Qoǵamdyq damý basqarmasynyń qoldaýymen uıymdastyrylǵan sharada Quqyq pedagogıkasynyń magıstry, tolstaǵy polkovnık, «Dúısenbilik sport-2019» áleýmettik joba jetekshisi Muhamedjan Ábdibekov suhbat bergen edi. Sporttyq taqyrypty keńinen qozǵaǵan súbeli áńgimemizdi óskeleń urpaqqa usynamyz.
«Dúısenbilik sport-2019» Memlekettik-áleýmettik jobasyn uıymdastyryp jatyrsyz. Jobanyń negizgi maqsaty qandaı?
«Dúısenbilik sport-2019» memlekettik-áleýmettik jobasynyń negizgi maqsaty buqaralyq sport salasynda saýda mekemelerinde qyzmet jasap jatqan jastardyń dene shynyqtyrýmen jáne sportpen júıeli túrde shuǵyldanýyn belsendi baǵytta qamtýdy ulǵaıtý, Qazaqstannyń jastary saıasatynyń qoǵamǵa qajetti jáne paıdaly jumys baǵyttaryna jan-jaqty tıimdi qoldaý kórsetý, Qazaqstan otanshyldyǵy men eldigi qasıetin, sondaı-aq, ata-babamyzdyń salt-dástúri, ádep-ǵurypy men qasıetti ulttyq qundylyqtaryn dáriptep, salaýatty ómir saltyn nasıhattaý. Iaǵnı jastardyń bos ýaqytyn tıimdi paıdalanýǵa negizdeledi.
Tamasha! Bul joba nege «Dúısenbilik sport-2019» dep atalǵan? Dúısenbide ǵana uıymdastyryla ma sonda?
Dál solaı, qyzym. Bul joba negizinen bazar jumysshylaryna arnalǵan. Bazar jumysshylarynyń jumysqa berilip ketkeni sonshalyq, sportty oılaýǵa shamasy da kelmeı jatady. Sondyqtan bazarshylardyń demalys kúni dúısenbi bolǵandyqtan «Dúısenbilik sport-2019» dep atadyq.
Joba sporttyń qandaı túrlerin qamtıdy?
Fýtbol, voleıbol.
Fýtbol men voleıbol sport túrlerinen ótetin saıystyń jalpy erejesi qandaı?
Saıystar ár dúısenbide, ıaǵnı saýda mekemeleri qyzmetkerleriniń jumystan bos kúnderi ótedi. Sporttyń fýtbol túrinen ótetin saıystar oıynnyń úlken sońy bolatyn kúndi qosqanda, 8 dúısebini qamtıtyn bolady. Sporttyń voleıbol túrinen ótetin saıystar da osy ispetti. Ár saýda mekemeleri komandasynyń quramy 6 oıynshyny quraıdy, qosymsha tolysta 2-3 oıynshy qamtýǵa bolady. Bir taıym oıynnyń uzaqtyǵy 10 mınýt, ár komanda qarsylasymen eki taıym oıyn ótkizedi, nátıjesinde bir oıyn 5 mınýt úzilis ýaqytymen 25 mınýtti quraıdy. Fýtbol oıyndary sheńberlik tásil negizinde ótedi. Bir kúnde – 2 toptyń oıyny 2 alańda ótkiziledi, ár topta – 6 oıynnan bolady, barlyǵy 12 oıyn. 6 oıynǵa – 150 mınýt ketedi, ol keminde úsh saǵatty quraıdy. Komandaǵa saýda mekemesi qyzmetkerinen tys adam kirgeni aıqyndalsa, ol komanda oıynnan shettetiledi jáne jeńilgen komanda bolyp sanalady. Komanda oıynshylarynyń kıim-keshegi bir kelki, al ár saýda ornynyń komandalarynyń ózine tıisti kıim úlgisi bolýy qajet jáne komandada saýda mekemeleriniń aty jasalǵan taqtaısha bolýy kerek. Saıys barysynda oıyn erejelerin buzý qatań jazalanady, ıaǵnı erejelerdi buzýǵa jáne qoǵamdyq tártipti buzýǵa qatań túrde tıym salynady.Tóreshiniń pármeni zań, oǵan komanda jáne onyń músheleri tarapynan qarsylyq kórsetilse, aıyp retinde komanda jeńiliske ushyraıdy nemese jeńilis taǵylyp oıynnan qýylady. Ár komanda kapıtany uıymdastyrýshy mekemege saıysqa qatysýshy oıynshylardyń tegi, aty-jóni, jeke kýálik málimeti kórsetilgen jáne qaýipsizdik pen tártip sharalarymen ár oıynshy tanysty degen saýda mekemesi ákimshiliginiń móri basylǵan tizimdi usynady.
Jobanyń júldeleri jaqsy shyǵar?!
Saıystyń jalpy júlde qory úsh mıllıonnan astam tengeni qurap, sonyń ishinde jeńimpaz komandalarǵa dıplom, kýbok jáne komanda múshelerine medal men madaqtama tartý etiledi. Sondaı-aq, birinshi oryn úshin komandaǵa júz elý myń tenge, ekinshi oryn úshin komandaǵa júz myń tenge, úshinshi oryn úshin komandaǵa elý myń tenge, tórtinshi oryn úshin komandaǵa otyz myń tenge aqshalaı syılyqtar beriledi.
Jobaǵa qansha bazar qatysty?
Jalpy jobaǵa 32 komanda qatysty. Solardyń ishinen Grandfınalǵa 4 komanda shyqty.
Tamasha! 32 komandany uıymdastyrý ońaıǵa soqpasy anyq! Jobanyń júzege asýyna muryndyq bolǵandar kimder?
2019 jyly uıymdastyryp ótkizý qyzmeti, birinshi ret «ADYRNA» ulttyq etnografııalyq birlestigi» qoǵamdyq qoryna júkteldi. Al uıytqy bolǵan Almaty qalasynyń Qoǵamdyq damý basqarmasy.
Saıystyń júldeleri qandaı bolmaq?
Saıystyń jalpy júlde qory úsh mıllıonnan astam tengeni qurap, sonyń ishinde jeńimpaz komandalarǵa dıplom, báıge ydys (kýbok) jáne komanda múshelerine medal men madaqtama beriledi. Sonymen qatar ár sport túrinen birinshi oryn úshin komandaǵa júz elý myń tenge, ekinshi oryn úshin komandaǵa júz myń tenge, úshinshi oryn úshin komandaǵa elý myń tenge, tórtinshi oryn úshin komandaǵa otyz myń tenge, músinshe «sport túri jaıly» jáne madaqtama komanda múshelerine beriledi.
Saıys tóreshileri kimder?
Fýtbol saıystaryn júrgizetin tóreshiler: Orazbekov Aıdos, Sopbekov Danııar, Kabdenov Ońǵar, Kasymbek Adılhan, Paltaev Rolan, Sabalakov Almat, Mýhametjanov Arhat. Al Voleıbol saıystaryn júrgizetin tóreshiler: Sabalakov Almat, Paltaev Rolan.
Suhbattasqan: Aqgúl AIDARBEKOVA
