30 jyldyq tarihymyzda «asymyzdy ışıp, astauymyzǧa tükırgender» az bolǧan joq. Bügıngı äŋgımemız solardyŋ köşın bastap tūrǧan aǧaiyndy Aleksandr jäne Mihail Sutiaginskiiler jaily bolmaq.
Aǧaiyndy alaiaqtar 2006 jyly bilıktı ainalşyqtap aqyry degenderıne köndırdı. Olar elımızde «Biohim» jäne «Silisium» zauyttaryn salmaq bolyp, sol zauyttarǧa bilıktıŋ aralasuymen qarajat aldy. Aǧaiyndylardyŋ jobasyna «Qazaqstannyŋ Damu Bankı» 60 mln dollar, al «Alfa-Bank» 17,5 mln dollar, «SentrKredit Bankı» 10,6 mln dollar jäne «BTA Bankı» aqşa böldı. Būl barlyq salymdardyŋ 10 paiyzynan astamy ǧana bolatyn.
Nätijesınde, bärı jaqsy bastaldy. 2006 jyly «Biohim» zauyty salynyp, Nazarbaevtyŋ özı kelıp aşyp berdı. Negızınde, naryqty biootynmen toltyruy qajet bolǧan käsıporynnyŋ az uaqytta mäselesı mälım bola bastady. Alǧaşynda elektr quatymen, soŋynan önımdı satuǧa qatysty mäselelerge malynǧan käsıporyn tiımsız bolyp şyqty. Aqyry joba bankrotqa ūşyrady. Salyqty syltauratqan aǧaiyndy Sutiaginskiilerdıŋ közdegenı de osy boldy ma dersıŋ… Sebebı jobanyŋ qūrylysyna qyruar qarjy jūmsaldy ǧoi. Nätijesınde, zauyt Qazaqstannyŋ investisiialyq qoryna köştı. Keiınnen memleket qatysatyn kompaniiaǧa 20 million dollarǧa äreŋ satyldy.
Sutiaginskiiler mūnymen toqtaǧan joq. Olar taǧy bır «Silisium» zauytyn saluǧa köştı. Onda da öz qarjylaryna emes, el qarjysyna. Taǧy da «Qazaqstannyŋ Damu Bankı» men sol kezde Mūhtar Äbliazov basşylyq etetın «BTA Bankı» aqşa saldy. Säikesınşe, Sutiaginskiilerdıŋ salmaqty sanalǧan «Silisium» jobasy da sätsız aiaqtalyp, bankrotqa ūşyrady. Nesie qaitarylmady. Būl jobalardan «Qazaqstannyŋ Damu Bankı» men «BTA Bankı» orasan zor şyǧyn kördı. Soŋynan aǧaiyndylardyŋ ülkenı Aleksandr Sutiaginskii adam öltıruge oqtalǧany üşın, iaǧni adam öltıruge tapsyrys bergenı üşın 12 jyl arqalady. Al kışısı sol küide ızın joǧaltty. Sodan berı ünsız ketken Mihail Sutiaginskii jaqynda körınıs berdı. Ärine, Qazaqstanda emes. Ol jaqynda Pskov oblysynda Putinnıŋ özı onlain qosylyp, aşyp bergen «Titan-Polimer» zauytynyŋ direktorlar keŋesınıŋ töraǧasy bolyp şyqty. Būl rette Qazaqstannyŋ milliondaǧan qarjysyn jymqyryp, elden tabanyn jaltyratqan Sutiaginskiidıŋ oida joqta «Titan-Polimer» zauytynyŋ investory bolyp şyǧa kelgenı esımızden tandyrdy. Öikenı mūndai deŋgeidegı alaiaqty Putinnıŋ bılmei qaluy “körmes-tüienı körmestıŋ” kebı emes pe?
Ūqsas jaŋalyqtar
