Atyrau oblysynda sarmat däuırıne tiesılı qūndy jädıgerler tabyldy

2696
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2025/01/5f327fb3-ab61-4f79-ba70-b9aeb1046cf6.jpeg

Atyrau oblysynyŋ tarihi-ölketanu muzeiınıŋ arheologiialyq ekspedisiiasy Qyzylqoǧa audany Qarabau auyly maŋynda arheologiialyq ǧylymi-zertteu jūmystaryn jürgızgen edı. Nätijesınde Sarmat imperiiasyna tiesılı toǧyz qorǧandy zertteu mümkındıgı tudy. Būl turaly Atyrau oblysy äkımdıgınıŋ baspasöz qyzmetı jariialady, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly.

Aqparatqa säikes, b.z.d. V ǧasyrǧa tiesılı qorǧan Qyzylqoǧa audany aumaǧynynan tabyldy. Bır qorǧannyŋ ışındegı toǧyz qabırdıŋ jeteuı tonalmaǧandyǧyn ǧalymdar däleldep otyr. 

Oblystyq tarihi-ölketanu muzeiınıŋ arheologiialyq ǧylymi-zertteu bölımınıŋ aǧa ǧylymi qyzmetkerı, tarih ǧylymdarynyŋ kandidaty Marat Hasenov Qarabau-2 qorǧanyna jürgızılgen arheologiialyq jūmystarǧa toqtaldy.

"Qarabau-2 qorǧany Qarabau auylynan soltüstıkke qarai 10 şaqyrym qaşyqtyqta ornalasqan, diametrı – 70 metr, biıktıgı – 3 metr bolyp tabylatyn Atyrau öŋırındegı "patşa" qorǧandarynyŋ bırı. Qorǧanǧa 2023-2024 jyldar aralyǧyndaǧy jürgızılgen qazba jūmysy nätijesınde 9 qabır zerttelıp, onyŋ ışınde 7 qabırdıŋ  tonalmaǧandyǧy anyqtaldy. Qorǧandaǧy 3 qabırdı (№1, 2, 3 qabırler)  zertteu barysynda bızdıŋ däuırımızge deiıngı V-ǧasyrda altynnan "aŋ stilımen" jäne özge de türde jasalǧan ärtürlı äşekei būiymdar men zattar, qaru-jaraqtar, ärtürlı pışındegı qoladan, keramikadan jäne süiekten jasalǧan ydystar tabyldy. Mūnyŋ özı Qarabau-2 qorǧanyn tek Atyrau öŋırınıŋ ǧana emes, Qazaqstannyŋ erte köşpelıler däuırındegı "sarmat kösemderı jerlengen" bıregei eskertkış retınde tanuǧa jol aşady", — dedı ol.

Odan ärı Qaraqūdyq-1 jäne Qaraqūdyq-2 qorǧandaryndaǧy arheologiialyq zertteu jūmystarynyŋ män-jaiy turaly muzeidıŋ arheologiia bölımınıŋ meŋgeruşısı, jas ǧalym Salamat Bazarbaev aitty.

"Muzeidıŋ Qarabau auylynan soltüstık-batysqa qarai 9,7 şaqyrymda jerde ornalasqan.  Qaraqūdyq-1 qorǧanynyŋ diametrı - 38 metr, biıktıgı - 1,8 metr, Qaraqūdyq-2 qorǧanynyŋ diametrı - 37 metr, biıktıgı - 1,4 metr. Osy atalǧan ekı qorǧandy zertteu barysynda qabırlerden kümıs piktogramma (aqbökennıŋ, qasqyrdyŋ suretterı), altyn zergerlık būiymdar, keramikalyq ydystar, ärtürlı tūrmystyq zattar, aǧaş pen keramikalyq ydystar, qola qazandar, temır jäne qoladan jasalǧan qaru-jaraq (akinak, qylyş, jebe ūştary, naiza bölıgı) tabyldy", - dedı ol.

Körmege qoiylǧan arheologiialyq oljalar Atyrau öŋırın erte kezeŋderde mekendegen sarmat taipalarynyŋ örkenietınıŋ deŋgeiın, onyŋ ışınde köşpelılerdıŋ qölönerınıŋ, äskeri önerı men dıni räsımderınıŋ joǧary därejede damyǧandyǧyn körsettı.

Pıkırler