Ǧylymda demalys joq, ǧylym tek bılımge qonadydegen... Elımızdegı bılım salasynyŋ qazırgı bet alysyosy sözımızge dälel bola alady. Ainaldyrǧan az uaqyt ışınde ǧylymnyŋ daŋǧyl jolyna qaita tüstık. Jastardyŋ jalyndaǧan janaryna qarap, ışıŋ jylidy.
Ǧylym jäne joǧary bılım ministrlıgınıŋ atqaryp jatqan ısterıne köpşılıktıŋ köŋılı tolatyny baiqalady. Olai demeske de bolmaidy. Sebebı elımızdegı är joǧary oqu ornynyŋ jaŋa qyrlary aşyluda. Tap bır jaŋa tynys alǧandai. Älemnıŋ ozyq oqu oryndarymen barys-kelısımız artty. Bailanysymyz nyǧaidy. Alda solar jaily söz qozǧasaq.
Jaqynda Mūhammed Haidar Dulati atyndaǧy Taraz öŋırlık universitetı AQŞ-tyŋ Nebraska universitetımen özara yqpaldastyqty arttyrdy. Tıptı, oqu oryndary özara şäkırt (doktoranttar men magistranttar) almastyryp, täjıribe arttyratyn körınedı.
Endı olar bızge su qūramyn zertteuge kömektesetın boldy. Alystan at terletıp arnaiy professory da kelıp ülgergen. Qazırde Deniel Devidson Snou Taraz öŋırlık universitetınıŋ ǧalymdarymen bırlesıp, tūrmystyq qaldyqtan jinaqtalǧan sudyŋ qūramyn qarap jatyr. Alǧaşqy synamalaryn Nebraska universitetıne jıberıp te qoiǧan. Aǧzaǧa ziiandy zattar anyqtalyp, sudy tazartu jüiesın ornatu jūmystary pysyqtalyp jatyr.
Aita ketetını, būl Jambyl öŋırınıŋ aiyqpas auruy, jazylmas jarasy. Sudy tazartatyn jüienıŋ joqtyǧy köpke kündelıktı uaiym bolǧan. Jergılıktı ǧalymdar osylai deidı.
Mūhit asyp kelgen Deniel Devidson Snou mäselenıŋ barlyǧy klimattyŋ özgeruınen dep esepteidı eken. Iаǧni, adamzat sudy, auany tazartudy klimattyŋ özgerıs jaǧdailaryna qarai tauyp otyruy tiıs. Onyŋ paiymdauynşa, ǧalymdar jastardy qorşaǧan ortany saqtauǧa baulyp otyruy kerek. Sonda ǧana ıs önedı deidı.
Atyrauda mamandandyrylǧan Safi Ötebaev atyndaǧy Atyrau mūnai jäne gaz universitetıAQŞ-tyŋ Kolorado tau-ken mektebımen serıktestıgın jaŋa satyǧa köterdı.
Oqu orny bazasynda tau-ken mektebınıŋ bölımşesı aşylatyny aityldy. Keleşekte mūnai-gaz, tabiǧi bailyqtardy ızdeu, ony igerıp-öŋdeu ısı boiynşa mamandar daiarlauǧa septıgın tigızedı.
Qazaq ūlttyq qyzdar pedagogikalyq universitetı de öz mamandanǧan baǧyttary boiynşa Majarstannyŋ Debresen universitetımen kelısımge keldı.
Mäselen, qos oqu orny mektepke deiıngı bılım beru salasynda täjıribe almasady. Qazaq studentterı Majarstanǧa baryp oquyna mümkındık alady.
Bızdegı taǧy bır joǧary oqu orny Majarstannyŋ Seged universitetımen bailanys ornatty.
Särsen Amanjolov atyndaǧy Şyǧys Qazaqstan universitetı endı majarlarǧa qazaq tılı men ädebetın, tarihyn oqytady. Äiteuır, tübımız türkı ǧoi. Sebebı olar tarihtan Atillanyŋ tıkelei ūrpaǧy sanalady.
Qūdaibergen Jūbanovtyŋ özı şyqqan Aqtöbe öŋırı de ǧylym men bılım salasyndaǧy jetıstıkterden kem de emes. Juyrda Aqtöbe öŋırlık universitetınıŋdoktoranttary Japoniiada zertteulerın tanystyrdy.
Bolaşaq ǧalymdarymyzǧa älemde oiyp alar orny bar Kerri Djon Kennedi jetekşılık etıptı. 65 elden 750 delegat aldynda qazaq doktoranttary ǧylymi jaŋalyqtaryn paş etken. Bastauyş mektepter mūǧalımderınıŋ täjıribesın taldau boiynşa zertteu ūsynǧan.
Soŋǧysy, ǧylymnyŋ qara şaŋyraǧy bolǧan Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetıne jeke toqtalǧan jön bolar. Oqu orny ǧylymnyŋ qainar közı Germaniiamen yqpaldastyqty arttyrudy oilap otyr. Bohum qalasynda ötken jiynda da rektorJanseiıt Tüimebaev nietımızdı köpşılıkke jetkızıp, oqu ornynyŋ zertteulerın tanystyrdy.
Özbekstan, Gruziia jäne Germaniia ökılderı qatysqan jiynda ǧylymi mümkındıkterımız baiandalǧan. Robototehnika salasyndaǧy ılkı bastamalar jaily söz bolǧan.
Qoryta aitqanda, ǧylym men bılımı damyǧan eldıŋ ekonomikasy da artta qalmaityny, kerısınşe alǧa adymdaityny anyq.
Basqa materialdar
Adyrna.kz ūlttyq portalynyŋ maŋyzdy aqparattaryna jazylu
Soŋǧy jaŋalyqtar turaly habardar bolyŋyz