Qazaqstanda qyz alyp qaşuǧa qatysty jauapkerşılıktı küşeitu josparlanyp otyr. Būl turaly Adam qūqyqtary jönındegı uäkıldıŋ baspasöz qyzmetı aitty, dep habarlaidy «Adyrna» tılşısı.
Basqarma tūrmystyq zorlyq-zombylyq pen äielderdıŋ qūqyqtaryn būzu mäselelerıne taldau jürgızılıp jatqanyn mälımdedı.
«Būl mäsele bükıl älemde öte özektı. 736 million äiel fizikalyq jäne basqa da zorlyq-zombylyqqa ūşyrady. Onyŋ 640 millionnan astamy (87%) 15 jastan asqan qyzdar men äielder. Tek soŋǧy ekı jarym jylda bızdıŋ elde üi agressorlary 300 adamnyŋ ölımıne sebepker boldy. Densaulyqqa auyr ziian keltırudıŋ 913, al densaulyqqa ortaşa ziian keltırudıŋ 837 jaǧdaiy tırkeldı. 37 myŋnan astam adam ärtürlı jauapkerşılıkke tartyldy»,—delıngen habarlamada.Adam qūqyqtary jönındegı uäkıl mäjbürlı nekege tūrǧan qyzdardyŋ zorlyq-zombylyq qūrbany bolatynyn da atap öttı.
«Köbıne mäjbürlep neke qūrǧan qyzdar bılım men mamandyq alu mümkındıgınen aiyrylady, būl olardyŋ täueldı jäne osal jaǧdaiyn odan saiyn naşarlatady. Nekege tūru üşın qyzdardy ūrlau täjıribesı elımızde, äsırese oŋtüstık aimaqtarda jiı kezdesedı. Keibır jaǧdaida mūndai äreketter jynystyq tūtastyqty būzuǧa, ar-namys pen qadır-qasiettı qorlauǧa, zaŋsyz bas bostandyǧynan aiyruǧa jäne tıptı öz-özıne qol jūmsauǧa da äkeledı. Būl rette qyz alyp qaşudy halqymyzdyŋ dästürıne jatqyzyp, ony ūlttyq kod sanaityndar, abyroi köretınder älı de bar. Sonyŋ kesırınen adam ömırı, onyŋ keleşek taǧdyry tälkekke tüsıp, baǧy baiansyz, özı şarasyz hälde qalatyny jasyryn emes. Sondyqtan da, ekıjaqty kelısımmen ǧana otbasyn qūruǧa ügıtteimız»,—dep tolyqtyrdy vedomstvo.Adam ūrlaumen bailanysty qylmystyq qūqyq būzuşylyqtardy taldau 2019 jyldan qazırgı uaqytqa deiıngı kezeŋde osy sanattaǧy 214 qylmystyq qūqyq būzuşylyq tırkelgenın körsettı. Sonymen qatar, Qylmystyq kodekste mūndai qūqyq būzuşylyqtyŋ jeke elementı bolmaǧandyqtan, nekege tūru maqsatynda qyzdardy ūrlau deregı boiynşa naqty statistika joq.
«Qazırgı uaqytta ombudsmen keŋsesı qylmystyq zaŋnamaǧa bırqatar tüzetuler engızu, atap aitqanda, jekelegen bapty engızu jäne jäbırlenuşı öz erkımen bosatylǧan jaǧdaida qylmystyq jauaptylyqtan bosatudy közdeitın Qylmystyq kodekstıŋ 125-babyna eskertpenı alyp tastau mümkındıgın qarastyryp jatyr. Adam qūqyǧy jönındegı uäkıldıŋ bastamasymen Qylmystyq kodekske «Neke qiiu maqsatynda adamdy ūrlau» degen 125-1 bapty engızu turaly ūsynys joldandy. Ol äielderge qatysty qylmys deŋgeiın tömendetuge mümkındık beretın eskertu äserın tigızedı dep senemız»,- dedı baspasöz qyzmetı ökılderı.
Ūqsas jaŋalyqtar
