Dünie tanu, bılımge talpynu ärbır adamnyŋ eseigen däuırınen aŋsap qaraǧan tübegeilı ısınıŋ bırı bolyp keledı. Eger būl talpynu bolmasa, ärbır adam bılımge, eŋbekke üŋıle qaramasa, tek aŋşa qaryn toidyryp, ūiqymen uaqyt ötkızse, eşbır ılgerı basu bolmas edı.
Älkei Marǧūlan
Uaqyt nege sonşa tez ötedı? Keşe ǧana mektep tabaldyryǧyn attaǧan edım, mıne, bügın on bırınşı synyp oquşysy atandym. Bala kezdegı arman-qiialdyŋ bärı de maqsatqa ainalyp, jüzege asatyn sät te kelıp jettı. Mamandyq taŋdauda ūzaq oilanyp, san tolǧanyp, bır şeşım qabyldau maǧan da qiyn soqty. Al menıŋ şeşım qabyldauyma türtkı bolǧan jait ne dep oilarsyz? Būl Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetınıŋ jurnalistika fakultetınde ötken «Jas tılşıler» forumynynan alǧan äserım edı. Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetınıŋ «Mäŋgılık el qaqpasyna» kırgen sätten-aq ülken jauapkerşılıktı sezındım. Telestudiiada oqytuşylardyŋ aitqan aqyl-keŋesınen soŋ jurnalistika qyzyqtarymen qatar, qiyndyqtary mol sala ekenı sanama jetkendei boldy. Sol mezetten bastap būralaŋ ömır iırımınen özımnıŋ jolymdy tapqandaimyn. Äl-Farabi atyndaǧy oqu ornynyŋ grant iegerı atanudy maqsat etıp, eŋbektenumen kelemın! Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetı–Qazaqstandaǧy eŋ bedeldı oqu ornyndarynyŋ bırı, älemdegı 800 eŋ üzdık universitetter arasynda 207 orynǧa ie joǧary bedeldı oqu orny. Universitet 180 sala boiynşa mamandar daiarlaidy. 1934 jyly ırgesı qalanǧan sätten bastap, osy künge deiın tek joǧary deŋgeidı körsetude. Bılım ordasynyŋ älemnıŋ ekınşı ūstazy, şyǧys filosofy, 150-ge juyq san-türlı salada eŋbek jazǧan Äbu Nasyr Äl-Farabidıŋ esımımen ataluy–universitet üşın ülken märtebe. Äl-Farabi tarihi derekter boiynşa 70-ke juyq tıl bılgen. Äl-Farabi–arab tılınıŋ bılgırı ärı aqyn. Dana-oişyl özınıŋ jazǧan eŋbekterın ekı topqa jıktegen: bırı–teoriialyq ǧylymdar (jaratylystanu ǧylymdary, metafizika) ekınşı toby–praktikalyq ǧylymdar (etika, fiqh, käläm ǧylymdary). Äl-Farabi–san qyrly ǧylymdy jetık bılgen, fizik, matematik, astronom, botanik, lingvist, logika jäne muzyka zertteuşısı. Elbasymyz N. Nazarbaevtyŋ qoldauymen QazŪU aumaǧy qala ışındegı ǧajaiyp qalaşyqqa ainaldy, QazŪU mūrajaiy, jastarǧa arnalǧan İnternet ortalyǧy boi köterdı. Qazaq ūlttyq universitetı 16 fakultetten, 20 ǧylymi zertteu instituttary men ǧylymi ortalyqtardan, tıl jäne aqparattyq tehnologiia ortalyqtarynan tūrady. Oqu ornynda studentterdıŋ bılım aluyna barlyq mümkındıkter jasalǧan. Qalaşyqta jattyǧu zaly, sport alaŋy, 5 myŋ körermenge arnalǧan alaŋ, sporttyq oiyndar zaly jäne futbol alaŋdary bar. Qalaşyqtyŋ barlyq territoriiasynda symsyz jüie «WIFI» jūmys ısteidı. Qalaşyqtaǧy studentter üşın taǧy bır erekşe aimaq–Äl-Farabi kıtaphanasy. Tek studentter emes, sonymen qatar, oqytuşylar men ǧylymi qyzmetkerlerdı qosa alǧanda oqyrman sany–20 myŋ, kıtap qory–2 million, bılım aluşylar merzımdı basylymdar zalynan kündelıktı jariialanatyn aqparatpen tanysyp, 250-ge juyq Respublikalyq jäne Halyqaralyq gazet-jurnaldardy oqi alady. «Keremet» studentterge qyzmet körsetu ortalyǧy men Joldasbekov atyndaǧy studentter saraiy qalaşyqtyŋ–körıktı de äsem ǧimarattarynyŋ bıregeiı. «Keremet» ortalyǧy, rasynda da, keremet, sebebı, ortalyqtan kerektınıŋ bärın tabuǧa bolady, kinoteatr, kafe, sūlulyq salony, därıhana, kıtap dükenı, jaŋa medisinalyq qūral-jabdyqtarmen jabdyqtalǧan emhana, halyqqa qyzmet körsetu ortalyǧy da bar. Mūnda «bır tereze» qaǧidasy boiynşa jūmys atqarylady, jalpy 8 pavilonnan, 5 sektor men bölımderden tūrady. Alysqa ketpei-aq, «Kazgugrad» qalaşyǧynda barlyq ıspen şūǧyldanuǧa, bılım aluǧa, ıs-şaralarǧa belsendı at salysuǧa, sportpen şūǧyldanuǧa bolady. Körkıne köz toimaityn qalaşyqtyŋ qazaq dalasynda boi köterıp, studentterdıŋ igılıgıne jarauy menı qatty quantady. Universitet–Qazaqstandaǧy bılım men ǧylymnyŋ qaraşaŋyraǧy. QazŪU-dyŋ qabyrǧasynda Qanyş Sätbaev, Mūhtar Äuezov, Ermūhan Bekmahanov, Älkei Marǧūlan syndy asa körnektı ǧylym men mädeniet qairatkerlerı studentterge därıs oqyǧan. Oqu ornyn bıtırgen tülekter ömırde öz ornyn tauyp, elımızdıŋ ekonomikasy men mädenietın güldendırude ülesterın qosuda. Z.Qabdolov–QazŪU-dyŋ ataqty tülekterınıŋ bırı ǧana emes, osy bılım ordasynda elu jyldan astam uaqyt ǧylymi jūmystar jürgızgen Qazaq Ūlttyq memlekettık universitetınıŋ ädebi kafedrasyn basqaryp, ūzaq jyldar boiy ūstazdyq etken. Osy Qaraşaŋyraqtan bılım alyp şyqqan qazaqtyŋ ataqty tülekterı–T.Moldaǧaliev, Q.Myrza Älı, Z.Qabdolov, Ä.Kekılbaev, M.Maǧauin, Ä.Nūrşaiyqov, D.İsabekov, O.Süleimenov t.s.s. ärqaisy–bır-bır şejıre, ärqaisy–bır-bır qazyna. QazŪU-dyŋ tarihyn tereŋınen qazbalai tüssek, ǧasyr qoinauyndaǧy talai- Osy Qaraşaŋyraqtan bılım alyp şyqqan qazaqtyŋ äigılı tūlǧalalary Z.Qabdolov, Ä.Kekılbaev, M.Maǧauin, A.Haidarqyzy, D.İsabekov, Ū.Esdäulet, Q.Mämi, J.Erman, Ş.Patteev t.b. talai tanys-beitanys aqparattarmen betpe-bet keletınımız sözsız. Endıgı kezekte jurnalistika fakultetı jaiynda söz örbıtsek. Jurnalistika fakultetınde studentterdıŋ praktika jüzınde bılımderın jetıldıruıne bar mümkındıkter qarastyrylǧan. M.Barmanqūlov atyndaǧy telestudiiada studentterdıŋ barlyǧy derlık jalpy jurnalisttıŋ bıluı kerek mındetterın tolyq meŋgerıp şyǧady, jaŋalyqtar toptamasyn äzırleu, efirlık baǧdarlamany josparlau, kadr syrtyndaǧy mätındı oqu, efirge şyǧu syndy t.b. täjıribeden ötedı. Studentterdıŋ jasaǧan jobalary men jaŋalyqtar qyzmetı, sūhbattar «Äl-Farabi» arnasy men «Äl-Farabi» radiosy arqyly qalaşyqtaǧy studentterge taratylady. Universitettıŋ gazetı jäne «Äl-Farabi» filosofiialyq-saiasattanulyq jäne ruhani-tanymdyq jurnaly jaryq köredı. «Äl-Farabi» jurnaly 2003 jyldyŋ qaŋtarynan bastap şyǧarylady, basylym tılderı–qazaq, orys, aǧylşyn tılderı. Biyl Äl-Farabi atyndaǧy oqu ornynyŋ qūrylǧanyna 85 jyl toldy. Osy oraida alǧaşqy merekelık şara ūmytylmastai qyzyqty öttı. 7 myŋnan astam student «Mäŋgılık el qaqpasy» aldyna jinalyp, fleşmob ötkızdı, «QazŪU 85» degen jazudy sap qūrap jazdy. Künı keşe men taŋdaǧan universitette älemdık ǧylymi-bılım beru keŋıstıgındegı QazŪU-dyŋ rölı men reitingı nätijesınde, QS «Adami mūra jäne joǧary tehnologiialar üilesımı negızınde jetılu» taqyrybynda ötkızılgen QS World Wide halyqaralyq forumy öz jūmysyn aiaqtady. Älbette, elımızdegı jetekşı orynda tūrǧan bılım ordasynyŋ keleşegı kemel, bolaşaǧy jarqyn bolary aidan anyq. Menıŋ taǧdyrym öz qolymda! Menıŋ taŋdauym–naqty, maqsatym–aiqyn. Asqaq armanǧa jetu jolynda kezdesken qiyndyqtardan sürınbei ötıp, biık asulardy baǧyndyramyn!Aisūlu Sezhan,
Abai atyndaǧy orta mektep-gimnaziiasynyŋ
11-synyp oquşysy,
Qaskeleŋ qalasy,
Almaty oblysy.
Ǧylymi-jetekşısı: Jidegül Äbdıjädılqyzy
