Ádebıetshi, abaıtanýshy Ábish Jırenshınniń týǵanyna 100 jyl toldy, dep habarlaıdy “Adyrna” portaly.
Jırenshın Ábish Musylmanqululy (1913-75) - ádebıet zertteýshisi. Tarıh ǵylymdarynyń kandıdaty, doent. Abaı shyǵarmashylyǵyn uzaq jyldar boıy úzbeı zerttep, abaıtaný ǵylymyna eleýli úles qosty.
1942–1951 jyldary Qazaqstan Ortalyq murajaıynyń dırektory bolyp qyzmet atqara júrip, ár jazda Qazaqstan boıynsha ekspedıııalarǵa shyǵyp, qazaq halqynyń tarıhy, ómiri men mádenıeti boıynsha murajaı qoryn tolyqtyrdy.
Osy saparlarynda Jırenshın jerlesi, uly Abaıdyń ómirbaıany men shyǵarmashylyǵyna qyzyǵýshylyq tanytady. Oıshyldy jeke biletin adamdarmen kezdesip, aralasady, Abaıdyń áli jarııalanbaǵan óleńderin, aqynnyń ómiri men shyǵarmashylyǵyna qatysty beımálim aqparattardy tabady.
Ábýsaǵıt Jırenshınniń ǵylymı qyzmetiniń taǵy bir mańyzdy salasy – qazaqtardyń jazba mádenıetiniń tarıhy. Kóne túrki, arab jáne basqa tilderdegi qoljazbalardy izdeý ony Máskeý, Sankt-Peterbýrg, Qazan, Omby, Ýfa, Orynbor jáne Leıden muraǵattaryna alyp keldi. Aýdandaǵy jumystyń nátıjesi 1973 jyly jaryq kórgen «Qazaq kitaptarynyń tarıhynan» zertteýi boldy. Ol qazaqtardyń kóne zamannan búginge deıingi jazba mádenıetiniń tarıhyn jańǵyrtady.
Ábýsaǵıt Jırenshın 1944 jyly Stalınge «óte qupııa» hat jazǵan. Qupııa deýdiń sebebi hattyń alǵashqy betinde “óte qupııa” delingen eken.
Hat «Qazaqstandaǵy keıbir aǵymdaǵy proester týraly» dep atalady. Bul hatta 15 bettik mashınkaǵa basylǵan mátin bar ekenin jáne Ábýsaǵıt Jırenshınniń ózi qol qoıǵanyn baıqaýǵa bolady.
Hattyń mazmuny áli de tolyq zerttelmegen.
