Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaevtyŋ «Ädılettı Qazaqstan: zaŋ men tärtıp, ekonomikalyq ösım, qoǧamdyq optimizm» atty Qazaqstan halqyna Joldauynda Ükımet pen äkımder ekonomikanyŋ qūrylymyn özgertu mäselesıne basa nazar audaruyn, elımızdıŋ tūraqty damuyna mümkındık beretın jaŋa tetıkter qarastyruyn tapsyrǧan bolatyn.
Sonymen qatar Prezident investisiialyq ahualdy jäne biznes jürgızuge qajettı jaǧdaidy jaqsartu jolyndaǧy üzdıksız jūmystyŋ maŋyzdylyǧyn atap ötıp, Ükımetke ekonomikaǧa salynǧan tıkelei investisiia kölemınıŋ azaiuyna jol bermeudı tapsyrdy.
Memleket basşysynyŋ Joldauynda jäne özge de tapsyrmalarynda qoiylǧan mındetterdı jüzege asyru barysy turaly tolyǧyraq Primeminister.kz jasaǧan şoludan oqyŋyzdar.
JIÖ jäne ekonomikanyŋ negızgı draiverlerı
2024 jyldyŋ qorytyndysyna säikes, JIÖ kölemı boiynşa maqsatty körsetkışke qol jetkızıldı jäne ol 5%-dy qūrady.
2025 jyldyŋ bırınşı jartyjyldyǧynda elımızdıŋ ekonomikalyq damu körsetkışterı aitarlyqtai jaqsardy.
Prezident Ükımet aldyna 2029 jylǧa qarai el ekonomikasyn ekı esege arttyru maqsatyn qoidy.
Būl baǧyttaǧy jūmys, onyŋ ışınde investisiialardy yntalandyru, önımdılıktı arttyru jäne ekonomikanyŋ şikızattyq emes salalaryn keŋeitu esebınen jalǧasuda.
Biylǧy 7 aidyŋ qorytyndysy boiynşa ekonomikanyŋ ösuı soŋǧy jyldary 6,3%-dy qūrap, rekordtyq körsetkışke jettı.
Naqty sektordaǧy ösım 8,3%-dy qūrasa, qyzmetter öndırısı 5,2%-ǧa artty.
Negızgı draiverler körsetkışterı kelesıdei: kölık +22,5%, qūrylys + 18,5%, sauda +8,6%, tau-ken önerkäsıbı +8,5%, öŋdeu sektory +6,1%.
Öŋırlerdı damytu
Öŋırlerdıŋ ornyqty ärı teŋgerımdı damuyn qamtamasyz etu üşın Qazaqstan Respublikasynyŋ 2025–2030 jyldarǧa arnalǧan öŋırlık damu tūjyrymdamasy bekıtıldı.
Tūjyrymdama halyqtyŋ ömır süru sapasyn arttyruǧa jäne makroöŋırler men damudyŋ basty baǧyttary negızınde öŋırlerdıŋ ekonomikalyq äleuetın aşuǧa baǧyttalǧan.
Äleumettık, injenerlık jäne kölık infraqūrylymyna qol jetkızudegı teŋsızdıkterdı azaituǧa erekşe köŋıl bölınedı. Damuy kenje qalǧan öŋırlerge Öŋırlık standarttar jüiesı negızınde respublikalyq biudjet esebınen qarjylandyruda basymdyq berıledı.
Tūjyrymdamany jüzege asyru Is-şaralar jospary, Keşendı josparlar, Ūlttyq jobalar, jol kartalary jäne basqa da salalyq qūjattarǧa säikes jüzege asyrylady.
Nätijesınde öŋırlık standarttarǧa säikes, äleumettık igılıkter men qyzmetterdı qamtamasyz etu deŋgeiı artady dep kütıledı.
Sondai-aq Ministrlık monoqalalardy damytu boiynşa jaŋa şaralar äzırledı. Atap aitqanda, ırı käsıporyndar men jergılıktı öndıruşıler arasynda ūzaq merzımdı kelısımşarttar men ofteik-kelısımşarttar jasau, industriialyq aimaqtar qūru, elışılık qūndylyqty arttyru baǧdarlamalaryn engızu, şaǧyn jäne orta biznestı damytu jäne taǧy da basqa şaralar qamtylǧan.
Auyldyq jerlerdı damytu üşın memleket qabyldaǧan barlyq şaralar sinhrondy türde jüzege asyrylady, onyŋ ışınde «Auyl amanaty» jäne «Auyl – El besıgı» jobalary bar.
Biyl «Auyl amanaty» jobasyna 50 mlrd teŋge bölındı. 2026-2028 jyldaryna şamamen 450 mlrd teŋge bölu josparlanǧan. Būl qarajat esebınen auyldaǧy biznestı qoldauǧa baǧyttalǧan 25 myŋnan astam joba qarjylandyrylyp, kemınde 30 myŋ jūmys orny aşylady dep josparlanuda.
«Auyl – El besıgı» jobasy aiasynda 2019-2024 jyldary respublikalyq biudjetten 701 mlrd teŋge 2,2 myŋ auyldyq eldı mekende äleumettık jäne injenerlık infraqūrylymdy damytuǧa baǧyttalǧan 6,6 myŋ jobany jüzege asyruǧa bölındı.
2025 jyly 500 auyldyq eldı mekende jalpy qūny 176,4 mlrd teŋge bolatyn 1 myŋ joba ıske asyryluda.
Auyldaǧy kadrlyq äleuettı köteru üşın «Diplommen auylǧa» jobasy jalǧasyp jatyr.
Jobaǧa qatysuşylarǧa äleumettık qoldau şaralary körsetıledı, 100 AEK mölşerınde bırjolǧy köterme järdemaqy jäne 2 500 AEK-ke deiın tūrǧyn üi aluǧa biudjettık nesie berıledı.
2009-2024 jyldary aralyǧynda Joba aiasynda 114 myŋnan astam maman jalpy somasy 23,6 mlrd teŋge bolatyn köterme järdemaqy aldy, al 52 myŋnan astam mamanǧa jalpy kölemı 189,5 mlrd teŋgege tūrǧyn üi aluǧa biudjettık nesie berıldı. Olardyŋ şamamen 85%-y 18 ben 35 jas aralyǧyndaǧy jastar.
Jergılıktı özın-özı basqarudy damytuǧa da basymdyq berılude.
Qazırgı taŋda IV deŋgeilı biudjettıŋ kırısterı 8 türlı salyqtan, tölemderden, aiyppūldar men transfertterden qalyptasady. IV deŋgeilı biudjettı engızgelı salyq tüsımderınıŋ ösımı baiqalady: 2018 jyldan 2024 jylǧa deiın jergılıktı kırıster 3,5 esege artty. Özın-özı qamtamasyz etu ülesı 29,5% boldy.
Sonymen qatar salyqtar men tölemderdıŋ basqa da türlerın audaru mäselesı qarastyrylyp jatyr. Atalǧan şaralardy jüzege asyru jergılıktı kırıster kölemın 4 esege deiın arttyruǧa mümkındık beredı.
Būdan bölek, 2023 jyly 5 qaraşada pilottyq rejimde alǧaş ret 42 audan men oblystyq maŋyzy bar 3 qala äkımınıŋ sailauy öttı. 2025 jyldan bastap äkımder rotasiia tärtıbımen sailanady.
İnvestisiialyq jobalar el ekonomikasyn qalai özgertedı
Elımızge investisiia tartu – Prezidenttıŋ «Ädılettı Qazaqstan: zaŋ men tärtıp, ekonomikalyq ösım, qoǧamdyq optimizm» atty Qazaqstan halqyna Joldauynda qoiylǧan basty mındetterdıŋ bırı.
2025 jyldyŋ jetı aiynyŋ qorytyndysy boiynşa negızgı kapitalǧa salynǧan investisiianyŋ jalpy kölemı 9,9 trln teŋgenı qūrady, būl ötken jyldyŋ säikes kezeŋımen salystyrǧanda 16,1%-ǧa artyq (8,3 trln teŋge).
2025 jyldyŋ 7 aiyndaǧy investisiialardyŋ negızgı ülesı tau-ken önerkäsıbı jäne karerlerdı qazu, jyljymaityn mülık operasiialary, kölık jäne qoimalau, bılım beru, auyl şaruaşylyǧy, orman jäne balyq şaruaşylyǧy, densaulyq saqtau jäne halyqqa äleumettık qyzmet körsetu siiaqty salalarǧa tiesılı.
İnvestisiialardyŋ ösu qarqyny boiynşa bılım beru, qarjy jäne saqtandyru qyzmetı, memlekettık basqaru jäne qorǧanys,, öŋdeu önerkäsıbı, sumen jabdyqtau, kärız jüiesı, qaldyqtardy jinau, öŋdeu jäne joiu, lastanumen küresu qyzmetı, öner, oiyn-sauyq, demalys, jyljymaityn mülık operasiialary salalary oŋ dinamika körsettı.
Bügıngı taŋda Qazaqstan tiımdı investisiialar üşın bıregei mümkındıkter men orasan zor äleuettı ūsynady.
Elımızde äleumettık-saiasi tūraqtylyq, sondai-aq investisiialyq jobalardyŋ sättı jüzege asuyna yqpal etetın qolaily investisiialyq ahual baiqalady.
Moody’s, Standard & Poor's i Fitch siiaqty jetekşı halyqaralyq reiting agenttıkterı ekonomikany ärtaraptandyrudyŋ tūraqty qarqynymen üilesetın institusionaldyq jäne saiasi tūraqtylyqty rastaidy.
Elımızdıŋ investisiialyq deŋgei reitingı 2002 jyldan berı saqtalyp keledı
Osy jyldyŋ 23 tamyzynda S&P halyqaralyq reiting agenttıgı «BBB-» deŋgeiınde reitingın rastai otyryp, Qazaqstan Respublikasynyŋ boljamyn «tūraqtydan» «oŋǧa» jaqsartty.
Qazaqstan EYDŪ halyqaralyq investisiialar jäne köpūltty käsıporyndar turaly deklarasiiasynda belgılengen normalardy saqtaudy qadaǧalaidy, būl bızdıŋ halyqaralyq arenadaǧy senımdı ärı zaŋǧa baǧynatyn serıktes retındegı bedelımızdı nyǧaitady.
Memleket basşysy investisiia tartu jäne investorlarǧa qajettı jaǧdaidy jaqsartu mäselelerıne erekşe nazar audaryp otyr.
2024 jylǧy 18 qazanda Prezident tapsyrmalaryn jüzege asyru aiasynda 2029 jylǧa deiıngı investisiialyq saiasat tūjyrymdamasy qabyldandy.. Qūjattyŋ maqsaty – negızgı kapitalǧa investisiia deŋgeiın JIÖ-nıŋ 23%-yna deiın, syrtqy salymdar ülesın 30%-ǧa deiın arttyru jäne $150 mlrd mölşerınde tıkelei şeteldık investisiia tartu.
Tūjyrymdamade ekonomika salalarynyŋ naqty qajettılıkterıne baǧyttalǧan investisiia tartudyŋ jaŋa täsılı engızıldı. Atap aitqanda, investisiiaǧa «tapsyrys» jergılıktı biznes pen kvazimemlekettık kompaniialardyŋ jekelegen salalardaǧy qajettılıkterıne qarai qalyptasady.
Jalpy alǧanda, tūjyrymdamada ekonomikanyŋ barlyq salasyna, barlyq investisiiaǧa jalpy aşyqtyq ideologiiasy belgılengen. Būl rette investisiialyq saiasattyŋ basymdyǧy ekonomikany ärtaraptandyruǧa, damudyŋ şikızattyq modelınen şikızattyq emes sektorǧa köşuge berıletın bolady, būl öz kezegınde eŋbek önımdılıgınıŋ ösuıne jäne eksport kölemınıŋ artuyna yqpal etedı.
Memleket basşysy kapitaldy tartyp qana qoimai, onyŋ ekonomikaǧa tiımdı engızıluın qamtamasyz etu mındetın qoidy.
İnvestisiialar üşın bäsekelestık tek jahandyq deŋgeide ǧana emes, sonymen qatar aimaqta da küşeie tüsude. Mūndai jaǧdaida Qazaqstan jai qatysuşy ǧana emes, investorlar üşın barynşa qolaily ärı boljamdy jaǧdaidy ūsynatyn Ortalyq Aziiadaǧy investisiialardy tartu ortalyǧy retınde äreket etedı.
Şeteldık investorlardyŋ müddelerın qoldau jäne olarmen sapaly dialog qūru üşın Ükımet türlı kelısımder jasasu mümkındıgın qarastyryp otyr. Mäselen, qūny 60 mln AQŞ dollarynan bastalatyn ırı jobalar üşın 25 jylǧa deiıngı merzımge jeke şarttarmen investisiialar turaly kelısım jasaluy yqtimal. Būl bizneske ūzaq merzımdı boljam jasauǧa jäne qoldau şarttarynyŋ tūraqty boluyna mümkındık beredı.
Al qūny 600 mln AQŞ dollary bolatyn auqymdy jobalar üşın salyq zaŋnamasynyŋ 10 jylǧa deiın tūraqty bolatynyna kepıldık beretın investisiialyq mındettemeler turaly kelısımder jasasu közdelgen. Mūndai mehanizm investorlarǧa qarjy aǧyndary men olardyŋ ötelu merzımderın senımdı türde josparlauǧa mümkındık beredı.
Sonymen qatar investorlar üşın äkımşılık jäne tehnikalyq kedergılerdı azaituda quatty qūral sanalatyn Ülttyq sifrlyq investisiialyq platforma (ŪSİP) qūryldy.
Onyŋ basty erekşelıgı – investorlarǧa memlekettık organdarmen meiılınşe az bailanysa otyryp, barlyq prosesterge, onyŋ ışınde memlekettık qyzmetterge bıryŋǧai qol jetkızu nüktesın ūsynu. Basqaşa aitqanda, ŪSİP investisiialyq jobalardy ıske asyrudyŋ barlyq kezeŋderın keşendı türde süiemeldei otyryp, onlain monitoringtı qamtamasyz etedı.
Osy jyldyŋ 5 tamyzyndaǧy jaǧdai boiynşa ŪSİP-qa jalpy somasy 76,3 trln teŋgeden asatyn 1 100 investisiialyq joba jüktelıp, 222 myŋǧa juyq jūmys orny qūrylǧan.
Sonyŋ ışınen biyl 47,7 myŋ jūmys ornyn qūra otyryp, jalpy somasy 5,6 trln teŋge bolatyn 413 jobany paidalanuǧa beru josparlanuda.
Sonymen qatar, aǧymdaǧy mäseleler men investorlardyŋ naqty problemalaryn jedel şeşu üşın İnvestisiialar tartu jönındegı keŋestıŋ rölı küşeitıldı, onyŋ ökılettıgı investorǧa barlyq qajettı räsımderden jedel jäne oŋailatylǧan jolmen ötuıne mümkındık beredı.
Odan bölek, jergılıktı jerlerde investorlardyŋ problemalaryn şeşu üşın är öŋırde «osy jerde jäne däl qazır» qaǧidatymen Ükımettıŋ investisiialyq ştabyna ūqsas äkımderdıŋ basşylyq etetın öŋırlık investisiialyq ştabtar qūryldy.
İnvestştab qoldaudyŋ «kıltpen tapsyru» türındegı tolyq spektrın ūsynady, ol alaŋdy taŋdau men infraqūrylymdy qosudan bastap jobany jüzege asyrudyŋ barlyq kezeŋderınde süiemeldeudı qamtidy. Osynyŋ barlyǧy Qazaqstandy ūzaq merzımdı investisiialar üşın eŋ tartymdy baǧyttardyŋ bırıne ainaldyrmaq.
Būǧan qosa, eksporttyq jäne tehnologiialyq äleuetı joǧary salalarǧa den qoiuǧa, jalpylama tanystyrudan naqty kelıssözderge köşuge jäne naqty bır serıktes tarapty tarta otyryp, ornyqty öndırıstık tızbekterdı qalyptastyruǧa mümkındık beretın targettı täsıl ıske asyryluda.
Būl jūmystardyŋ negızgı tetıgı – Ükımet janyndaǧy investisiialyq ştab, onyŋ alaŋynda bügınde $70 mlrd-tan astam somaǧa 137 investisiialyq joba qaraldy. Ştab otyrystarynyŋ qorytyndysy boiynşa zaŋnamaǧa äkımşılık kedergılerdı joiudan bastap investorlardyŋ qūqyqtaryn qorǧaudy küşeituge deiıngı 140-tan astam özgerıster engızıldı.
Bügıngı örbıgen ahualdy eskere otyryp, investisiialyq jobalarǧa «jasyl dälız» qaǧidaty boiynşa servistık qyzmet körsetuge erekşe nazar audarylyp otyr.
Onyŋ artyqşylyǧy – investordyŋ barlyq qajettı räsımderın (tırkeu, rūqsat qūjattaryn alu, memlekettık qoldau şaralary) bar bolǧany 5 künde jedeldetıp jäne oŋailatyp ötkızu.
Qazaqstannyŋ investisiialyq imidjın ılgerıletu – memlekettık jäne biznes-diplomatiia qūraldarynyŋ keŋ spektrın qoldana otyryp, jüielı negızde jüzege asyrylatyn strategiialyq mındet.
Būl saladaǧy negızgı operator – Ükımet atynan bıryŋǧai kelıssöz jürgızuşı qyzmetın atqaratyn «Kazakh Invest» ŪK». Būl täsıl şeteldık investorlarǧa «bır tereze» qaǧidaty boiynşa bastapqy konsultasiiadan bastap jobany jüzege asyrudyŋ barlyq kezeŋderı boiy süiemeldeuge deiıngı qyzmetterdıŋ tolyq keşenın aluǧa mümkındık beredı.
Mūndaǧy jūmystardy ılgerıletuşı maŋyzdy qūral Ūlttyq investisiialyq invest.gov.kzportaly. Bügıngı künı portalda 203 investisiialyq ūsynys ornalastyrylǧan, onyŋ 33-ı biyl ǧana jariialandy. Resurs bırneşe tılde jūmys ısteidı, būl halyqaralyq investorlarǧa Qazaqstannyŋ mümkındıkterı, qoldanystaǧy preferensiialar, salyqtyq jeŋıldıkter jäne infraqūrylym turaly naqty aqparatqa qol jetkızudı qamtamasyz etedı.
Osylaişa, Qazaqstan basym baǧyttardy ırıkteuden bastap jobanyŋ barlyq kezeŋderınde investorlardy jedel süiemeldeuge jäne institusionaldyq qorǧauǧa deiıngı investisiia tartudyŋ tolyqqandy arhitekturasyn qalyptastyrady.
Sondai jūmystardyŋ nätijesınde, 2025 jyldyŋ alǧaşqy ailarynda ǧana 17 investisiialyq kelısımge qol qoiyldy salystyrǧanda köp). Osy kelısımder boiynşa jiyntyq soma $17 mlrd-tan asty.
Öŋdeu önerkäsıbındegı investisiialyq jobalar
Prezidenttıŋ tapsyrmalary şeŋberınde öŋdeuşı önerkäsıp sektoryndaǧy investisiialyq jobalardyŋ kölemı soŋǧy jyldary aitarlyqtai ösım körsetıp otyr.
2022-2024 jyldar aralyǧynda el ekonomikasyna $69 mlrd-tan astam qarajat tartyldy, onyŋ 22%-y öŋdeu önerkäsıbıne jäne 39%-y tau-ken öndırısıne baǧyttaldy. Salystyru üşın aitsaq, aldyŋǧy üş jylda (2019-2021) barlyq tıkelei şeteldık investisiialardyŋ (TŞİ) şamamen 50%-y tau-ken sektoryna tiesılı boldy.
Soŋǧy bes jylda TŞİ qūrylymyndaǧy öŋdeu önerkäsıbınıŋ ülesı 2019 jylǧy 14%-dan 2025 jyly 22%-ǧa deiın östı. Būl ärtaraptandyrylǧan ekonomikaǧa bırtındep köşudı, şikızat salalaryna täueldılıktıŋ tömendeuın jäne qosylǧan qūny joǧary öndırıstı damytudy rastaidy.
2025 jylǧy investisiialyq kün tärtıbı
Taraptardyŋ naqty belgılengen özara mındettemelerı bar kelısımder investorlarmen nüktelık jūmystyŋ tıkelei nätijesı bolyp sanalady, onyŋ şeŋberınde ärbır mämıle eleulı aldyn ala daiyndyqtan ötedı.
Olardyŋ arasynda el ekonomikasyna tıkelei äser etetın ırı bastamalar bar. Mysaly, būlardyŋ qatarynda $6,9 mlrd investisiiasy bar «Beineu – Bozoi – Şymkent» magistraldyq gaz qūbyrynyŋ ekınşı jelısın salu, $580 mln «QazaqArab Sugar» qant zauytyn salu, sondai-aq «Viamedis» kompaniiasynyŋ Qosşy qalasynda emhanasy bar köpbeiındı auruhana salu siiaqty jobalar bar.
Būdan bölek, QR SIM İnvestisiia komitetı 2025 jyldyŋ bırınşı jartyjyldyǧynda investorlarǧa bırqatar preferensiialar berudı közdeitın 86 investisiialyq kelısımşart jasasty. Salystyru üşın, ötken jyldyŋ säikes kezeŋınde mūndai kelısımşarttar tek 47 boldy. Ösım ekı esege juyq — investorlardyŋ naqty artyqşylyqtardy körıp, Qazaqstanǧa jobalardy ıske qosuǧa daiyn ekendıgınıŋ aiqyn dälelı.
Būdan bölek, 2025 jyly Qazaqstan ekonomikasyna jüielı yqpal etuge qabılettı bırqatar maŋyzdy investisiialyq joba ıske qosyldy. QR Premer-ministrı Oljas Bektenov investorlarmen kezdesu barysynda «Qorǧas-Şyǧys qaqpasy» AEA şeŋberınde halyqaralyq jük-jolauşylar äuejaiyn salu jönındegı osyndai jobalardyŋ bırıne resmi start berdı. Sol künı taraptardyŋ mındettemelerın bekıtetın jäne basym jobanyŋ märtebesın rastaityn investisiialar turaly kelısımge qol qoiyldy.
Nemıs tarapynan «The Hansa» konsorsiumynyŋ jäne qazaqstandyq taraptan «SKYMAX Technologies» kompaniialar tobynyŋ qatysuymen ıske asyrylatyn joba terminal, jaŋa buyndaǧy aviasiialyq otyn qoimalary men multimodaldy logistikalyq hab qūrylysyn qamtidy. Jaŋa äuejai eldıŋ Aziia-Tynyq mūhity öŋırı baǧytyndaǧy tranzittık-kölıktık mümkındıkterın keŋeituge, eksporttyq äleuettı küşeituge jäne şekara maŋy aimaǧynda qosymşa ösu nüktelerın qūruǧa arnalǧan.
2025 jylǧy investisiialyq kün tärtıbındegı taǧy bır maŋyzdy oqiǧa amerikandyq «PepsiCo» kompaniiasynyŋ Almaty oblysynda tūzdy taǧamdar şyǧaratyn zauyt qūrylysyna salynǧan investisiia kölemın ekı esege arttyru turaly şeşımı boldy. Joba 2024 jyly $160 mln bastapqy investisiiamen bastaldy, al 2025 jyldyŋ qaŋtarynda kompaniia investisiialardyŋ ūlǧaiuy jäne öndırıstık quattylyqtyŋ keŋeiuı turaly jariialady.
AÖK transformasiiasy: Memleket basşysynyŋ tapsyrmasy boiynşa auyl şaruaşylyǧy önımderın tereŋ öŋdeuge investisiialar tartyluda
Joba formatynda «PepsiCo» kompaniiasymen jergılıktı fermerlermen jūmys ısteuge erekşe nazar audaryldy: öndırıstıŋ tehnologiialyq talaptaryna säikes keletın kartoptyŋ arnaiy sorttary berılgen 15 qazaqstandyq şaruaşylyqpen kelısımşarttar jasaldy. Fermerler agrotehnologiia boiynşa oqytudan ötedı, tehnikalyq qoldaumen jäne ūzaqmerzımdı jetkızu şarttarymen qamtamasyz etılgen. Būl agrarlyq sektor men qaita öŋdeu arasyndaǧy tūraqty tık integrasiiany tudyrady, auyl şaruaşylyǧyn damytuǧa, önım sapasy men fermerlerdıŋ kırısterın jaqsartuǧa yqpal etedı.
Astyqty tereŋ öŋdeuge investisiialar tartu jönındegı tapsyrma şeŋberınde ozyq sifrlyq şeşımderdı qoldanatyn, bidaidy öŋdeu jäne aşytu salasyndaǧy tehnologiialyq patent iegerı qytailyq «Dalian hesheng Holdings» köpsalaly kompaniiasymen uaǧdalastyqtarǧa qol jetkızıldı.
Joba Aqmola oblysynda bidaidy tereŋ öŋdeu boiynşa tıgınen integrasiialanǧan önerkäsıptık park saludy közdeidı. Bırınşı kezeŋde investisiia kölemı $500-800 mln-dy qūraidy, ekınşı jäne üşınşı kezeŋder 1 mlrd-qa baǧalanady, al bırınşı kezeŋde 3 mln tonnaǧa deiın kezeŋ-kezeŋımen keŋeite otyryp, jylyna 1 mln tonna bidai öŋdeu quaty bar. Sondai-aq 2000-ǧa juyq jūmys orny aşylady.
Jobanyŋ infraqūrylymdyq kontury kömır jylu elektr stansasy men kömır-himiia keşenınıŋ qūrylysyn qamtidy, onda jylyna 150-400 myŋ tonna sūiyq ammiak şyǧaru josparlanuda. Jobany jüzege asyru öŋdeuşı tarapynan astyqqa boljamdy sūranysty jäne soltüstık öŋırlerdıŋ jergılıktı auyl şaruaşylyǧy öndıruşılerı üşın tūraqty ötkızu arnalaryn qamtamasyz etedı.
Agroönerkäsıptık keşennıŋ taǧy bır jarqyn mysaly — jügerını tereŋ öŋdeudegı älemdık köşbasşylardyŋ bırı qytailyq «Fufeng Group» kompaniiasynyŋ investisiialyq jobasy. Jambyl oblysynda kompaniia krahmal, lizin, natrii glutamaty jäne basqa da biofermentasiia önımderı öndırıletın industriialyq parktıŋ qūrylysyn bastady. İnvestisiianyŋ jalpy kölemı $800 mln-dy qūraidy.
«Fufeng» qazaqstandyq fermerlermen 300 myŋ tonna jügerını jetkızuge ofteik-kelısımşarttar jasasty, būl auyl şaruaşylyǧy önımderıne tūraqty sūranysty qamtamasyz etedı jäne egıs alqaptaryn keŋeituge ärı önımdılıktı arttyruǧa yntalandyrady.
Jobany jüzege asyru investordyŋ öz qarajaty esebınen jürgızıledı. Būl halyqaralyq kompaniialardyŋ eldıŋ investisiialyq ahualyna degen senımın jäne Qazaqstannyŋ öndırıstık jäne logistikalyq alaŋ retındegı joǧary tartymdylyǧyn bıldıredı.
Qazaqstannyŋ agroönerkäsıptık keşenınde qytailyq serıktestermen taǧy bır maŋyzdy joba jüzege asyryluda, būl Türkıstan oblysynda qūrǧaq kökönıster öndıretın zauyt salu. İnvestor — Qytaidyŋ AÖK önımderın tereŋ öŋdeu salasyndaǧy köşbasşylarynyŋ bırı «Qingdao Wanlin Food» kompaniiasy.
Bırınşı kezeŋde quattylyǧy jylyna 50 myŋ tonna önım öndıru ıske qosylady. İnvestisiia kölemı $90 mln-ǧa deiın ūlǧaityldy, 300 jūmys ornyn aşu josparlanuda. Daiyn önım ışkı naryqqa da, EO men AQŞ-qa eksportqa da baǧyttalǧan. Bolaşaqta investor jobany elımızdıŋ basqa agrarlyq öŋırlerıne keŋeituge niettı.
Öndıruden daiyn önımdı şyǧaruǧa deiın: klasterlık öndırıske investisiia kölemı artyp keledı
2025 jylǧy TMK salasyndaǧy eŋ ırı kelısımderdıŋ bırı Pavlodar jäne Qostanai oblystarynda tolyq sikldı aliuminii klasterın qūru jönındegı jobany jüzege asyratyn qytailyq «East Hope Group» kompaniiasymen ärıptestık boldy.
Ol şikızatty öndıruden bastap daiyn önımdı şyǧaruǧa deiın, onyŋ ışınde jylyna 2 mln tonnaǧa deiın aliuminii totyǧyn öŋdeudı qamtityn bükıl öndırıstık üderıstı qamtidy. Kazakh Invest aqparaty boiynşa, jobanyŋ qūny 12 mlrd-tan asuy mümkın, būl ony Qazaqstandaǧy eŋ ırı metallurgiialyq bastama etedı. Joba energetikalyq nysandardyŋ qūrylysyn jäne elektr jelılerın jaŋǧyrtudy qosa alǧanda, infraqūrylymdy damytudy közdeidı.
Jobanyŋ mänı tek bır salamen şektelmeidı: ol eksportqa baǧyttalǧan, joǧary qosylǧan qūndy tūraqty öndırıstık tızbektı qalyptastyrady. Būdan bölek, būl şamamen 10 myŋ jaŋa jūmys ornyn aşyp, öŋırlık ekonomikanyŋ damuyna serpın beredı.
Sondai-aq Jambyl oblysynda sutegı tehnologiialaryn qoldanatyn tolyq sikldı bolat qūiu zauytynyŋ qūrylysy boiynşa ırı metallurgiialyq joba bastaldy. İnvestor – Qytaidyŋ «Fujian Hengwang Investment Co., Ltd» kompaniiasy.
Zauyt «Jibek Joly» AEA aumaǧynda salynady. Jylyna 3 mln tonnaǧa deiın bolat öndıru üşın temır kenın qaita öŋdeudı qamtamasyz etedı. İnvestisiianyŋ jalpy kölemı – $756 mln. Joba aiasynda qūrylys kezınde 1,5 myŋǧa juyq, al zauyt ıske qosylǧannan keiın 2,5 myŋnan astam jūmys orny aşylady.
Önım Qazaqstannyŋ ışkı naryǧyna baǧyttalǧan, sondai-aq Ortalyq Aziia men Europa elderıne de jetkızıledı. Öndırıstık baǧyttan bölek, joba Şu qalasynda tūrǧyn üi qūrylysy men äleumettık infraqūrylymdy qoldaudy da qamtidy.
2025 jylǧy jaŋa önerkäsıptık jobalardyŋ ışınde Qyzylorda oblysynda sanitarlyq-tehnikalyq önım şyǧaratyn zauyt qūrylysy bar. İnvestor – älem boiynşa 78 öndırıstık nysany bar, salanyŋ jetekşı halyqaralyq kompaniialarynyŋ bırı sanalatyn ispandyq «Roca Group».
Joba jylyna 500 myŋǧa deiın önım şyǧara alatyn zamanaui käsıporyndy ıske qosudy közdeidı. Önım Qazaqstannyŋ ışkı naryǧyna da, Ortalyq Aziia elderıne de eksporttalady. İnvestisiia kölemı – €70 mln euro, şamamen 300 jūmys ornyn aşu josparlanǧan.
«Roca Group» jobasy – Europa öndıruşılerın elımızdıŋ oŋtüstık aimaqtaryna tartu boiynşa eŋ ırı mysaldardyŋ bırı. Ol jergılıktı önerkäsıptık bazanyŋ damuyna serpın berıp, jaŋa jūmys oryndaryn qūruǧa jäne Qazaqstannyŋ Ortalyq Aziiadaǧy önerkäsıp ortalyǧy retındegı ornyn küşeituge yqpal etedı.
2025 jylǧy investisiialyq kelısımder tek sandyq ösım ǧana emes, Qazaqstan ekonomikasyn damytudaǧy sapalyq özgerısterdı de körsetıp otyr. Nazarda tek kapital tartu emes, tūraqty öndırıstık tızbekterdı qalyptastyru, eksporttyq äleuettı arttyru jäne tehnologiialardy igeru. Jaŋa jobalar agroönerkäsıp keşenınen bastap auyr metallurgiia men avialogistikaǧa deiın keŋ auqymda salalardy qamtyp, ärtürlı öŋırlerde ıske asyrylady. Būl el ekonomikasynyŋ teŋgerımdı damuyna yqpal etedı.
Osylaişa, Ükımet el ekonomikasyn ılgerılete damytu üşın jüielı qadamdardy jalǧastyryp keledı. Prezident qoiǧan mındetterdıŋ tiımdı jüzege asyryluy eŋ aldymen halyqtyŋ äl-auqatyn arttyruǧa baǧyttalǧan.
