Bıylǵy jazda Abaı oblysyndaǵy órt jergilikti jáne ortalyq tótenshe jaǵdaı departamenti men bólimderiniń jumysyna syn boldy. Adyrna portaly aımaqtyq tótenshe jaǵdaı nysandaryna habarlasyp, olardyń oqys jaǵdaıǵa qanshalyqty daıyn ekenin tekserip kórdi. Alaıda Almaty, Astana sııaqty iri megapolıster birshama tehnıkamen jabdyqtalǵanymen de keıbir zamanǵa saı kerek-jaraqtyń olqylyǵy kórinip qaldy. Basqa da oblystarda sheshilmegen túıin jeterlik.
Buǵan deıin adyrna.kz ulttyq portaly elimizdiń Tótenshe jaǵdaılar departamenti qanshalyqty tehnıkamen qamtamasyz etilgenin jazǵan bolatyn. Astana men Almaty sekildi qalalardyń «qaǵanaǵy qarq» bolǵanymen oblystyń olqy tusy baıqalyp qaldy. Aıtyp kelmeıtin apat kezinde aımaqtaǵy tótenshelikterdiń tehnıkasy saqadaı saı ma?
43 PAIYZDAN ASTAM TEHNIKA ESKIRGEN
Qostanaı oblysynyń Tótenshe jaǵdaılar departament basshysynyń orynbasary Ábil Orazovtyń Adyrnaǵa aıtýynsha, aımaqta 204 birlik avtokólik quraly bar. Alaıda azamattyq qorǵaý polkovnıgi onyń 89-nyń (avtokóliktiń jalpy sanynyń 43,4 paıyzdan) paıdalaný merzimi 15 jyldan asyp ketkenin jasyrmady.
«Qostanaı oblysy garnızonynyń órt-qutqarý bólimsheleri tıistilik normalarynyń tek 49 paıyz jaraqtandyryldy, alaıda úlgilik, jańa jáne qazirgi zamanǵy talaptarǵa sáıkes keletin órt depolary men qutqarý stanııalarynyń bolmaýyna jáne paıdalanýǵa berilýine baılanysty bólimshelerdi 100 paıyz kólemde jasaqtaý maqsatynda tehnıkany ornalastyrýǵa arnalǵan mashına oryndarynyń jetispeýi baıqalady. Osyǵan qaramastan, jyl saıyn respýblıkalyq jáne jergilikti atqarýshy organdardyń bıýdjeti esebinen óz resýrsyn ázirlegen órt sóndirý tehnıkasyn josparly aýystyrý júrgizilýde. Oblys garnızonynda órt sóndirý jáne qutqarý tehnıkasynyń qajetti sanynyń bolmaýy, joǵaryda aıtylǵandaı, jańa órt sóndirý depolary qurylysynyń bolmaýyna baılanysty seziledi», – deıdi ol.
Áıtse de ol osy jyly avtokólik quraldaryn, avarııalyq-qutqarý jabdyqtaryn, kıim-keshekterdi satyp alýǵa respýblıkalyq bıýdjetten – 908 485,5 myń teńge, al jergilikti bıýdjetten 784 000 myń teńge bólingenin eskertti. Sondaı-aq Ábil Orazov 2020 jyly 512 982,0 myń teńge, 2021 jyly 368 009,0 myń teńge, 2022 jyly 801 408 myń teńge qarjy bólingenin aıtty.
53 ÓRT SÓNDIRÝ TEHNIKASY JETISPEIDI
Al Qostanaımen kórshiles jatqan Soltústik Qazaqstan oblysynyń Tótenshe jaǵdaılar departamentiniń jaǵdaıy bir-birimen shamalas. Oblystyq Tótenshe jaǵdaılar departament basshysynyń oryndasbary Dmıtrıı Rastıhınniń Adyrnaǵa aıtýynsha, aımaqtyń tehnıkamen jaraqtandyrý deńgeıi 76,7 paıyzdy quraıdy.
«Qazirgi ýaqytta órt sóndirý qyzmeti qyzmetinde 175 birlik órt sóndirý avtomobılderi, onyń ishinde: negizgi órt sóndirý avtomobılderi: – 89 birlik (qosymsha 40 birlik qajet), arnaıy órt sóndirý avtomobılderi – 12 birlik (qosymsha 4 birlik qajet), kómekshi tehnıka – 74 birlik (qosymsha 9 birlik qajet). Máselen, 2020 jyly tehnıkamen jaraqtandyrý – 64,4 paıyz, 2021 jyly – 73,2 paıyz, 2022 jyly – 73,6 paıyz jáne aǵymdaǵy jyly – 76,7 paıyz boldy», – deıdi ol.
Dmıtrıı Rastıhınniń aıtýynsha, oblysqa 53 órt sóndirý tehnıkasy qajet. Ol bólingen qarajattyń az ekenin moıyndady. Mysaly, 2020 jyldan bastap jergilikti bıýdjetten qarjylandyrý kólemi orta eseppen 200 mln. teńgeden bastap qazirgi ýaqytqa deıin shamamen 500 mln. teńgege ulǵaıǵanyn aıtty.
90 ÓRT SÓNDIRÝ TEHNIKASY TOZǴAN
Astananyń irgesindegi Aqmola oblysynyń Tótenshe jaǵdaılar departamentiniń balansynda 234 birlik órt sóndirý tehnıkasy bar. Departament basshysynyń orynbasary Áset Jaqsylyqovtyń Adyrnaǵa aıtýynsha, qajetti tehnıkamen aımaqty tolyq qamtý úshin 13 birlik negizgi jáne 19 birlik arnaıy tehnıka qajet.
«Paıdalaný merzimi 10 jyldan asatyn 90 birlik tehnıka bolǵandyqtan, bul tehnıkany esepten shyǵarý belgili bir ýaqytty alatyn birneshe kezeńde júzege asyrylady. Osyǵan baılanysty jańa órt tehnıkasyn satyp alý qarjy qarajatynyń túsýine qaraı kezeń-kezeńimen júzege asyrylatyn bolady. Aǵymdaǵy jyly tehnıkalyq bazany jaraqtandyrý úshin oblystyq bıýdjetten 606 647 000 teńge qarjy bólindi. Tehnıkalyq bazany kezeń kezeńmen jabdyqtaý úshin bólingen qarajat jetkilikti», – deıdi ol.
Oblystyq Tótenshe jaǵdaı departamentine 2020 jyly 352 458 000 teńge, 2021 jyly 250 666 700 tenge jáne ótken jyly 384 338 600 teńge bólingen. Áıtse de qansha qarjy bólse de, órt sóndirý tehnıkasynyń 90-y tozǵan.
TEŃIZ JAǴASYNDAǴY AIMAQQA 80 TEHNIKA QAJET
Soltústik Qazaqstan oblysynan elimizdiń batys aımaǵynda da jaǵdaı ońyp turǵan joq. Mysaly Mańǵystaý oblysy Tótenshe jaǵdaı departamentinde bas-aıaǵy 127 birlik ár túrli maqsattaǵy tehnıka bar. Al Órt sóndirý avarııalyq-qutqarý jumystary qyzmeti» memlekettik mekemesiniń basshysy Nursultan Myrzaǵalıev aımaqqa qosymsha 80 birlik tehnıka qajet ekenin aıtady.
«Aǵymdaǵy jyly barlyǵy 42 birlik avtokólik satyp alý jumystary júrgizilýde. Jergilikti bıýdjet esebinen jáne lızıng qarajaty esebinen 40 birlik ár túrli maqsattaǵy avtokólik satyp alý úshin aǵymdaǵy jyly jalpy sommasy 891 868 912 tenge bólindi, respýblıkalyq bıýdjet esebinen 2 birlik avtoısterna satyp alý úshin jalpy sommasy 201 000 000 tenge bólindi. Qazirgi tańda órt sóndirý jáne avarııalyq-qutqarý jumystaryn júrgizýge tehnıkalar jetkilikti», - deıdi ol Adyrnaǵa.
Nursultan Myrzaǵalıevtyń aıtýynsha, oblystyq tótenshe jaǵdaılar departamentine bólinetin qarajat kólemi jyl saıyn artyp keledi. Mysaly 2020 jyly – 2 196 262 500 tenge, 2021 jyly – 2 207 686 000 tenge, 2022 jyly – 2 276 319 700 tenge qarajat bólingen.
ATYRAÝDYŃ ASYǴY ALShYSYNAN TÚSIP TUR
Mańǵystaý oblysynan qaraǵanda Atyraý oblysynyń jaǵdaıy «bes» bolyp shyqty. Departament basshysynyń orynbasary Ashat Erjanovtyń Adyrnaǵa aıtýynsha, oblys qajetti tehnıkamen 100 paıyz qamtylǵan.
«Atyraý oblysy TJD «Órt sóndirý jáne avarııalyq-qutqarý jumystary qyzmet» MM teńgeriminde ár-túrli maqsattaǵy 140 birlik avtokólik bar. Onyń ishinde, 65 birligi – negizgi, 21 birligi – arnaıy jáne 54 birligi – kómekshi qural. Oblys aýmaǵynda ornalasqan 14 birlik órt sóndirý bólimderinde avtokólikke arnalǵan oryndardy eseptesek, oblys qajetti tehnıkamen 100 paıyz qamtylǵan», – deıdi ol.
Munaıly astana sanalatyn Atyraýdyń órt sóndirý tehnıkasymen 100 paıyz qamtamasyz etilgeni qara altynnyń arqasy shyǵar. Qarjy demekshi jergilikti bıýdjetten aımaqtyń Tótenshe jaǵdaılar departamentine 2020 jyly – 193384,0 myń teńge, 2021 jyly – 152320,0 myń teńge jáne byltyr 924692,0 myń teńge bólinipti.
BATYSTYŃ BÚIIRI BÚTIN EMES
Batys Qazaqstan oblysynyń Tótenshe jaǵdaılar departamentinde negizgi, arnaıy jáne kómekke taǵaıyndalǵan 195 tehnıka birligi bar. Departament basshysynyń orynbasary Rashıd Blıalovtyń Adyrnaǵa aıtýynsha, oblystyń bekitilgen normaǵa sáıkes jalpy jabdyqtalýy 87 paıyzdy quraıdy. Iaǵnı tolyq jasaqtaýǵa deıin 29 birlik tehnıka satyp alý qajet.
«Qazirgi ýaqytta órt sóndirýge arnalǵan kóp fýnkıonaldy (gazben-sýmen (býmen-sýmen sóndiretin) avtomobıl, robottandyrylǵan órt sóndirý platformasy (robototehnıka), avtokóbikkótergish, pılotsyz ushý apparattary, gıdroıklder, kvadroıklder tárizdi tehnıkalardyń tapshylyǵy seziledi», – deıdi ol.
Departamentke oblystyq bıýdjetten 2020 jyly – 479180,8 myń, 2021 jyly – 633938,7 myń jáne 2022 jyly – 223108,6 myń teńge qarajat bólinip, tótenshe jaǵdaılardy joıý tehnıkalary men qural-jabdyqtaryn satyp alý jumystary júrgizilip jatyr.
AQTÓBEDE ÓRT SÓNDIRÝ TEHNIKASY AZ
Aqtóbe oblysy Tótenshe jaǵdaılar departamentiniń basshysy Marǵulan Amanbaevtyń Adyrnaǵa aıtýynsha, oblysta jalpy sany 316 birlik ár-túrli maqsattaǵy órt sóndirý tehnıkasy bar.
«Qazirgi tańda jaýyngerlik esepte 195 birlik avtokólik tur. Qamtamasyz etý normasyna sáıkes, ártúrli maqsattaǵy órt sóndirý tehnıkasymen 61,7 paıyzǵa qamtamasyz etilgen. Oblystaǵy jaǵdaıǵa oraı Qyzmet esebindegi órt sóndirý avtokólikteriniń sany úlken tótenshe jaǵdaılarǵa jedel áreket etýge jáne tez arady joıýǵa jetkiliksiz. Atap aıtqanda, munaı jáne gaz ken oryndary men bıik ǵımarattardaǵy TJ joıýǵa arnalǵan arnaıy órt sóndirý tehnıkalary qajet etedi», – deıdi ol.
Aqtóbe oblysynyń Tótenshe jaǵdaılar departamentine 2020 jyly – 506,4 mln. teńge, 2021 jyly – 1 151,3 mln. teńge jáne 2022 jyly – 1 111,6 mln. teńge qarajat jergilikti bıýdjet esebinen bólingen.
JETISÝ «JETISIP» TURǴAN JOQ
Jetisý oblysy tótenshe jaǵdaılar Departamenti basshysynyń orynbasary Qanat Altynbekovtyń Adyrnaǵa aıtýynsha, oblysty 63 birlik qosymsha kólikpen jabdyqtaý qajet.
«Qazaqstan Respýblıkasy Tótenshe jaǵdaılar mınıstrligi Jetisý oblysy TJD ÓQ jáne AQJQ» RMM qazirgi ýaqytta normatıvtik qujattarǵa sáıkes, barlyq qajetti órt sóndirý avtokólikterimen tolyq qamtamasyz etilmegen. Túrli sıpattaǵy tótenshe jaǵdaılardan halyqty qorǵaý boıynsha júzege asyrylatyn sharalardyń kóp vektorlylyǵyn eskere otyryp, avtokólik parkinde ártúrli maqsattarǵa arnalǵan avtokólikter bar. Degenmen, tótenshe jaǵdaılardy joıýǵa jáne halyqty qutqarý jumystaryna basym bóligin órt sóndirý kólikteriniń jumysyna túsedi. Azamattyq qorǵaý organdarynyń avtokólik parkiniń merzimdi jańarýyna, eldi mekender sanynyń ósýine, sondaı-aq halyqty tótenshe jaǵdaılardyń barlyq jaǵdaılardan qorǵaýǵa arnalǵan azamattyq qorǵaý organdarynyń jańa bólimsheleriniń ashylýyna baılanysty qajetti kólik sany jetkiliksiz. Osyǵan baılanysty azamattyq qorǵaý organdarynyń bólimshelerin qajetti órt sóndirý avtokólikterimen tolyqtyrý boıynsha barlyq qajetti sharalar turaqty túrde júrgizilýde», – deıdi ol.
Sondaı-aq ol Jetisý oblysynyń qurylǵanyna bir jyl ǵana bolǵanyna baılanysty qarjy resýrstarynyń kólemin anyqtaý máselesi boıynsha taldamalyq zertteýler júrgizý múmkin emes ekenin eskertti.
Serik Joldasbaı
«Adyrna» portaly
