Bügın QR Parlament Mäjılısınıŋ jalpy otyrysynda 2024-2026 jyldarǧa arnalǧan respublikalyq biudjet turaly Qazaqstan Respublikasy zaŋynyŋ jobasy qaraldy.
Mäjılıs deputaty Qazybek İsa QR Kölık ministrı Marat Qarabaevqa biudjetten milliardttar bölıngen «Türkıstan qalasynyŋ Şyǧys ainalma jolynyŋ qūrylysy» jobasy nege oryndalmaǧany turaly sūrady.
Qazybek İsa Kölık ministrı Marat Kärımjanūlyna saualyn qoidy.
“Biudjet - halyq qazynasy, sondyqtan onyŋ är teŋgesı oryndy jūmsalyp, dūrys igerıluı tiıs. “Aq jol” fraksiiasy būǧan deiın bır ai būryn «Jol salasyndaǧy jolǧa qoiylǧan jemqorlyq» atty deputattyq saualymyzda elımız üşın asa maŋyzdy joldardyŋ qanşama jyldardan berı bıtpei jatqanyn ötkır synaǧan edık. Al joǧary auditorlyq palata da öz qorytyndysynda qarjylandyru bola tūra, jol salu jönındegı jobalardyŋ ıske asyrylu merzımderı keşıktırıletını jäne bırneşe ret auystyrylatyny jönınde atap öttı. Būǧan aiqyn mysal retınde «Türkıstan qalasynyŋ Şyǧys ainalma jolynyŋ qūrylysy» jobasyn aituǧa bolady.
Jobany ıske asyru turaly şeşım 2020 jyly qabyldandy jäne oǧan 2022 jyly biudjetten 4,4 mlrd. teŋge bölınıp, ol tolyq kölemde igerılmedı. 2023 jyly taǧy da biudjetke 5 mlrd. teŋge kölemınde qarajat engızıldı, bıraq ol da paidalanylmai qaldy.
Iаǧni, 10 mlrd-qa juyq teŋge igerılmei qalǧan. Al basqa qanşama maŋyzdy jobalarǧa aqşa jetpei jatyr. Sonda igere almasaŋyzdar, ıstei almasaŋyzdar jyl saiyn ol milliardtardy nesıne biudjetten böldırıp jatsyzdar?!”, dedı deputat.
Sondai-aq, Qazybek İsa qarjylar bölınerde būǧan qyzmetı öte qymbat saraptama jäne jobalau-smetalyq qūjattamaǧa milliondaǧan qarajat jūmsalatynyn, alaida būl qūjattardyŋ bügıngı künge eskırgendıkten, olarǧa kezınde jūmsalǧan milliondar dalaǧa ketkenı anyq ekenın aityp, bırneşe saual joldady:
1. Nelıkten būl joba oryndalmai qaldy?
2. Smetalyq qūjattamany daiyndauǧa qanşa şyǧyn kettı?
3. Sızdıŋ ministrlıktegı lauazymdy adamdardan jauapkerşılıkke tartylyp, jaza qoldanylǧandar bar ma? Joq, sızderde milliardtardyŋ igerılmei qala beruı kündelıktı ädettegı jaǧdai ma?
Al Kölık ministrı Marat Qarabaev ainalma jol jobalyq-smetalyq qūjattaryna 2020 jyly Türkıstan oblysy biudjetı esebınen 67 mln. teŋge jäne 29 mlrd. teŋge qūraityn 30 şaqyrymdy, 4 jolaqty joldy qūru boiynşa joba äzırlengenın aitta kettı.
“2022 jyldan bastap oblystyŋ öz biudjetı jetpegen soŋ Ministrlıkke berıldı. Osyǧan Respublikalyq biudjetten aqşa bölınbedı, bıraq Düniejüzılık Bankı qarjylandyryp jatqan Almaty-Qorǧas jobasynan ünemdelgen qarajat esıbınen 2,9 mlrd. teŋge 2022 jylǧa, 5 mlrd. teŋge qosymşa 2023 jylǧa bölındı.
Düniejüzılık Bankı öz esebınen konkurs jariialady jäne konkursqa qatysqan äleuettı merdıger kompaniialar jobany 29 mlrd. teŋge emes, odan köp, iaǧni 30 mlrd. teŋgeden köp qarjyǧa ıske asyru turaly ūsynys berdı. Nätijesınde jariialanǧan konkurs ötpedı dep tabyldy da, merdıger jeŋızpaz kompaniia aiqyndalmady.
Bölıngen, qarajatty tiımdı igeru maqsatynda ol qarjy qazır jürıp jatqan Balqaş-Burylbaital jobasyna bölındı jäne ol joba biyl 120 şaqyrym tolyǧymen ıske qosyldy”, dedı ministr.
Odan bölek, ol Türkıstan ainalma jolyna biyl joba qaita qarastyrylatynyn jäne onyŋ qarjylandyru közderı aiqyndalyp, kelesı jylǧa 14 mlrd. teŋge qarjy tartylatynyn atap öttı.
