Biylǧy jazda Abai oblysyndaǧy ört jergılıktı jäne ortalyq tötenşe jaǧdai departamentı men bölımderınıŋ jūmysyna syn boldy. Adyrna portaly aimaqtyq tötenşe jaǧdai nysandaryna habarlasyp, olardyŋ oqys jaǧdaiǧa qanşalyqty daiyn ekenın tekserıp kördı. Alaida Almaty, Astana siiaqty ırı megapolister bırşama tehnikamen jabdyqtalǧanymen de keibır zamanǧa sai kerek-jaraqtyŋ olqylyǧy körınıp qaldy. Basqa da oblystarda şeşılmegen tüiın jeterlık.
Būǧan deiın adyrna.kz ūlttyq portaly elımızdıŋ Tötenşe jaǧdailar departamentı qanşalyqty tehnikamen qamtamasyz etılgenın jazǧan bolatyn. Astana men Almaty sekıldı qalalardyŋ «qaǧanaǧy qarq» bolǧanymen oblystyŋ olqy tūsy baiqalyp qaldy. Aityp kelmeitın apat kezınde aimaqtaǧy tötenşelıkterdıŋ tehnikasy saqadai sai ma?
43 PAIYZDAN ASTAM TEHNİKA ESKIRGEN
Qostanai oblysynyŋ Tötenşe jaǧdailar departament basşysynyŋ orynbasary Äbıl Orazovtyŋ Adyrnaǧa aituynşa, aimaqta 204 bırlık avtokölık qūraly bar. Alaida azamattyq qorǧau polkovnigı onyŋ 89-nyŋ (avtokölıktıŋ jalpy sanynyŋ 43,4 paiyzdan) paidalanu merzımı 15 jyldan asyp ketkenın jasyrmady.
«Qostanai oblysy garnizonynyŋ ört-qūtqaru bölımşelerı tiıstılık normalarynyŋ tek 49 paiyz jaraqtandyryldy, alaida ülgılık, jaŋa jäne qazırgı zamanǧy talaptarǧa säikes keletın ört depolary men qūtqaru stansiialarynyŋ bolmauyna jäne paidalanuǧa berıluıne bailanysty bölımşelerdı 100 paiyz kölemde jasaqtau maqsatynda tehnikany ornalastyruǧa arnalǧan maşina oryndarynyŋ jetıspeuı baiqalady. Osyǧan qaramastan, jyl saiyn respublikalyq jäne jergılıktı atqaruşy organdardyŋ biudjetı esebınen öz resursyn äzırlegen ört söndıru tehnikasyn josparly auystyru jürgızılude. Oblys garnizonynda ört söndıru jäne qūtqaru tehnikasynyŋ qajettı sanynyŋ bolmauy, joǧaryda aitylǧandai, jaŋa ört söndıru depolary qūrylysynyŋ bolmauyna bailanysty sezıledı», – deidı ol.
Äitse de ol osy jyly avtokölık qūraldaryn, avariialyq-qūtqaru jabdyqtaryn, kiım-keşekterdı satyp aluǧa respublikalyq biudjetten – 908 485,5 myŋ teŋge, al jergılıktı biudjetten 784 000 myŋ teŋge bölıngenın eskerttı. Sondai-aq Äbıl Orazov 2020 jyly 512 982,0 myŋ teŋge, 2021 jyly 368 009,0 myŋ teŋge, 2022 jyly 801 408 myŋ teŋge qarjy bölıngenın aitty.
53 ÖRT SÖNDIRU TEHNİKASY JETISPEIDI
Al Qostanaimen körşıles jatqan Soltüstık Qazaqstan oblysynyŋ Tötenşe jaǧdailar departamentınıŋ jaǧdaiy bır-bırımen şamalas. Oblystyq Tötenşe jaǧdailar departament basşysynyŋ oryndasbary Dmitrii Rastihinnıŋ Adyrnaǧa aituynşa, aimaqtyŋ tehnikamen jaraqtandyru deŋgeiı 76,7 paiyzdy qūraidy.
«Qazırgı uaqytta ört söndıru qyzmetı qyzmetınde 175 bırlık ört söndıru avtomobilderı, onyŋ ışınde: negızgı ört söndıru avtomobilderı: – 89 bırlık (qosymşa 40 bırlık qajet), arnaiy ört söndıru avtomobilderı – 12 bırlık (qosymşa 4 bırlık qajet), kömekşı tehnika – 74 bırlık (qosymşa 9 bırlık qajet). Mäselen, 2020 jyly tehnikamen jaraqtandyru – 64,4 paiyz, 2021 jyly – 73,2 paiyz, 2022 jyly – 73,6 paiyz jäne aǧymdaǧy jyly – 76,7 paiyz boldy», – deidı ol.
Dmitrii Rastihinnıŋ aituynşa, oblysqa 53 ört söndıru tehnikasy qajet. Ol bölıngen qarajattyŋ az ekenın moiyndady. Mysaly, 2020 jyldan bastap jergılıktı biudjetten qarjylandyru kölemı orta eseppen 200 mln. teŋgeden bastap qazırgı uaqytqa deiın şamamen 500 mln. teŋgege ūlǧaiǧanyn aitty.
90 ÖRT SÖNDIRU TEHNİKASY TOZǦAN
Astananyŋ ırgesındegı Aqmola oblysynyŋ Tötenşe jaǧdailar departamentınıŋ balansynda 234 bırlık ört söndıru tehnikasy bar. Departament basşysynyŋ orynbasary Äset Jaqsylyqovtyŋ Adyrnaǧa aituynşa, qajettı tehnikamen aimaqty tolyq qamtu üşın 13 bırlık negızgı jäne 19 bırlık arnaiy tehnika qajet.
«Paidalanu merzımı 10 jyldan asatyn 90 bırlık tehnika bolǧandyqtan, būl tehnikany esepten şyǧaru belgılı bır uaqytty alatyn bırneşe kezeŋde jüzege asyrylady. Osyǧan bailanysty jaŋa ört tehnikasyn satyp alu qarjy qarajatynyŋ tüsuıne qarai kezeŋ-kezeŋımen jüzege asyrylatyn bolady. Aǧymdaǧy jyly tehnikalyq bazany jaraqtandyru üşın oblystyq biudjetten 606 647 000 teŋge qarjy bölındı. Tehnikalyq bazany kezeŋ kezeŋmen jabdyqtau üşın bölıngen qarajat jetkılıktı», – deidı ol.
Oblystyq Tötenşe jaǧdai departamentıne 2020 jyly 352 458 000 teŋge, 2021 jyly 250 666 700 tenge jäne ötken jyly 384 338 600 teŋge bölıngen. Äitse de qanşa qarjy bölse de, ört söndıru tehnikasynyŋ 90-y tozǧan.
TEŊIZ JAǦASYNDAǦY AIMAQQA 80 TEHNİKA QAJET
Soltüstık Qazaqstan oblysynan elımızdıŋ batys aimaǧynda da jaǧdai oŋyp tūrǧan joq. Mysaly Maŋǧystau oblysy Tötenşe jaǧdai departamentınde bas-aiaǧy 127 bırlık är türlı maqsattaǧy tehnika bar. Al Ört söndıru avariialyq-qūtqaru jūmystary qyzmetı» memlekettık mekemesınıŋ basşysy Nūrsūltan Myrzaǧaliev aimaqqa qosymşa 80 bırlık tehnika qajet ekenın aitady.
«Aǧymdaǧy jyly barlyǧy 42 bırlık avtokölık satyp alu jūmystary jürgızılude. Jergılıktı biudjet esebınen jäne lizing qarajaty esebınen 40 bırlık är türlı maqsattaǧy avtokölık satyp alu üşın aǧymdaǧy jyly jalpy sommasy 891 868 912 tenge bölındı, respublikalyq biudjet esebınen 2 bırlık avtosisterna satyp alu üşın jalpy sommasy 201 000 000 tenge bölındı. Qazırgı taŋda ört söndıru jäne avariialyq-qūtqaru jūmystaryn jürgızuge tehnikalar jetkılıktı», - deidı ol Adyrnaǧa.
Nūrsūltan Myrzaǧalievtyŋ aituynşa, oblystyq tötenşe jaǧdailar departamentıne bölınetın qarajat kölemı jyl saiyn artyp keledı. Mysaly 2020 jyly – 2 196 262 500 tenge, 2021 jyly – 2 207 686 000 tenge, 2022 jyly – 2 276 319 700 tenge qarajat bölıngen.
ATYRAUDYŊ ASYǦY ALŞYSYNAN TÜSIP TŪR
Maŋǧystau oblysynan qaraǧanda Atyrau oblysynyŋ jaǧdaiy «bes» bolyp şyqty. Departament basşysynyŋ orynbasary Ashat Erjanovtyŋ Adyrnaǧa aituynşa, oblys qajettı tehnikamen 100 paiyz qamtylǧan.
«Atyrau oblysy TJD «Ört söndıru jäne avariialyq-qūtqaru jūmystary qyzmet» MM teŋgerımınde är-türlı maqsattaǧy 140 bırlık avtokölık bar. Onyŋ ışınde, 65 bırlıgı – negızgı, 21 bırlıgı – arnaiy jäne 54 bırlıgı – kömekşı qūral. Oblys aumaǧynda ornalasqan 14 bırlık ört söndıru bölımderınde avtokölıkke arnalǧan oryndardy eseptesek, oblys qajettı tehnikamen 100 paiyz qamtylǧan», – deidı ol.
Mūnaily astana sanalatyn Atyraudyŋ ört söndıru tehnikasymen 100 paiyz qamtamasyz etılgenı qara altynnyŋ arqasy şyǧar. Qarjy demekşı jergılıktı biudjetten aimaqtyŋ Tötenşe jaǧdailar departamentıne 2020 jyly – 193384,0 myŋ teŋge, 2021 jyly – 152320,0 myŋ teŋge jäne byltyr 924692,0 myŋ teŋge bölınıptı.
BATYSTYŊ BÜIIRI BÜTIN EMES
Batys Qazaqstan oblysynyŋ Tötenşe jaǧdailar departamentınde negızgı, arnaiy jäne kömekke taǧaiyndalǧan 195 tehnika bırlıgı bar. Departament basşysynyŋ orynbasary Raşid Blialovtyŋ Adyrnaǧa aituynşa, oblystyŋ bekıtılgen normaǧa säikes jalpy jabdyqtaluy 87 paiyzdy qūraidy. Iаǧni tolyq jasaqtauǧa deiın 29 bırlık tehnika satyp alu qajet.
«Qazırgı uaqytta ört söndıruge arnalǧan köp funksionaldy (gazben-sumen (bumen-sumen söndıretın) avtomobil, robottandyrylǧan ört söndıru platformasy (robototehnika), avtoköbıkkötergış, pilotsyz ūşu apparattary, gidrosiklder, kvadrosiklder tärızdı tehnikalardyŋ tapşylyǧy sezıledı», – deidı ol.
Departamentke oblystyq biudjetten 2020 jyly – 479180,8 myŋ, 2021 jyly – 633938,7 myŋ jäne 2022 jyly – 223108,6 myŋ teŋge qarajat bölınıp, tötenşe jaǧdailardy joiu tehnikalary men qūral-jabdyqtaryn satyp alu jūmystary jürgızılıp jatyr.
AQTÖBEDE ÖRT SÖNDIRU TEHNİKASY AZ
Aqtöbe oblysy Tötenşe jaǧdailar departamentınıŋ basşysy Marǧūlan Amanbaevtyŋ Adyrnaǧa aituynşa, oblysta jalpy sany 316 bırlık är-türlı maqsattaǧy ört söndıru tehnikasy bar.
«Qazırgı taŋda jauyngerlık esepte 195 bırlık avtokölık tūr. Qamtamasyz etu normasyna säikes, ärtürlı maqsattaǧy ört söndıru tehnikasymen 61,7 paiyzǧa qamtamasyz etılgen. Oblystaǧy jaǧdaiǧa orai Qyzmet esebındegı ört söndıru avtokölıkterınıŋ sany ülken tötenşe jaǧdailarǧa jedel äreket etuge jäne tez arady joiuǧa jetkılıksız. Atap aitqanda, mūnai jäne gaz ken oryndary men biık ǧimarattardaǧy TJ joiuǧa arnalǧan arnaiy ört söndıru tehnikalary qajet etedı», – deidı ol.
Aqtöbe oblysynyŋ Tötenşe jaǧdailar departamentıne 2020 jyly – 506,4 mln. teŋge, 2021 jyly – 1 151,3 mln. teŋge jäne 2022 jyly – 1 111,6 mln. teŋge qarajat jergılıktı biudjet esebınen bölıngen.
JETISU «JETISIP» TŪRǦAN JOQ
Jetısu oblysy tötenşe jaǧdailar Departamentı basşysynyŋ orynbasary Qanat Altynbekovtyŋ Adyrnaǧa aituynşa, oblysty 63 bırlık qosymşa kölıkpen jabdyqtau qajet.
«Qazaqstan Respublikasy Tötenşe jaǧdailar ministrlıgı Jetısu oblysy TJD ÖQ jäne AQJQ» RMM qazırgı uaqytta normativtık qūjattarǧa säikes, barlyq qajettı ört söndıru avtokölıkterımen tolyq qamtamasyz etılmegen. Türlı sipattaǧy tötenşe jaǧdailardan halyqty qorǧau boiynşa jüzege asyrylatyn şaralardyŋ köp vektorlylyǧyn eskere otyryp, avtokölık parkınde ärtürlı maqsattarǧa arnalǧan avtokölıkter bar. Degenmen, tötenşe jaǧdailardy joiuǧa jäne halyqty qūtqaru jūmystaryna basym bölıgın ört söndıru kölıkterınıŋ jūmysyna tüsedı. Azamattyq qorǧau organdarynyŋ avtokölık parkınıŋ merzımdı jaŋaruyna, eldı mekender sanynyŋ ösuıne, sondai-aq halyqty tötenşe jaǧdailardyŋ barlyq jaǧdailardan qorǧauǧa arnalǧan azamattyq qorǧau organdarynyŋ jaŋa bölımşelerınıŋ aşyluyna bailanysty qajettı kölık sany jetkılıksız. Osyǧan bailanysty azamattyq qorǧau organdarynyŋ bölımşelerın qajettı ört söndıru avtokölıkterımen tolyqtyru boiynşa barlyq qajettı şaralar tūraqty türde jürgızılude», – deidı ol.
Sondai-aq ol Jetısu oblysynyŋ qūrylǧanyna bır jyl ǧana bolǧanyna bailanysty qarjy resurstarynyŋ kölemın anyqtau mäselesı boiynşa taldamalyq zertteuler jürgızu mümkın emes ekenın eskerttı.
Serık Joldasbai
«Adyrna» portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
