24 mamyr kúni Shymkent qalalyq qylmystyq ister jónindegi aýdanaralyq soty “ult arazdyǵyn qozdyrdy” dep aıyptalǵan zeınetker Qalıma Japarovany kináli dep tanyp, bas bostandyǵyn eki jylǵa shektedi. Bul týraly Azattyq jazdy, dep habarlaıdy «Adyrna» tilshisi.
Sýdıa Madııar Ábdirasılov 63 jastaǵy Qalıma Japarovany Qylmystyq kodekstiń "Áleýmettik, ulttyq, rýlyq, násildik, tektik-toptyq nemese dinı alaýyzdyqty qozdyrý" babymen (174-bap) kináli dep tanydy. 7 aıdan beri qamaýda jatqan zeınetker sot zalynan bosatyldy. Onyń qamaýda jatqan bir kúni jaza merziminiń eki kúnine eseptelindi. Sýdıa jaza taǵaıyndaý kezinde sottalýshynyń jasy men densaýlyǵy eskerilgenin atap ótti.
“Ýkraına jasasyn!”— dedi Japarova sotta.
23 mamyr kúni prokýror jaryssózde Qalıma Japarova 2020 jáne 2023 jyldary Shymkentte qoǵamdyq kólikte orys ultynyń ókilderine "arazdyqty qozdyratyn sóz aıtqanyn" jetkizgen. Japarova Reseıdiń Ýkraınaǵa shabýylyn aıyptaǵanda "fashıster", "okkýpanttarǵa ólim" degen sııaqty tirkester qoldanyp, olardyń "ulttyq ar-namysy men qadir-qasıetin qorlaýǵa baǵyttalǵan qasaqana áreketter jasaǵan".
Byltyrǵy oqıǵadan soń óziniń quqyǵy buzylǵanyn aıtqan Ada Lıpınskaıa polıııaǵa aryzdanǵan, aıǵaq retinde oqıǵa kezinde túsirilgen vıdeojazbasyn da usynǵan. Biraq keıin ol aıyptalýshyǵa keshirim berip, istiń qysqarýyna qarsy emesin de aıtqan.
Tergeýshi oqıǵanyń jaı-japsaryn anyqtaý barysynda Japarova "2020 jyly da dál osylaı ult arazdyǵyn qozdyratyn zańbuzýshylyqqa bardy" degen aıǵaq taýyp, iske qosqan.
Prokýror zeınetkerdi sol aıǵaq negizinde 4 jyl bas bostandyǵynan aıyrýdy surady.
“Qylmystyq kodekstiń "Áleýmettik, ulttyq, rýlyq, násildik, tektik-toptyq nemese dinı alaýyzdyqty qozdyrý" babymen qozǵalǵan qylmystyq is ekstremıstik qylmysqa jatady. Zań boıynsha sot tergeýi jábirlenýshiniń aryzynsyz tergeledi”,—dedi sýdıa Ábdirasılov sot úkimin túsindirgende.
Qalıma Japarova jaryssózde taǵylǵan aıypty moıyndamaıtynyn, tek "Reseı okkýpanttarynyń Ýkraınaǵa shabýylyn aıyptaǵanyn" jetkizgen. Ol sottan ózin aqtap, sot zalynan bosatýdy suraǵan.
63 jastaǵy áıel 2023 jyldyń qazan aıynda qamaýǵa alynǵan. Qazaqstandyq quqyqqorǵaýshylar ony sot sankııasymen qamaýda jatqanda “saıası tutqyndar” tizimine qosqan. Quqyq qorǵaýshylardyń málimetinshe, Japarova Reseıdiń Ýkraınadaǵy soǵysyna narazylyq belgisi retinde úıiniń aldyńǵy jaǵyn Ýkraına týynyń tústerine boıaǵan. 2020 jyly polıııa kelip, onymen sóılesip, Reseı men Ýkraına arasyndaǵy qarym-qatynas máselesine qatysty óz pikirin bildirýdi toqtatýdy talap etken.
2020 jyldyń 22 aqpanynda Qazaqstandaǵy eki oppozıııalyq top bılikke qarsy narazylyq ótkizýge shaqyrǵan shaqta Japarova Shymkenttegi Táýelsizdik saıabaǵynyń aldyna shyqqan. Birneshe belsendimen birge ony polıııa kúshtep áketken.
