Ämırjan Qosanov: Jastardy qoldau 362 künmen şektelmeuı kerek
Qazaqstan Prezidentı Nūrsūltan Nazarbaev biylǧy jyldy «Jastar jyly» dep jariialady, bılesızder.
Ol üşın arnaiy qauly şyǧardy. Qaulyda: «2019 jyl Jastar jyly dep jariialansyn. QR Ükımetı Jastar jylyn ötkızu boiynşa qajettı şaralar qabyldasyn. Osy Jarlyqtyŋ oryndaluyn baqylau QR Prezident Äkımşılıgıne jüktelsın. Osy jarlyq qol qoiylǧan künınen bastap qoldanysqa engızılsın» dep jazylǧan.
Sonymen, Prezident pärmen berıp 2019 jyl Jastar jyly bolyp bekıtıldı. Jarlyq şyqty. Endı şe? Endıgı mındet Ükımette. Baqytjan Äbdırūly bastaǧan Ükımet qaitpek? Qandai jobalardy jüzege asyrmaq? Onsyz da KSRO-lyq gerontokratiialyq jüieden şyqqan bilık bügıngı jastardy agetasiialyq nauqannyŋ aiǧaişylary retınde ǧana tanysa kerek. Äitpegende, bilıktık basqaru organdarynda bas bolyp şyqqan bıreudı bılesız be? Olai bolmasa, Qazaqstannyŋ negızgı zaŋ şyǧaruşy organy sanalatyn Parlamentte (qos palatada da) yŋǧai zeinetkerler otyrǧany qalai? Täuelsız Qazaqstannyŋ jastary nege zaŋ şyǧaru ısıne aralaspaidy?
Zaŋ şyǧaru ısı demekşı, däl osy mäselenıŋ bır şetın ötkende Senat spikerı Qasym-Jomart Kemelūly Toqaev şyǧardy.
Q.Toqaev Senatta ötetın ıs-şaralarǧa jastardy qatystyrudy ūsyndy
Ötkende Parlamentte Senat biurosynyŋ otyrysy öttı. Töraǧa Qasym-Jomart Toqaev söz söilep, Prezident Joldauda aitqan äleumettık sala men Jastar jylyn ötkızuge bailanysty mındettegen tapsyrmalardy jüzege asyru boiynşa deputattar korpusynyŋ aldaǧy josparyn belgıledı.
Jastar jylyna bailanysty bırqatar ūsynystar aitty. Onyŋ aituynşa, elımızdegı belsendı ärı bılıktı jastardyŋ ökılderın memleket müddesın ılgerıletu ısıne tartu maqsatynda senatorlardyŋ belsendı jūmys ısteuı qajet.
Parlament joǧarǧy Palatasynyŋ basşysy Senatta ötetın ıs-şaralarǧa, onyŋ ışınde jalpy otyrystar men komitetterdıŋ astanalyq jäne aimaqtyq joǧary oqu oryndarynyŋ studentterın, käsıporyndardyŋ jas jūmysşylary men kompaniialar qyzmetkerlerınıŋ qatysuyn ūiymdastyrudy, qoǧamdyq ūiymdardyŋ, onyŋ ışınde «Jas Otan» ökılderınıŋ qatysuymen memlekettıŋ jastar saiasaty mäselelerı boiynşa arnaiy şaralar ötkızudı ūsyndy.
Osy rette bız belgılı saiasatker, özı de 1993-1994 jyldary Qazaqstan Respublikasy Jastar ısı, turizm jäne sport ministrınıŋ orynbasary bolǧan, bügıngı "Jaŋa Qazaqstan" qozǧalysynyŋ müşesı Ämırjan Qosanov myrzanyŋ pıkırın sūrap bılgen edık.
Jastardy qoldau 362 künmen şektelıp qoimai, odan keiın de öz jalǧasyn tabuy tiıs!
Ämırjan Qosanov, saiasatker:
-«Jastar jylyn» jariialau dūrys qadam dep sanaimyn. Bıraq, ökınışke orai, bızdegı köp «arnaiy jyldar» jalpylama baiandamalar men şyǧyny köp, kırısı az, tükke tūrmaityn forumdarmen ǧana şektelıp jatady.
Menıŋşe, ondai tozyǧy jetken dästürden üzıldı-kesıldı bas tartyp, Jastar jylyn öskeleŋ ūrpaqtyŋ kündelıktı mūŋ-mūqtajy men zamanaui sūranys-talaptaryna meilınşe säikes naqty şeşımdermen räsımdeu kerek dep oilaimyn! Jäne ol bastamalar men jaŋalyqtar jastardyŋ äleumettık-ekonomikalyq, ruhani, qoǧamdyq-saiasi müddelerımen tabiǧi türde ūştasyp jatsa, qūba qūp bolar edı.
Osy jyly jastar käsıporyndaryn nege üş jylǧa salyqtan bosatpasqa? Būl qadam, äsırese, auyldaǧy ekı qolyna bır kürek taba almai otyrǧan jastarǧa kerek! Qanşama jaŋa biznesmender paida bolar edı? Bärı aiaqqa tūryp ketpese de, käsıpkerlıktıŋ damuyna belgılı bır därejede serpın berıler edı ǧoi!
Osy jyly ükımet jastarǧa arnalǧan qoljetımdı tūrǧyn üi baǧdarlamasyna qosymşa qomaqty qarjy qarastyryp, naqty baǧdarlama tüzse.
Studentter jastardyŋ problemalary öz aldyna bır töbe. Ol ortadaǧy joiqyn jemqorlyqty joiudan bastap, bılımın şyŋdau men jūmys oryndarymen qamtamasyz etu mehanizmderın qaita qarau jūmystaryna erekşe män berıluı tiıs.
Ǧylym jäne şyǧarmaşylyq salasynda jürgen jastardy qoldap, arnaiy granttar bölıp, ızdenu jūmystaryna qarjy bölıp, şyǧarmalaryn jaryqqa şyǧaru, nasihattau üşın de tiıstı ıs-şaralar qarastyrylǧany jön.
Qoǧamdyq ömırde de jastar belsendılıgın arttyruǧa mümkındık beretın stimuldar jasau kerek! Jäne de ol belsendılık tek qana bilık partiiasynyŋ aiasymen şektelmeuı tiıs, azamattyq qoǧam instituttaryn damytuǧa jastar at salyspaǧanda, kım at salysady? Ärtürlı deŋgeidegı şendıler men deputattary korpusyna jastardy köbırek tartudy qolǧa alu kerek dep oilaimyn!
Osy jäne basqa da ūsynystardy qalyptastyryp, tiıstı şeşım qabyldaityn prezidenttıŋ aldyna ūsynardyŋ aldynda, menıŋşe, İnternet jäne äleumettık jelılerdıŋ mümkınşılıgın paidalanyp, jastardyŋ bükılqazaqstandyq saualnamasyn ūiymdastyru kerek: «Jastar jyly» bilıkten ne kütedı, sony jastardyŋ özı aitsyn!
Eŋ bastysy, jastarǧa degen qoldau 362 künmen şektelıp qana qoimai, odan keiın de öz jalǧasyn tabuy tiıs!
Nūrgeldı Äbdıǧaniūly
"Adyrna" ūlttyq portaly
