Qazaqstan men Äzerbaijan arasyndaǧy saiasi qatynastar joǧary deŋgeidegı strategiialyq serıktestık deŋgeiıne köterılgen. Ekı el arasyndaǧy ekıjaqty dialog bırtındep damyp, ortaq saiasi közqaras qalyptastyruda.
Memleketter syrtqy saiasatta ūqsas qaǧidattardy basşylyqqa alady: egemendıktı qūrmetteu, aşyqtyq, özara tiımdı yntymaqtastyq jäne köpjaqty özara ıs-qimyl. Būl ūstanymdar Türkı memleketterı ūiymy (TMŪ) men BŪŪ siiaqty öŋırlık jäne halyqaralyq alaŋdarda äreketterdı üilestıruge berık negız qalaidy.
Ekonomikalyq yntymaqtastyq tūraqty qarqynmen damuda. Qazaqstan men Äzerbaijan kölık, logistika, energetika jäne sifrlyq tehnologiialar salasyndaǧy ärıptestıktı nyǧaityp keledı. Sauda ainalymynyŋ ösuımen qatar, taraptar kedendık jüielerdı özara üilestıru baǧytynda jüielı jūmys jürgızıp jatyr. Būl öz kezegınde ekonomikalyq integrasiianyŋ jaŋa deŋgeiıne ötuge jaǧdai jasaidy.
Qazır basty nazar tek saudaǧa emes, bırlesken öndırıstık tızbekter men investisiialyq jobalardy damytuǧa audaryluda. Būl özara serıktestıktıŋ qosymşa qūnyn jäne tehnologiialyq deŋgeiın arttyruǧa yqpal etedı.
Orta dälız (Transkaspii halyqaralyq kölık baǧyty) jaŋa geoekonomikalyq arhitekturanyŋ maŋyzdy elementıne ainaluda. Qazaqstan men Äzerbaijan Europa, Ortalyq Aziia jäne Qytaidy bailanystyruda negızgı röl atqaryp otyr. Aqtau jäne Baku porttaryn damytu, temırjol infraqūrylymyn jaŋǧyrtu jäne tranzittı sifrlandyru öŋırdıŋ bıryŋǧai logistikalyq ekojüiesın qalyptastyryp keledı. Būl joba dästürlı baǧyttarǧa täueldılıktı azaityp, tranzittık äleuet pen ekonomikalyq egemendıktı nyǧaitady. Orta dälız — özara naqty ärı täuelsız yntymaqtastyqtyŋ simvolyna ainaluda.
Türkı memleketterı ūiymy aiasyndaǧy serıktestık strategiialyq sipatqa ie boluda. Mädeni jäne tıldık ortaqtyqtan bölek, basymdyq praktikalyq özara ıs-qimylǧa berılude — kölık, energetika, qauıpsızdık jäne sifrlyq transformasiia salalaryndaǧy bırlesken bastamalar arqyly. Äzerbaijan TMŪ-ǧa töraǧalyq ete otyryp, tehnologiialyq äleuettı arttyruǧa basymdyq berse, Qazaqstan gumanitarlyq, ǧylymi jäne ekonomikalyq baǧyttardy nyǧaituda, būl ūiymnyŋ kün tärtıbın teŋgerımdı etedı.
Bolaşaqta serıktestıktı odan ärı küşeitu üşın jeke kelısımderden institusionaldy formattarǧa köşu maŋyzdy. Būl investisiialyq erejelerdı üilestırudı, energetikalyq jäne sifrlyq strategiialardy säikestendırudı, sondai-aq Ortalyq Aziia men Oŋtüstık Kavkazdyŋ ortaq ekonomikalyq keŋıstıgın qalyptastyrudy qamtidy. Halyqaralyq bastamalardaǧy küş-jıgerdı üilestıru elderge Şyǧys pen Batysty bailanystyratyn tūraqty euraziialyq özara bailanys arhitekturasyn qūruǧa mümkındık beredı.
Prezident İlham Älievtıŋ aldaǧy Qazaqstanǧa sapary erekşe mänge ie. Ol Äzerbaijannyŋ jaŋa syrtqy saiasi baǧytyn qalyptastyru jäne Ortalyq Aziia keŋıstıgıne belsendı integrasiialanu üderısı aiasynda ötedı. Qazaqstan üşın būl sapar saiasi dialogty tereŋdetıp, kölık, jasyl tehnologiialar jäne sifrlandyru salalaryndaǧy jaŋa ekonomikalyq bastamalardy ıske qosuǧa mümkındık beredı.
Aidar Qūrmaşev
Qazaqstan Respublikasy Prezidentı janyndaǧy QSZİ Aziia zertteulerı bölımınıŋ jetekşısı
