AQŞ prezidentı Donald Tramp Vaşingtonda ötken kelıssözderden keiın Resei prezidentı Vladimir Putin men Ukraina prezidentı Vladimir Zelenskiidıŋ tıkelei kezdesuıne daiyndyq bastalǧanyn mälımdedı, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly.
DW deregınşe, Aq üide ötken basqosuǧa Ukraina basşysy Vladimir Zelenskiimen bırge Germaniia kanslerı Fridrih Mers, Fransiia prezidentı Emmaniuel Makron jäne bırqatar europalyq elderdıŋ köşbasşylary qatysty. Kelıssözde Ukrainadaǧy soǧysty toqtatu jäne Kievke berıletın qauıpsızdık kepıldıkterı talqylandy.
Tramp kelıssözderden keiın özınıŋ Truth Social paraqşasynda "öte jemıstı kezdesu ötkenın" jäne endı Putin men Zelenskiidıŋ tıkelei kezdesuıne daiyndyq jürıp jatqanyn jazdy. Onyŋ sözınşe, būl jüzdesuden soŋ üşjaqty sammit ötedı, oǧan özı de qatyspaq. Prosestı üilestıru üşın vise-prezident Djei Di Vens, memlekettık hatşy Marko Rubio jäne arnaiy ökıl Stiven Uitkoff taǧaiyndalǧan.
Zelenskii kelıssözderden keiıngı brifingte aldyn ala şartsyz Resei prezidentımen kezdesuge daiyn ekenın mälımdedı.
Zelenskiidıŋ aituynşa, Reseidıŋ mälımdemesınde söz ekıjaqty deŋgeidegı kezdesu turaly ma, joq pa – äzırge belgısız. Ukraina soǧysty toqtatu jönındegı kelıssözder üşın atysty toqtatu talabyn şart retınde qoimaidy.
"Eger Ukraina kezdesu üşın qandai da bır auqymdy ärı ädılettı şarttardy, mysaly, atysty toqtatudy alǧa tartsa, Resei öz tarapynan jüz türlı talap qoiady. Sol sebeptı eşqandai şartsyz kezdesıp, soǧysty aiaqtaudyŋ naqty joldaryn qarastyru qajet dep sanaimyn", – dedı Zelenskii.
Qauıpsızdık kepıldıkterınıŋ egjei-tegjeiı on kün ışınde pysyqtalmaq. Kiev būl kepıldıkter aiasynda qarjylai kömek alyp, onyŋ bır bölıgı el ekonomikasyn qoldauǧa jäne AQŞ-ta qaru-jaraq satyp aluǧa jūmsalatynyn atap öttı.
Zelenskii Tramptyŋ soǧystan keiın Ukrainaǧa qauıpsızdık kepıldıkterın beruge daiyn ekenın "ülken qadam alǧa" dep baǧalady.
"Territoriia mäselesı – menıŋ (red. Zelenskii) jäne Putinnıŋ arasynda talqylanatyn taqyryp", – dedı Ukraina basşysy.
Sonymen qatar ol Resei ūrlap äketken ukrainalyq balalardy qaitaru mäselesın erekşe atap öttı. Zelenskii Tramptyŋ Reseimen "bärın bärıne" qaǧidasy boiynşa tūtqyndar almasuǧa kömektesuge daiyn ekenın jetkızdı. Onyŋ aituynşa, äŋgıme tek äskeri tūtqyndar jaily emes, sondai-aq beibıt tūrǧyndar, jurnalister men saiasi tūtqyndar turaly bolyp otyr.
"Sondyqtan eŋ bastysy – kezdesıp, soǧysty toqtatudyŋ naqty joldaryn ızdeu", – dedı ol.
Fransiia prezidentı Emmaniuel Makron kelıssözderden keiın "bolaşaq beibıt kelısım Ukraina qaruly küşterınıŋ sanyna şekteu qoimauy tiıs" ekenın atap öttı. Ol eger Mäskeu beibıt şeşımge barmasa, Reseige qarsy sanksiialar küşeitıluı mümkın ekenın eskerttı.
Al Germaniia kanslerı Fridrih Mers Putin men Zelenskiidıŋ kezdesuın ekı apta ışınde ötkızu kerek dep sanaidy. Onyŋ pıkırınşe, kelıssözder aldynda atysty toqtatu asa maŋyzdy. Sonymen qatar Mers "territoriiadan bas tartu arqyly beibıt kelısım jasauǧa jol berılmeitının" aitty.
Aita keteiık, kelıssözder barysynda Donald Tramp jiyndy uaqytşa toqtatyp, Vladimir Putinge telefon şalǧan. Būl aqparatty keiın EO-daǧy diplomattar rastady.
Osylaişa, Vaşingtondaǧy kelıssözder Ukrainadaǧy soǧysty toqtatuǧa baǧyttalǧan jaŋa diplomatiialyq prosestıŋ bastalǧanyn körsettı. Endı halyqaralyq qauymdastyqtyŋ nazary aldaǧy aptalarda ötuı mümkın Putin men Zelenskiidıŋ kezdesuıne audarylyp otyr.
