Ótkende amerıkanyń «Forbes» jýrnaly aqshasy kóp álemniń eń baı adamdarynyń tizimin túzip shyqty. Sóıtip 2019 jyldyń reıtıngisi boıynsha dúnıedegi eń baı adam – Djeff Bezos dep tanylǵan. Onyń baılyǵy – 131 mıllıard dollardy quraǵan.
«Forbes» tizimindegi 5 baı
Amazon ınternet jelisiniń negizin qalaýshy Djeff Bezos osymen ekinshi jyl qatarynan álem aýqattylarynyń kóshin bastap otyr. Byltyr onyń baılyǵy 100 mıllıard dollarǵa teń bolsa, bıyl 131 mıllıardty qurapty.
Bıylǵy tizim boıynsha álemniń eń jas kásipkeri – 21 jastaǵy Kaılı Djenner dep tanylǵan. Ol ǵarysh salasynda kásip etip júrip 1 mıllıard dollar paıda tapqan. Al názik jynystylardyń ishinde eń aýqattysy Beteankýr Meıers deıtin franýz kelinshek bolǵan. Ol jalpy tizimde 15-orynda tur. Ataqty L'Oréal-dyń murageri. Onyń aktıvteri 50,7 mıllıard dollardy quraǵan.
Jıǵan-tergeni mıllıard dollarmen esepteletin aýqattylardyń tizimi bıyl 55 adamǵa azaıǵan. Byltyrǵy tizimde 2208 adam bolsa, bıyl 2153 adam ǵana mıllıard dollardyq dúnıe jıǵan eken. Aıtpaqshy, álem aýqattylarynyń dúnıe-baı lyqtary da byltyrǵy jylmen salystyrǵanda ájeptáýir azaıyn ǵanǵan eken. Byltyr barlyq baı-baǵlannyń dáýleti 8,7 trıllıon dollardy quraǵa, bıyl jalpy soma 400 mıllıard dollardyń tóńirigende ǵana bolǵan. Reıtıngte jańa mıllıarderlerdiń qataryna 195 adam qosylǵan eken, taǵy.
Álemniń aýqattylarynyń qatarynda qazaqstandyq kásipkerler de joq emes. bıyl bul tizimge bes birdeı qazaqstandyq kásipker kirgen. Endi solar týrazy az kem sóz shyǵaraıyq. Dúnıeniń dáýleriniń qataryna bizden kimder qosylǵan? Bilmeseńiz bile júrińiz...
Vladımır Kım
Qazaqstan baılarynyń kóshin Vlaımır Kım bastapty. «Forbes» tiziminde Vlaımır Kım 424-orynda tur. Onyń baılyǵy 4,5 mıllıard dollar dep kórsetilgen eken. Byltyr onyń aqshasy 3,1 mıllıard dollar bolǵan. Al tizimde 766-orynda turǵan.
Bolat Ótemuratov
Áıdik tizimdegi ekinshi qazaqstandyq Bolat Ótemuratov. Onyń jıǵan-tergeni 3,4 mıllıard dollarǵa baǵalanǵan. Sóıtip júrip jalpy tizimniń 645-satysyna jaıǵasypty. Aıtpaqshy, bir jyldyń ishinde Bókeńniń baılyǵy 800 mıllıon dollarǵa ósken eken. Byltyr Bolat Ótemuratov bul bizimde 2,6 mıllıard dollar aqshasymen 924-orynda turǵan.
Dınara men Tımýr Qulybaevtar
Onan keıingi satyda Dınara men Tımýr Qulybaevtar tur eken. 715-orynda bul otbasy ózara bóliskenge uqsaıdy. «Forbes» jýrnaly bul ekeýiniń aqshasyn eseptese, árqaısysynyń shotynda 3,1 mıllıard dollardan aqsha bar eken. Aıtpaqshy Qulybaevtar otbasymen birge 715-orynda AQSh Prezıdenti Donald Tramp ta tur eken. Donald Tramptyń da dúnıe-múlki 3,1 mıllıard dollarǵa baǵalanǵan eken.
Adıljan Ibragımov
Qazaqstandyq bestikti Adıljanee Ibragımov túıindepti. Jahandyq tizimde Ádekeń 1008-orynǵa jaıǵasqan. Onyń baılyǵy 2,3 mıllıard dollardy quraǵan. Aıtpaqshy, Ádekeń byltyr 1070-orynda bolǵan.
Mine, solaı. Osy jerde aıta keteıik, «Forbes» tizimine engen Qazaqstan baılarynyń jalpy qarjysy 16,4 mıllıard dollardy quraıdy. Byltyrǵy jylmen salystyrǵanda bizdiń bestik 2 mıllıard dollarǵa baıypty. Bul jyl saıyn amerıkalyq «Forbes» jýrnalynyń jyl saıyn jasaıtyn tizimi. Bıyl osymen 32-márte túzilip otyr.
Anyǵynda Qazaqstannyń baılyǵyn basyp jep otyrǵan bul beseýi ǵana emes. Jańaǵy «Forbes» jýrnalynyń Qazaqstandaǵy ókildigi byltyr ǵana elimizdegi eń aýqatty 50 baıdyń tizimin túzip shyqqan. Olar kimder? Bilmeseńizder bile júrińizder, biz álgi áıdik tizimge kóz júgirtip shyqqandy jón dep taptyq.
Alǵashqy bestikti joǵaryda atap aıttyq. Ári qaraı álemdik tizimge enbese de ájeptáýir baılyq jınap úlgergen 45 adamdy ret-retimen jazaıyq.
6.Rashıt Sársenov
$735 000 000 (Neftetreıdıng, metalloobrabotka, fınansy)
«Nurbank» AQ-nyń 84,45 % akııasy dál osy Rákeńe tıesili. Budan bólek «Gelıýs» janarmaı beketteri men «Vıktorııa» saqtandyrý kompanııasy da Rákeńniń menshiginde. Pavlodardaǵy KSP Steel jáne «Kastıng» zaýyttarynyń akııalary, Kókshetaýdaǵy «Kókshe-ement» pen Aqtaýdaǵy trýba shyǵaratyn zaýyt jáne «Caspian Riviera» qonaq úıi de Rashıt Sersenovtiń ıeliginde.
«Vita» deıtin aýyz sý shyǵaratyn zaýyt ta, «Franýzkıı dom» saýda jelisi de, «Beautymania», «Imperial Home», «Planeta krasoty» saýda jelileri men «Dıbek» at klýby tolyǵymen Rákeńe tıesili. Ol az deseńiz, Rákeń Almaty qurylys jáne menedjment kolledji men Kaspıı ýnıversıtetiniń de akıoneri.
- Dáýren Jaqsybek
$700 000 000 (qarjy)
Dákeń qazir «ensna Korporaııasy» AQ-nyń 36,75% akııasyn ıemdenip otyr. Budan bólek, «Gold prodýkt» AQ-nyń iri akıoneri. «Ýnıtreıd» JShS 9,99%-yn, «Azııa avto» AQ-nyń 30%-yn, «Tahmıd Air», AQ-yn, «Kapıtal sekıýrıtız» JShS-ny basqarady. Avstrııalyq «DZ FO Office Verwaltung», «Gobland», «Tides Immobilienverwaltung» kompanııalaryna jáne BAÁ-de tirkelgen «DAZ Investment Consultancy» kompanııalaryna qojalyq etedi.
- Keńes Raqyshev
$691 000 000
Raqyshev 2018 jyldyń basynda «Petropavlovsk» altyn keniniń 22,42 % akııasyn satyp alǵan. «SAT & Company» holdınginiń 77,72 % akııasy, «Standard» saqtandyrý kompanııasynyń 16,1% akııasy men «NetElement» kompanııasynyń 18,3% akııasy Keńes R aqyshevke tıesili. Budan bólek, Keńes RaQYShEV qr Dzıýdo Federaııasyn basqarady.
9.Baqytbek Beıseıtov
$571 000 000
Bákeń 2018 jyly bir kezderi ózi qurǵan «Bank entrKredıt»AQ-nyń majorıtarly akıoneri atandy.
«AIFRI Orient Investments» AQ-nyń 100% akııasy men «Caspian Services Inc.» munaı kompanııasynyń 88% akııasy Beıseıtovtiń menshiginde.
10.Nurlan Smaǵulov
$450 000 000
Nurlan Smaǵulov «Astana grýpptyń» jalǵyz qojaıyny. Al «Astana grýpptyń» quramyna «Astana motors» (11 álemniń avtobrendi) men MEGA saýda jelileri kiredi (MEGA Alma-Ata men MEGA Park Almaty, Astanadaǵy MEGA Silk Way).
Nurekeń sondaı-aq, Jańa Zelendııadaǵy Qazaqstannyń qurmetti konsýly. «Atameken» UKP-nyń prezıdıým múshesi.
- Erkin Tátishev
$410 000 000
- Qaırat Boranbaev
$391 000 000
13.Vladıslav Kım
$374 000 000
- Aıdyn Raqymbaev
$370 000 000
- Oleg Novachýk
$352 000 000
- Aıgúl Nýrıeva
$350 000 000
- Seıtjanovtar otbasy
$331 000 000
- Aleksandr Belovıch
$324 000 000
- Danııar Abýlgazın
$317 000 000
- Ǵalymjan Esenov
$295 000 000
- Vıacheslav Kım
$288 000 000
- Serik Týlbasov
$285 000 000
- Dinmúhamet Ydyrysov
$280 000 000
- Aleksandr Klebanov
$263 000 000
- Aıdan Karıbjanov
$254 000 000
- Muqashevtar otbasy
$248 000 000
- Sergeı Kan
$222 000 000
- Nuraly Álıev
$219 000 000
- Edýard Kım
$205 000 000
- Serjan Jumashev
$200 000 000
- Orıfjan Shadıev
$177 000 000
- Baharıdın Ablazımov
$167 000 000
- Berik Qanıev
$166 000 000
- Iýrıı Pak
$166 000 000
- Anatolıı Balýshkın
$165 000 000
- Qaırat Satybaldy
$163 000 000
- Erbolat Apsalıamov
$151 000 000
- Aleksandr Garber
$125 000 000
- Erjan Dostybaev
$117 000 000
- Baýyrjan Isabaev
$115 000 000
- Qanat Kópbaev
$110 000 000
- Nurbol Sultan
$94 000 000
- Almas Sultanǵazın
$91 000 000
- Tólegen Balǵymbaev
$90 000 000
- Ibragım Akdrashev
$88 000 000
- Iakov Klebanov
$84 000 000
- Ashat Omarov
$83 000 000
- Qaırat Majıbaev
$82 000 000
- Armanjan Baıtasov
$81 000 000
- Almas Myńbaev
$80 000 000
Túıin. Mine, bizdiń qazaqtan, Qazaqstannan shyqqan 50 baıdyń esim-soıy osy. Osylardyń árqaısysy aty dardaı dáý kásipti domalatyp otyr. Biri qazaqtyń munaıyn, biri gazyn, biri sýyn, biri nýyn, biri altynyn, biri basqasyn basyp jep, mıllıon dollarlyq baılyq jıǵandar. «Baıdyń asyn baıǵus qyzǵanadynyń» kerin keltirgimiz joq.
Degenmen, osynsha baı-baǵlandy baptap shyǵarǵan Qazaqstan halqynyń 5 paıyzy kúresin kezip kún keshýde. Ol az deseńiz, 18 mıllıon halyqtyń 1,5 mıllıony baspanasyz bosqyndar qataryna qosylǵan. 1,5 mıllıonǵa jýyq adam qýyqtaı ǵana qıraýyq tamdy jalǵa alyp júrip kúneltýde.
5 mıllıarder men 45 mıllıonerdi álemdiń baılardyń qataryna shyǵarǵan Qazaqstanda kóp balaly analar 20 800 teńge járdemaqy alady.
Joǵarydaǵy 50 baıdyń ólgeninde 100 mıllıon dollarǵa jýyq aqshasy bar. Áshekeılep Astana salamyz. Mıllıardtaǵan teńge jumsap halyqaralyq forýmdar ótkizemiz.
Osynshama baıy men baılyǵy bar Qazaqstannyń Astanasynda aıdyń kúni amanynda balalar qıraýyq tamda tútinge tunshyǵyp kóz jumyp jatyr. Al bizdiń 50 baıymyz bar. Biz sondaı myqtymyz ǵoı, shirkin...
Serik Aıdynuly
"Adyrna" ulttyq portaly
