Köşpendılerdıŋ köneden kele jatqan qaruynyŋ bırı. Qazaq batyrlary aibaltany öte jiı qoldanǧan. Ol ekı bölıkten tūrady: «basy» jäne «saby». Basy men sabynyŋ tüiısken jerın «saǧaǧy» dep ataidy. Qolǧa ılıp alu üşın büldırgıtaǧylady. Baltanyŋ basy jalpaq kelıp şabuǧa arnalǧan jaǧy «jalmany»,şabatyn jerı «jüzı» dep atalady. Aibaltanyŋ negızgı türlerı saq, skif, sarmattar zamanynda, bızdıŋ zamanymyzǧa deiıngı IV-III ǧasyrlarda qalyptasa bastaǧan. Qazaq batyrlary qoldanǧan aibalta türlerı 18-19 ǧasyrǧa deiın saqtalǧan. Sabynyŋ ūzyndyǧyna qarai qysqa, ortaşa,ūzyn sapty bolyp bölınedı. Eŋ köp qoldanysta bolǧany — sabynyŋ ortaşa ūzyndylyǧymen. Qazaq aibaltalarynyŋ bızge jetken ülgılerınıŋ basym köpşılıgı ortaşa sapty aibaltalar. Saptarynyŋ ūzyndyǧy at üstınde aiqasuǧa eŋ yŋǧaily mölşer. Baltalardyŋ saby är türlı aǧaştardan jasalyp, keide terımen nemese tūtastai metalmen qaptalǧan.
