Foto: nege.kz
Bügın bır mezette ekı jaŋalyq eldı eleŋ etkızdı. Ekeuı de Qazaqstannyŋ Reseidegı tötenşe jäne ökılettı elşısı İmanǧali Nürǧaliūlyna qatysty. Sybailas jemqorlyqqa qarsy ıs-qimyl agenttıgı «Astana LRT» qylmystyq ısı boiynşa Astana qalasy äkımınıŋ būrynǧy orynbasary Qanat Sūltanbekovke ızdeu jariialanǧanyn mälımdedı. Sūltanbekovke qatysty qyzyq jait köp, ol turaly säl keiınırek.
Qazır aitpaǧymyz basqa jait. Aqparat közınıŋ habarlauynşa, Sybailas jemqorlyqqa qarsy ıs-qimyl agenttıgınıŋ jedel-tergeu toby Atyrau oblystyq memlekettık kırıs departamentı basşysynyŋ orynbasary G.Dosmaǧambetovany jäne kırıs departamentı audit basqarmasynyŋ basşysy A.Abdrahmanovty ūstaǧan. Olardyŋ meken-jaiyna, jūmys ornyna tıntu jürgızgen. Būǧan qosa, Atyrau oblystyq kırıs departamentı basşysynyŋ orynbasary Qūrmanǧali Nūrǧaliūly Tasmaǧambetovtı tergeuge äkelgen. Qazır jedel-tergeu şaralary älı jürıp jatyr. Jemqorlyq boiynşa qylmystyq ıs qozǧalǧany da belgılı boldy. İmanǧali Tasmaǧambetovtıŋ tuǧan bauyryna qatysty basqa derek äzırge qolymyzda joq. Eger ony tergeuşınıŋ kabinetıne äkelgen bolsa, ol qylmystyq ıs boiynşa «qorǧanuǧa qūqyǧy bar kuäger» boluy mümkın. Būl ne degen söz? Qorǧanuǧa qūqyǧy bar kuäger men küdıktınıŋ arasy – bır-aq qadam.
Qūrmanǧali Tasmaǧambetov turaly derek asa köp emes. Ol 1959 jyly 12 mausymda Gurev oblysy, Mahambet audanynda tuǧan. 1984 jyly Gurev pedagogikalyq institutyn, 2001 jyly Atyrau mūnai-gaz institutyn bıtırgen. Eŋbek ötılın Mahambet audanynda mekteparalyq oqu-öndırıstık kombinatynda bastaǧan (1986-1988). Mahambet syrttai-keşkı mektebınıŋ direktory (1988-1991); Mahambet oqu-öndırıstık kombinatynyŋ şeberı (1991-1992); «MūnaiTreding» ökılı (1997); energoresursty baqylau bölımınıŋ basşysy, Atyrau oblystyq TŞ basşysynyŋ orynbasary (1998-2002); Atyrau oblystyq kedendık baqylau departamentınıŋ basşysy (06.2002-012008); Aqtöbe oblystyq kedendık baqylau departamentı basşysy (01.2008-01.2010); Atyrau oblystyq kedendık baqylau departamentınıŋ basşysy (01.2010-2014); Maŋǧystau oblystyq kedendık baqylau departamentı basşysynyŋ orynbasary (11.2014-05.2019). Biylǧy jyldyŋ mamyr aiynda Atyrau oblysyna qaita kelıp, memkırıs departamentı basşysynyŋ orynbasy bolyp taǧaiyndalǧan.
Endı Qanat Sūltanbekov turaly. El ony İmanǧali Tasmaǧambetovtıŋ komandasyndaǧy şendı retınde bıledı. 2017 jyly ony basqa qylmystyq ıs boiynşa qamaǧan. «Qazaqstan injiniring» kompaniiasymen ärıptes bolǧan käsıpkerlerdıŋ aryzymen kompaniianyŋ sol tūstaǧy basşysy Qanat Sūltanbekovtıŋ üstınen qylmystyq ıs qozǧaldy. Sūltanbekov sonyŋ aldynda ǧana qyzmet auystyryp, astana äkımınıŋ orynbasary bolyp taǧaiyndalǧan-dy.
2017 jyldyŋ 23 aqpany künı taŋerteŋ Sūltanbekovtıŋ myŋ şarşy metrden astam atşaptyrym päterınde tıntu bastalyp, erteŋıne tüskı saǧat üştıŋ şamasynda äzer bıtkenın bılemız.
Aqparat közınıŋ mälımdeuınşe, tıntu kezınde būrynǧy şendınıŋ päterınen 1 milliard teŋgeden astam qarjy tabylǧan. Mūnymen qosa, asa qymbat saǧattardyŋ bos qoraby da şyqqan...
Qanat Sūltanbekovtı kompaniia basşysynyŋ orynbasary qyzmetınen ūstalardan az uaqyt būryn ǧana bosatyp ülgergenı de nazar audaratyn jait.
Q.Sūltanbekov turaly ne bılemız? Ol 1976 jyly 1 aqpanda Almaty qalasynda tuǧan. Arhitektura jäne qūrylys akademiiasyn «injener-qūrylysşy» mamandyǧy boiynşa bıtırgen. Keiınırek bılımın şetelde jalǧastyrǧan.
1994-2000 jyldary «Almatyqalaqūrylys» köpsalaly aksionerlık qoǧamynda türlı qyzmetter atqardy. 2000-2001 jyldary OKİOK konsorsiumynda joba injenerı boldy. 2001-2004 jyldary «Almatyqalaqūrylys» AQ-da bas injener, departament direktory, bas direktordyŋ orynbasary boldy. Aitpaqşy, būl kompaniia äkesı Taŋatar Sūltanbekovke tiesılı.
Köp ūzamai Qanat Sūltanbekov memlekettık qyzmetke keldı. 2004-2007 jyldary Almaty qalalyq äkımdıgınde türlı qyzmetter atqardy. Ol kezde Almatynyŋ äkımı imanǧali Tasmaǧambetov edı. Odan keiın Astana qalasy transport basqarmasynyŋ basşysy bolyp taǧaiyndaldy. 2015 jyly «Qazaqstan injiniring» Ūlttyq kompaniiasyna basşylyq qyzmetke kelgenge deiın Astana qalasy äkımınıŋ orynbasary qyzmetın atqardy.
Sūltanbekovke qatysty ıs tūp-tura bır jyl tekserıldı. Qylmystyq ıstı Qazaqstan äskeri sotynyŋ qylmystyq ıster jönındegı alqasy qarap, taŋǧalarlyq şeşım şyǧardy: «Qazaqstan injiniring» kompaniiasy basşysynyŋ orynbasary Qanat Sūltanbekov pen onyŋ taǧy bır sybailasy Gilia Smolinskige aiyppūl saldy. Ädette tym qatal äskeri sot osylaişa iıp sala berdı.
Sūltanbekov memleketke 2 milliard teŋge qaitaruǧa mındetteldı. Ol aiyppūldy bırneşe künde-aq tölep tastady. Bıraq sol joly osy ıs boiynşa bırneşe adam auyr jaza arqalap kete barǧan. Olar – QR Qorǧanys ministrlıgı äskeri ökıldık ortalyǧynyŋ basşysy Mūhtar Qarabekov, «Kazlegprom-Almaty» JŞS direktory Aibek Bektūrǧanov, Qorǧanys ministrlıgı ortalyq qoimasynyŋ basşysy Ärsen Tölemısov, «Uralskagroremmaş» AQ prezidentı Gimran Bisenov, 14776 äskeri bölımınıŋ polkovnigı Qanat Baiqadamov, «Qazaqstan aviasiialyq industriiasy» JŞS basşysynyŋ orynbasary Mälık Syzdyqov, ministrlıkke qarasty №10 äskeri ökıldık basşysy Mberekrehim Gabdul-Kabirov.
Endı mıne, Sūltanbekovtı «Astana LRT» ısı boiynşa interpol ızdep jatyr. Sūltanbekov jäne kompaniianyŋ būrynǧy direktory Talǧat Ardan bıraz uaqyttan berı şetelde tūrady. Baiqauymyzşa, olardy älı ūzaq ızdeitın siiaqty. Istı jyly jauyp tastau nemese kelısu endı mümkın emestei. Öitkenı būl ıs doŋyz jylynyŋ eŋ daqpyrtty ısı boluy äbden mümkın. Memleket basşysy Toqaevtyŋ özı aqşa jymqyrǧandarǧa qarsy küresuge pärmen berıp otyr.
Ūlttyq biuro bır mezette İmanǧali Tasmaǧambetovtıŋ tuǧan bauyry men senımdı adamyn tūqyrtqanyna qaraǧanda, negızgı nysana būl ekeuı emes ekenın aŋǧaruǧa bolady. Bızdıŋ elde mūndai kezdeisoqtyq eşqaşan bolǧan emes. Būdan bırneşe kün būryn Tasmaǧambetovtıŋ zeinet jasyna toluyna bailanysty türlı alypqaşpa aqparattar men onyŋ kışı qajylyqta jürgen fotosy jariialanǧanyn eskersek, mūnyŋ arǧy jaǧynan jaqsy daiyndalǧan jospardyŋ qūlaǧy qyltiyp tūrǧanyn baiqauǧa bolady.
Äzırge osy. Bıraq eŋ maŋyzdy sūraq mynau: däl qazır İmanǧali Tasmaǧambetovtıŋ basyna qara būlt üiıru kımge tiımdı?
Derekközı: Nege.kz