Aqan ánderi – ulttyq rýh jarshysy

2064
Adyrna.kz Telegram

Elimizdiń bas gazeti – «Egemen Qazaqstanda» «Ańsatqan Aqan án­deri-aı nemese «Adyrna» ulttyq-etnografııalyq birlestigi uıym­das­tyrǵan bir án keshinen túıgen oı» de­gen taqyryppen bıylǵy 1 aqpan­da jýrnalıst, aqyn Qorǵan­bek Aman­­joldyń maqalasy jarq ete qaldy.Mádenıettiń maqsaty ózin bas­qaǵa tanytý ári moıyndatý. Ózin-ózi tanytý – órkenıetter men má­de­nıet fılosofııasynda eń basty másele. Shyǵys pen batysqa ózara dáneker bolyp, Eýrazııalyq órke­nıet­tiń al­tyn besigi sanalatyn Qa­zaqstan HHI ǵasyrda búkil álem­dik ór­ke­nıet­ke birligi jarasqan turaq­ty, berekeli memleket retinde or­ny­ǵýda. Osy oraı­da, jastardyń qun­dy­lyq baǵ­da­ry qandaı ekeni oıla­nat­yn másele. Kóptegen zertteýler boıynsha ja­handaný úrdi­sin­degi aqparattyq qo­ǵamda jas­tar­­dyń az paıyzy ǵana ult­tyq ónerdi qurmet­teıdi eken. Qazaq­stan jas­tary da basym kópshiligi hıp-hop, rep, rok sekildi janr­larǵa boı aldyrýda. Ulttyq mýzyka, dástúrli án osy atalmysh janrlardyń kó­leń­ke­sinde qalyp bara jatqan­dy­ǵyn atap ótý qajet. Bul kimdi bolsa da tol­ǵan­dyratyn máse­le. Sebebi, ulttyq mý­zy­ka – ulttyq ıdeolo­gııa­nyń myzǵy­mas bólshegi.

Kez kelgen ultty, eldi onyń ulttyq bolmys-bitimin kórse­te­tin mýzyka­syz qa­byl­daý múmkin emes. Ámire Qashaý­baevty Franııa álemi­niń jarqyn qabyldaýy dala mýzy­ka­sy sarynyn Eýropanyń moıyndaǵan­dyǵynyń belgisi dep bilemiz. Sol nyshandy ulttyq múdde turǵysy­nan qurmet­tep, dástúrli ándi dárip­teıtin jastar az. Az bolsa da osy eldik sa­nany boıyna sińirgen jastar HHI ǵasyrda ultymyzdyń as­qaq­tyǵyn, bek­zattyǵyn nasıhattaı­ty­ny anyq.

Qorǵanbek Amanjol aǵamyzdyń Al­maty qalasynyń stýdentteri men jas­tarynan qurylǵan qazaqtyń salt-dástúrin, ulttyq mý­zykasyn nasıhat­taı­tyn «Adyr­na» ulttyq-etnogra­fııa­lyq birlestiginiń alǵashqy qarly­ǵashy ispettes «Alash­tyń Aqan serisi» ádebı sazdy án keshinen keıin jazǵan úzik oıyn oqyp qýandyq. Iá, Arman Áýbákir bastap, aǵa-ápke­leri­miz uıytqy bolyp qazaq halqynyń án men kúı ónerindegi iri tulǵalaryn iri megapolıs jastaryna nasıhattaý ju­my­syn bastap ta ketti. Jazýshy­lar odaǵynyń qoldaýymen «Alash­tyń Aqan serisi» atty án keshi uıym­dastyryldy. Atalmysh keshte zal lyq tolyp, professor Tur­synbek Kákishev bastaǵan aǵa­larymyzdyń aq batasyn aldyq. Sahna tórinde oryn­dalǵan «Balqa­dı­sha», «Sy­rym­bet», «Qulager», «Kókjendet», jáne t.b. ánderge qumaryn qan­dyr­ǵan kórer­men qaýymnyń ystyq yqylasyn da molynan sezindik.

Dástúrli án keshterin ótkizýdegi basty maqsat – qazaqtyń án ónerin, rýhanı baılyǵyn jastarǵa nasıhattaý, sol ánderdi saǵynyp júrgen el aǵalary men apa­larymyzdyń jan saraıyn qazaqy áýenmen sý­syn­datý. Osy jolda, bizdiń basta­ma­myzdy kó­terip, qoldaıtyn aǵala­ry­myzǵa al­ǵy­symyz sheksiz bolmaq!


Juldyz SÚLEIMENOVA,

Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-dyń PhD doktoranty.

«Egemen Qazaqstan» gazeti

Pikirler