Bir top zııaly qaýym ókili Májilis depýtattaryna úndeý joldady

1875
Adyrna.kz Telegram
Sýret: lrt.lt
Sýret: lrt.lt

Bir top zııaly qaýym ókili Májilis depýtattaryna memlekettik tilde zańjoba ázirleý boıynsha usynys-úndeý joldady, dep habarlaıdy «Adyrna» tilshisi.

Aıtýlarynsha, elde memlekettik tilde zańjoba ázirleýdiń tetigi joq.

«Qurmetti Májilis depýtattary! Sizderdiń barlyǵyńyz da memlekettik tilde zańjoba jasaýdy qoldaısyzdar jáne bul máseleni kópshiligińiz saılaýaldy baǵdarlamalaryńyzǵa da arqaý ettińizder. Alaıda, bul túıtkildi sheshýge áli kúnge bastapqy qadam da bolmaı otyr. Óıtkeni, qazaq tilinde zańjobany da, irili-usaqty normatıvtik akt qujattaryn jasaqtaýǵa da alǵyshart jasalmaýda. Atap aıtqanda, Úkimette de, Parlament apparatynda da zańjoba ázirleýge degen eshbir ǵylymı-ıntellektýaldyq resýrs jasaqtalmaǵan. Ondaı áleýetsiz joǵary deńgeıli memlekettik mártebeli qujattardyń jobasyn ázirleý múldem múmkin emes. Memlekettik organdardaǵy aýdarma bólimderi ǵylymı-lıngvıstıkalyq jáne zańdamalyq mazmundaǵy eshbir quzyr pen quzyretke de, resýrsqa da ıe bola almaı keledi.

QR Úkimeti janyndaǵy Memlekettik termınologııalyq komıssııanyń shyn máninde qoǵamdyq sıpaty basym, anda-sanda bas qosyp, daıyndalǵan termınder tizbegin bekitetin resmı-qoǵamdyq alqa ǵana. Tipti elimizdegi Ahmet Baıtursynuly atyndaǵy irgeli lıngvıstıka máselelerimen aınalysatyn Til bilimi ınstıtýtynda da praktıkalyq ómirsheń lıngvıstıkalyq talaptardyń sheshimin tabýǵa múmkindik pen resýrs qarastyrylmaǵany ras bolsa, al Shaısultan Shaıahmetov atyndaǵy ulttyq ǵylymı-praktıkalyq «Tilqazyna» ortalyǵynyń qaýqary atalmysh mindetti atqarýǵa arnalmaǵan. Osy ahýaldy eskere ári qarastyra otyryp, taıaý ýaqytta qazaq tilinde zańjoba men normatıvtik akt jobalaryn ázirleý múmkindigi joǵary memlekettik organdarda tıisti dárejede qalyptaspaǵan degen qorytyndyǵa kelip otyrmyz»,—delingen úndeýde.

Olar  bul túıtkildi sheshý úshin Quqyqtyq-Lıngvıstıkalyq ortalyǵyn qurý kerek dep esepteıdi.

«Parlament apparaty janyndaǵy Aýdarma bóliminiń negizinde Memlekettik tildegi normatıv aktilerin ázirleýdiń Quqyqtyq-Lıngvıstıkalyq ortalyǵyn qurý kerek. Bundaı ortalyqta Termınologııa men leksıkologııa, aýyzeki jáne jazbasha aýdarma, zańdamalyq redakııa bólimderi ashylýy qajet.

Bul usynysty bildire otyryp, jýyq arada osy taqyrypqa arnalǵan Parlamentte qoǵamdyq tyńdalym ótkizgen maqul jáne kelesi jylǵy memlekettik bıýdjetke atalmysh organdy qurý boıynsha naqty joba ázirlengeni abzal degen usynym qylamyz.

Usynys bildirýshiler:

Serik Erǵalı Ábdireshuly, Halyqaralyq «Qazaq tili» qoǵamy Ortalyq Keńesiniń múshesi;

Erjan Zemfıra Melsqyzy, ónertanýshy, áleýmettik  ǵylymdar magıstri;

Bákiruly Ábdirashıt, fılosof ǵalym, pýblııst;

Q.S.Qalybaeva, Abaı atyndaǵy QazUPÝ-dyń  professory. Fılologııa ǵylymdarynyń doktory;

Borbasova Qarlyǵash Moldaǵalıqyzy, Ál-Farıbı atyndaǵy QazUÝ professory, fılosofııa ǵylymdarynyń doktory;

Larısa Aldabergen, Halyqaralyq "Qazaq tili" qoǵamy astanalyq fılıal basshysy»,—dedi zııaly top.

Pikirler