Qazaq ruhaniiatynyŋ üş alyby. Mūhtar Äuezov, Şerhan Mūrtaza, Oralhan Bökei tuǧan kün

1903
Adyrna.kz Telegram
https://www.adyrna.kz/storage/uploads/9kpCiHzxTXlTrD5HLn6tzFA6RsND29d7bG3YuLyo.jpg

Bügın, 28 qyrküiek – qazaq ädebietınıŋ tarihyna altyn ärıptermen jazylǧan üş bırdei ūly tūlǧanyŋ tuǧan künı. Būl künı halqymyzdyŋ ruhani älemın baiytqan, ūlttyq ädebiettı jaŋa biıkterge kötergen – Mūhtar Äuezov, Şerhan Mūrtaza jäne Oralhan Bökei dünie esıgın aşty, dep habarlaidy "Adyrna".

Mūhtar Äuezov (1897–1961) – Alaştyŋ arystany, älem tanyǧan jazuşy

Mūhtar Omarhanūly Äuezov – qazaqtyŋ körkem söz önerın jaŋa sapaǧa köterıp, älemdık deŋgeige şyǧarǧan kemeŋger jazuşy. Onyŋ şoqtyǧy biık tuyndysy – «Abai joly» roman-epopeiasy – tek qazaq ädebietınıŋ ǧana emes, älem ädebietınıŋ jauhary. Būl şyǧarma arqyly Äuezov qazaq halqynyŋ ruhani bolmysyn, salt-dästürın, äleumettık jaǧdaiyn tereŋ beineledı.

Äuezovtıŋ qalamgerlık quaty tek körkem ädebietpen şektelmei, dramaturgiia, ǧylym, audarma, publisistika salalarynda da airyqşa körındı. Ol – ūlttyq ädebietımızdıŋ negızın qalauşylardyŋ bırı ǧana emes, ūlttyŋ ruhani ūstazy.

Şerhan Mūrtaza (1932–2018) – Ūlttyŋ ar-namysy, ädılettıŋ jarşysy

Şerhan Mūrtaza – ötkır tılımen, ädıl sözderımen el esınde qalǧan qalamger. Onyŋ şyǧarmalarynda halyqtyŋ mūŋy, eldıŋ egesı, ūlttyq mınez aiqyn körınıs tapqan. Şerhan Mūrtaza – tek jazuşy ǧana emes, qoǧam qairatkerı, ūlt müddesı üşın küresken qaisar azamat.

Ol «Qyzyl jebe» roman-epopeiasy arqyly Tūrar Rysqūlov beinesın tarihi ärı körkem tūrǧyda somdap, qazaqtyŋ kürdelı taǧdyryn, bodandyq kezeŋdegı halyqtyŋ hal-ahualyn tereŋ sipattai aldy. Sonymen qatar Şerhan aǧamyz qazaq jurnalistikasyn jaŋa beleske kötergen bıregei tūlǧa retınde de este qaldy.

Oralhan Bökei (1943–2003) – Tabiǧatpen ündesken syrşyl suretker

Oralhan Bökei – XX ǧasyrdyŋ ekınşı jartysyndaǧy qazaq prozasyna tyŋ tynys äkelgen erekşe daryn iesı. Onyŋ şyǧarmalarynda Altaidyŋ äsem tabiǧaty men adamnyŋ ışkı jan düniesı keremet üilesım tapqan. Oralhannyŋ tılı – körkem, sezımge toly, filosofiialyq tereŋdıkke bai.

«Qamşyger», «Qaidasyŋ, qasqa qūlynym?», «Atau kere», «Bärı de maidan» syndy tuyndylary oqyrmannyŋ jüregıne jol tauyp, sanasyn oiatty. Onyŋ keiıpkerlerı – şynaiy, sezımtal, ar-namysty biık qoiatyn tūlǧalar. Oralhan Bökei – adamnyŋ jan älemın, qoǧamdaǧy ruhani daǧdarysty näzık surettei alǧan söz şeberı.

Pıkırler