Jetisýdaǵy qarsylyq. Baqalyda halyq kóterilgen kún

1191
Adyrna.kz Telegram

1930 jyly 25 naýryz kúni Balqash kóline irgeles, qazirgi Balqash aýdanyna qarasty Baqaly jerinde Báribaev sharýalar kóterilisi boldy.

Keńes ókimetiniń ujymdastyrý, jappaı qýǵyn-súrgin saıasaty men asharshylyq qaýpine shydamaǵan jergilikti sharýalar uıymdasqan qarsylyqqa shyqty.

Baqaly aýyl turǵyndary Qusmadı Ahmetjanov, Quramys Ibragımov, Jaqypbaı Saýqymbaev 100-den astam adamdy uıymdastyryp, kórshi aýyldarǵa úgitshiler jiberdi. Kóterilisshiler otrıadqa birigip, Baqaly kommýnasyn basyp aldy, aýyldyq keńesti taratyp jiberdi.

Elden kúshpen jınalǵan 100 put astyqty, 100 bas jylqyny, basqa da mal men múlikti jurtqa taratyp berdi. Almaty men Semeıden ásker kúshin shaqyrtpaý úshin kóterilisshilerdiń arnaıy toby Balqash jaǵyndaǵy telefon baılanysynyń symdaryn úzip, temir jol tabanynyń alty býynyn bosatyp, alyp tastady. Myńqum degen jerdegi 10-aýyldy basyp aldy. Kóterilis basshysy Q. Ahmetjanov Qytaı shekarasynan ótip ketken bosqyndarmen, Aqsý kóterilisshilerimen baılanys jasap, birlese qımyldaýǵa tyrysty.

Biraq ásker kúshteri aldyn-ala shekarany nyǵaıtyp, oǵan jol bermedi. Shekarashylar Qytaı jaǵynan kómekke kelmek bolǵan qazaq otrıadyn qolǵa túsirdi. Báribaev aýdanyndaǵy kóterilis 1930 jyly sáýirdiń bas kezinde OGPÝ-diń 50 adamdyq qarýly jedel áskerı otrıadynyń kúshimen basyldy. Aýdanǵa arnaıy úkimet komıssııasy baryp, jaǵdaıdy qalpyna keltirý sharalaryn qarastyrdy. Kóterilis basshylary Q. Ahmetjanov, J. Saýqymbaev az toppen Qytaıǵa ótip ketýge áreket jasap, biraq qolǵa tústi. Báribaev aýdanyndaǵy kóterilisine belsendi qatynasqan 29 adam jaýapqa tartylyp, onyń 12-si OGPÝ “úshtiginiń” 1930 jyly 12 jeltoqsandaǵy úkimimen atylyp, 16 adam 3 jyldan 10 jylǵa deıin sottaldy, 1 adam 3 jylǵa Sibirge jer aýdaryldy.

Pikirler