor boluy mümkın;
balalarǧa arnalǧan multfilmder, kıtaptar men serialdar arqyly dästürlı emes jynystyq qatynastardy simvoldyq zaŋdastyru jasöspırımnıŋ tūraqtylyq jäne aiqyndyq sezımın būzuy mümkın.

Osylaişa, Respublikalyq psihikalyq densaulyq ǧylymi-praktikalyq ortalyǧynyŋ ökılı N.B. Esımovtyŋ aituynşa, «jynystyqqa qatysty ideologiialanǧan mazmūnmen jasöspırımder psihologiialyq şamadan tys jükteu:

mazasyzdyq pen senımsızdıktıŋ joǧary deŋgeiıne;
emosionaldy tūraqsyzdyq jäne depressiialyq köŋıl-küige;
sän mūrattaryna säikes kelmeitın äleumettık oqşaulanu sezımıne;
tūlǧaaralyq qarym-qatynas pen özın-özı anyqtaudaǧy qiyndyqtarǧa alyp keluı mümkın».

Sonymen qatar zertteu barysynda äleumettık mediada LGBT taqyryby boiynşa bırşama jariialanymdar anyqtaldy. Atap aitsaq, zertteu jürgızu kezeŋınde atalǧan taqyryp boiynşa 1559 material jariialandy. Būǧan qosa, äleumettık medianyŋ tanymal alaŋdarynda dästürlı emes baǧdar sūraqtaryna qatysty, LGBT qūndylyqtaryn nasihattau men materialdardy jariialaityn blogerler men tūtynuşylardyŋ belsendılıgı baiqaldy.

LGBT turaly aqparatty aludyŋ qainar közı boiynşa saualnamaǧa qatysuşylardyŋ köbı atalǧan taqyryp boiynşa mälımettı däl osy äleumettık jelılerden (63,7%) alatynyn habarlady, al dästürlı BAQ – teledidar, radio, baspa basylymdary – ekınşı deŋgeide (42,6%)bolyp qaluda.

«Jasöspırımder, säikestıktı qalyptastyru kezeŋınde bola otyryp, media-mazmūnǧa sezımtaldyqtyŋ joǧary deŋgeiın körsetedı, būl mazasyzdyqty, ışkı şatasudy jäne özın-özı anyqtauda qiyndyqtardy tuyndatuy mümkın. Jas azamattar üşın dästürlı emes jynystyq qatynastar turaly aqparattyŋ negızgı közı äleumetık jelıler bolyp tabylady, būl sifrlyq täueldılıktıŋ joǧary deŋgeiın jäne tekserılmegen nemese ideologiialyq boialǧan aqparat aldyndaǧy osaldyǧyn körsetedı», - dep esepte aitylady.

Jürgızılgen zertteu boiynşa esep balalardyŋ qūqyqtary men äl-auqatyn qorǧaudy qamtamasyz etu jūmysynda esepke alu maqsatynda zertteu avtorlarymen uäkılettı organdarǧa jäne QR Parlamentıne berıldı.

Osy mäsele boiynşa qoǧamdyq talqylaular QR Parlamentınıŋ qabyrǧasynda qyrküiekte jalǧastyrylady dep kütılude.

Pıkırler