Serikjan Mýrasılov: Basy joq bastyq

3343
Adyrna.kz Telegram

Búgingi ádebıettiń aqsap turǵan tusy - satıra. Keshegi Ospanhandar salǵan soqpaqqa tuıaq iliktirgen jastardy ileýde bir kóresiz. El ishi-óner kenishi. Jaqynda aýyldan bir tamasha satırık jasty taptyq. Jazǵandary ózgeshe. Raıymbek aýdany, Han Táńiri gazetiniń tilshisi bolyp isteıdi eken. Esim-soıy Serikjan Mýrasılov. Tyrnaqaldy týyndylaryn Oqyrmannyń Patsha kóńiline usynamyz.

"Adyrna" ulttyq portaly

Búgingi satıra

Basy joq bastyq

   «Basy joq bastyq. Kádimgideı ma?» dep suraıdy  aljyǵan qurbym. «Kádimgideı» dedim. Moıynnan joǵary ne kóterip júrgenin bilmegen adam basy joq emeı nemene? Salqar da salqar joly bar, kórgeni kóp, túıgeni túgel ekiaıaqtynyń parasattylyǵynan pendeligi qalaı bıik bolar  dep basymdy shaıqaı berdim. Basymdy shaıqap turyp basymdy bassaldym. Ýhh, meniki ornynda tur. Buǵan da kúmándanǵandaı bolyp, saýsaǵymdy jymqyra túıip, shekemdi, shúıdemdi toq-toq etkizip toqpaqtaı jóneldim. Joq, ásheıin pisip turǵan qarbyzdaı eken. 

  Qaǵazy kóp keńse jumysyn dóńgeletip alyp ketý kim kóringenniń qolynan kelmes. Oǵan rasymen de bas kerek. Kerek bolǵanda da menikindeı máládes bas. Biraq basshylyqqa qaıdan ekenin basy joq óńkeıler óńkeńdep kelip alady eı. Tireýleri armatýra aralas betonnan. Jel de, daýyl da jyǵa almaıdy. Jer silkinse de, el silkinse de myńq demeıdi. Bári  semirgish, egeýquıryqtaı kemirgish. Bále bolǵanda sol, basy joqtardyń kesirinen basyń aýǵan jaqqa, bosyp ta, basyp ta ketesiń.

  Osyndaı oı ormanymnyń ańdary aqyryp,qustary shýlap,  sýyry suńqyldap «Halyqty aldap asyraımyn» mekemesine keldim. Esikti ashyp qalǵanym sol,  qaraýyly dýbınkamen dúńkildetip qýyp shyqty. Sóıtsem, túrim temirdeı qap-qara, ıyǵymdy tirshilik túsirgen, belimdi bıshikpen pen basshylyq búkken, músápir ekenmin. Aınaǵa qaramaǵanyma alty jasymnan keıin, elý jyl eńireı, qyryq jyl qyńsylaı óte shyǵypty. Saqalym sabsıǵan,  kózim aqıǵan. Ábden teperish tósegi arqamdy jaýyr, qabaǵymdy aýyr, ashýymdy daýyl etken eken. Shaq etkenge shap etken shal boptym da qalyppyn.  

  – Eski zamannyń esýas shaly, eń bolmasa lypańdy durystap kelseń ǵoı. Andaǵy túrińmen túrmege de kirgizbeıdi eı, – deıdi qaraýyl qarqyldap.  

 – Nesi jaman? Basymda bórigim, qolyma taıaq –serigim, ıyǵymda shapanym, ordenim  joq, ataǵym, aıaǵymda másim bar, davaı esik ashyńdar. Aıtpaqshy, butymda atqa da, taqqa da yńǵaıly shalbarym bar, ishinde jamaýsyz jańa dambalym bar. Nesi uıat? – dedim qamshymdy syǵymdaı, silkilep.

– Eń bolmasa, gálóstik taǵyp kelmeısiń be qyrtymbaı neme, seni bastyǵym kórse, qany qara sýdaı qaınap jyly kreslodan qarǵyp keter. Anaý joly sendeıler kerzi etikpen bastyqtyń qan-qyzyl alashasyn ábúıirlep tastapty. Sodan beri strogo tyıym saldy,– deıdi qaraýyl qatqyr.

  Shataq shyǵarý shalǵa jarasady. Qazir deımin qamshymdy shoshaıtyp. Shapanymdy tastap, jaǵamdy aǵytyp, jeńimdi túrip, gólóshimdi sheship, saqalymdy tushtańdatyp, bastyq bólmesine basyp kirdim. Oıepyrmaı-aý, han saraıyndaı degen  kabınette aýy aǵytylǵan, qarny qanardaı beti túkti bir myqty sileıip qapty. Qoryly qabyrǵa qulatardaı, qoltyq ıisi jylatardaı. Tentiregen kózim tereze izdep, taza aýa tappaı typyrshydym. Myna sorlynyń tazalyǵy meniń aıaq artar bestimnen ary ǵoı deımin tanaýymdy tyrjıtyp. Jáńegi jarnama ǵyp aıtqan qan-qyzyl alashanyń ústi báıge júırikteriniń tuıaǵy julmalaǵan jerdeı jyrym-jyrym. Edenge  laqtyrylyp tastaǵan kir-kir uıyqtar ıistenip jatyr. Jaılaýdaı jaǵasyna, basshy degen baǵasyna boılamaǵan sıqyna saqınam syqyrlap, júregim typyrlap ketti. 

 «Baseke»–deımin, nemeremdeı nemege sypaıylyqpen sympyldap. Ol bolsa jóndi jaýaby joq, aqtańyltaqtanǵan betin úskilep, máńgirgen basyn, maılanǵan shashyn qaqsata qasydy. Qasyp edi qaızyǵaǵy qardaı ushyp, kirpik-shashyma quıyp ketti. Basymdy silkip qaldym. Istep turǵan mıym, azǵantaı ǵana syıym basy joqa basshynyń aldynda eki etaj, úsh etaj ekenin túsindim. Túsindim da, túrine qarap túńildim. Túńildim de, berekesiz betine úńildim.   

  –Aıaǵyńyzdy sheshtińiz be? – deıdi, shańytqan kózin shatynatyp.

 – Sheshtim, áke sheshtim. Aýzyń men aýyń ashylyp qapty. Qaısysyna qaraıyn, – dedim laqyldaı loqsyp. 

  –Túnde ishtińiz ba? Basyńyz aýyrsa jýyp bereıin,– dedi tartpasyn tyqyrlatyp. 

 – Joq áke, men seniń qanyńdy qasyqpen ishýge keldim. Qanyńdy iship otyryp mańyz mıyńa  nan matyryp jeımin, sanańnan salat jasaımyn. 

  Sonda qalaı degendeı basy joq basshy  basyn byrtyq-byrtyq saýsaqtarymen qorǵashtap, ózine siltengen  qamshydan jasyrdy. Kóterem jylqydaı úıelep jatqan jerinen sıyrshalap turyp edi shalbary sheshilip qaldy. Jalma jan qolymen erkektik  abyroıyn búrkemelegeni sol, qasqyr tis qamshymmen basynan salyp qaldym. Basynan qańyltyrdyń qańǵyrlaǵan daýsy shyqty. Kerilgen keýdesinen perip qalsam  bos bóshkedeı bozdap ketti. Syrty «toq» bolǵanmen ishi «ash» eken. Betondaı belinenen atap ótip, ókpe tusynan qamshy ushymen túrtip, ókpelegen eldiń ókinish aralas, qaıǵy jaǵalas áńgimesin ándetip aıtyp berdim. Oǵan betiniń júni de jybyr etpegen soń joqtaý ǵyp jetkizdim. Oǵan da túkteri tikireımedi. Sosyn syńsý ǵyp sózben, qalyń etin, qalyń betin sabaladym-aı. Maı basqan júregin tikenek-tikenek sózben araladym-aı. Bylq etpeıdi. Eki beti búlk etpeıdi. Kóńilsiz kózine qarasam jurtta qalǵan úıdiń úńireıgen terezesindeı qorqynyshty. Qorqynyshty bolǵan da halyqtyń jaǵdaıynan da aıanyshty eken. Barlyq qaıǵyny bir ózi kóterip kóterem bolǵandaı meńireıgen menshikti minezimen kózime kinálaı qarady. Taq bir  muny men munshama qaıǵyǵa qamap qoıǵandaı aldynda shashylyp jatqan qaǵazǵa qarady. Sóıtse-em, basy joq bastyqqa qonaq bop ketken men ǵana emes ekenmin. Mendeı epti, tekti shaldardyń birnesheýi basy joq nemeni menen buryn-aq qaǵa-soǵa ketipti. Ár qaısysy sózben túıretip, qamshyny basyna bıletip, ábden álek etip, álsiretip tastapty. Sondyqtan ketik-ketik kertilgen – kóńili, kórki ketken kóshedeı – ómiri bultty kúnniń bulyńǵyr tańyndaı, arba joldyń shańyndaı shubatylyp shashylyp qapty. Aıap ketetin júregim malǵa da janashyr ǵoı dep, álginiń ashylyp qalǵan aýy men aýzyn qamshymnyń sirne ushymen túrtip, túre jaýyp berdim. Eń bolmasa da, em bolmasa da basy joq bastyqqa basymnyń isteıtin shetin ǵana qamshymen shertip  kórsettim. Shaıtandy da, saıqaldy da, baıtaldy da qamshy ǵana tárbıeleıtinin basy joq bastyq sezdi ma eken? Sezgen shyǵar, sezim basta emes qoı. 

                                  

Kóz jasqa tunshyǵyp qalam

   Boıym da, oıym da sonsha uzyn emes, túrim de onsha qyzyq emes. Áıteýir jan baǵyp, kástóm kıgenderge tań qalyp, sýretke túsirip aqsha taýyp júrgen edim. Jolda jortyp kele jatqam. Artyma  qarasam qara-kók kástóm kıgen bireýler ahilep-úhilep júgirip kele jatyr. Baıqustardyń betinde bet, etinde et qalmapty. Oraza ustaǵan menen ary. 

   – Aǵaı, aǵaı deıdi, shetindegi shandyry.

   – Ne boldy, kim bolasyńdar? – dedim kórden turyp kelgendeı ózderine, óleýsiregen kózderine qarap. 

  Men ákimniń túkirigin-qaqyryǵyn jınaýshy bolyp qyzmet isteımin, atym – Albasty – dedi, on ekinshi qabyrǵasynyń astynan dem alyp. 

 – Al men, ákimniń qaızyǵaǵyn  qaǵýshy – Maqulmyn – dedi, sopaq basyn sıpalap.  

  Iá, ne kómek kerek edi – dedim, bátenkem sııaqty myj-tyj betterine tesilip. 

 – Sýretke  túsirý kerek,– deıdi, óz demderine ózderi tunshyǵyp 

 – Qansha tóleısińder? 

 –Alǵystan basqa aıtarymyz joq –dedi,  myj-myj betterin bedireıtip.

  Shynymdy aıtsam aıap kettim. Kóp kerilmeı  kelistim. Ekeýiniń kózi kósheniń shamdaryndaı qaıta jarqyrap jana ketti. Bireýi qaızyǵaǵymdy qaǵyp, ekinshisi túkirigimdi baǵyp tur. Janym ashyp ketip, tasyp jetken túkirigimdi tilmen toqtatyp juta saldym. 

  Sóıtip, ákimshilikke ándetip kirip keldim. Kelsem ákim abyrjyp otyr. Amandassam aıaǵynyń saýsaǵyn qozǵaýǵa erinip, erkelep, byljyraı  qaldy. Maqul men Albasty júgirip baryp oń qolyn kóterip, qolyma qolyn qystyra saldy. «Assalaýmaǵaleıkúm» demese de «Ýaleıkýmsalam» deı saldym, atam, apam úshin. 

  Sodan keıin bireýi ákimniń apandaı  aýzyn aıaǵymen tirep turyp ashty. Ekinshisi  temiretkideı siresken tilinen tartqylyp, tot basqan tisine qaırap-qaırap, ary-beri qozǵap áreń degende sóıletti-aý áıteýir.

 – Sen meniń kim ekenimdi, kúlsem kún, kúlmesem tún ekenimdi bilesiń ba? – deıdi, astyńǵy ernin aýyrsynyp. 

 – Bilemin. Biraq ómirińizdiń barlyq serııasyn kórmeppin. Boevık pa, melodrama ma dedim – jarty metr tilimmen jarty gektar betimdi jalap.  

 Sodan únsiz úńireıgen munaı tústes kózin betenkeme bir, betime eki qadap ótti de, moınymda salaqtap turǵan fotoapparatqa saldy. Osyny baıqaǵan Maqul men Albasty ákimniń jaǵyn jabylyp júrip qozǵap taǵy bir sózdi sýyryp aldy. 

 – Sen meni eshkimniń qolynan kelmegen sýretke túsiresiń. Aqysyna alǵys arqalap qaıtasyń, – dedi. Meıli, dep kelistim de Albasty men Maqulǵa qaıta qaradym. Ekeýi ákimdi esinep turǵanda sýretke túsirý kerek degen ótinish aıtty. Sonymen uıqysy tynysh onyń esineýin mysyqtaı miz baqpaı aýladym.  Sabazyń túk te esinemedi. Biraq toıymsyz kózi turaq tappaı birese maǵan, birese fotapparatqa túse berdi. Saǵat túngi eki boldy. Ákimde áli uıqy joq. Maqul men Albasty bolsa bastyqtarynyń boryqtaı sanynda baladaı balbyrap uıqyny uryp jatyr. Bir kezde shydamaı kettim de ákimge el-jurttyń jaǵdaıy jaıly áńgime aıttym. Ákimderdiń ádeti ǵoı, basynda jaqtyrmady. Sonda da aýyldyń ahýalyn aıtýdan jalyqpadym. Tankalar ǵana túzý júretin kósheler týraly sóz etip edim sol jaq qasy joǵary kóterildi de qaıtadan ornyna tústi. Sosyn úıinen shyqsa bazarǵa, bazardan qaıtsa úıine jetý úshin qııamet qaıym keshetin múgedekterdiń janaıqaıyn jyrladym. Sóıtsem tóbesindegi bir ýys shashy  aǵaryp ketti, ólá! Biraq esinemedi. Qaıtsem de esińnen tanyta esinetem dep qoıam ishimnen.Toqtap tur, bala ne, ákim ne ekeýi bóbekteı ańqaý emes pe. Davaı, ertegi aıtyp kóreıin dep joqty bardaı, bardy bazardaı jaıdym.  

  –Baıaǵynyń baı zamanynda siz basqarǵan aýyldyń janynda úlken kól bolǵan. Ol kól halyqtyń kóz jasynan paıda bolǵan. Tegi, tartylmaı turyp, aýyl turǵyndary sol kólge bar qaıǵysyn jýyp, qaǵajý kórgen kóńilin shaıady eken. Birde tasyp, birde jýasıtyn kól  kúnderdiń kúni eńireı jylap, bar aýyldy topan sý alyp ketipti.Ýlap-shýlaǵan halyq ne isterin bilmeı eńsesi bıik, terezesi temir, qurylysy qurysh ákimshilikke qaraı betteı júzedi. Barsa ákim sýǵa batyp-shyǵyp, kóz jastan paıda bolǵan kóldiń ay dámin jutyp, esi aýyp, tuzdy qııardyń sýyn ishkendeı qatalap jatyr eken. Halyqqa qarasa sýǵa batpaıdy deıdi. Bári qustyń qaýyrsyny sııaqty sýdyń betinde qaıyqtaı qalqyp tur. «Sizder, sizder» dep sý jutyp, qınalyp jatqanda tas keneshe jabysqan astyndaǵy kreslosy quıryǵynan sopań etip syrǵyp, aǵysqa ilesip beredi. Aınalasyna  qarasa qarmanatyn tal joq. Sóıtip, súme-súmesi shyǵyp aıaq-qoly erbeńdep turǵanda janyna jandaıshaby, qudaıdyń qutty kúni qasynan tabylatyn orynbasary kórshi bólmeden shalp-shalp etkizip shalqasynan júzip shyǵa keledi. –Aǵataı, ákemnen keıingi qadirlim, bastyǵym, men bul halyqtyń kóz jasyna júzip úırenip qalǵan bekire balyqtaı blatnoı shomylam. Toń moınyma otyrasańyz da, betondaı belime minseńiz de myńq etpeımin, –deıdi, bultyldap.

 Áıteýir áıtip-búıtip ákim áreń degende qanardaı qarnyn, sosyn aıaǵyn asyryp, orynbasaryn jaıdaq minip aldy. Ol bolsa tunshyǵa osqyrynyp,  júze jóneldi. Sýda súńgip, salto jasap júrgen halyqqa qarasa esh ýaıym joq eken. Ákim ań-tań. Shetkerekte saqalyn sýdan syǵyp, kóńildi kúıde úıiniń shatyrynda  otyrǵan shalǵa jolyǵady. Jolyqsa shal tyrq-tyrq kúledi deıdi. Ákim ashýǵa basyp, – Onyńyz ne? Dap-dardaı basyńyzben! Aınalańyzǵa qarap qoıyńyz... Sýda otyrǵanyńyzdy bilesiz ba? – dese, shal shalqasynan jatyp alyp kúlipti. Ákimniń talaǵy tars jaryla jazdap, teris aınalyp kete bereıin dese shal toqta dep maı quıryǵyna bir teýipti. – Bizdiń aýyldyń qadirmendi ákimi sen ba ediń? Jylaı-jylaı kózimiz aqty, sodan tanymaı turǵanym...dep, – kúlmegende jylaımyz ba? Jasymyzdy tógip-tógip taýystyq qoı. Taýsylmaǵan kúlkimizben kúnimizdi uzartyp, kózimizdi qyzartyp otyrmyz  da. Kelińiz hormen kúleıik,– dedi saqalyn selk-selk etkizip dep, ertegimdi aıaqtaı berip betine qarasam, aýzy ashylyp uıqtap ketipti. Ishinen jegen-pegeni kórinip, jartysy erninen tógilip jatyr eken. Aqyryn, oıatyp almaıyn dep fotoǵa túsirip aldym. Sumdyq-aı, sumdyq! Ne páleni jemegen deseńizshi, bárin jepti. Zeınetkerdiń kóńilin jylytýǵa bólingen kómirdi bastap, sábıdiń jórgek pulyna sheıin shemishkedeı shaǵypty. Aýyldyń jarty halqynyń aryz-shaǵymy asqazanynda qorytylmaı qalsa kerek, urtynyń bir sheti ybyrsyp jatyr. Jolǵa bólingen qarjyny asfaltke aralastyryp asapty. Kekirigi smola sasıdy. Aýyz sýǵa bólingen aqshany kampot jasap iship, araqpen aralastyryp, konıakpen jaǵalastyryp, sonaý túp asqazanyna eki-úsh qoıdyń, tórt-bes qulynnyń, segiz birdeı shoshqanyń qýyrdaǵyna  qattap tastapty. Sál moınymdy soza túsip qarasam eki-úsh nıva, tórt kamaz, bir traktor, bir djıp kóligi ash ishigine tirelip turyp qapty. Soǵan bola mezım iship mazasy ketip júr eken. 

   Aýzynan tógilgen, aýyl sharýashylyǵyna bólingen  on-onbes sýbııadany qaltama basyp alsam albasty basty deısiz ba... prosto shomyla almaımyn. Kóz jastan paıda bolǵan kólde tunshyǵyp qalam.

Qalaǵa barsam qarnym ashady

  Qalaǵa barsam qarnym ashady. Shól bolsa alqymnan alady. Uıat betten julyp, shymshıdy. Sosyn tárelkedeı tábetimdi taban astynda kirletip alam. Aǵaıyn-týystarym joq emes bar. Dos degeniń jyrtylyp-aıyrylady. Ol aınalaıyndar jaıly aýyz toltyryp aıtqanmen  dastarhandarynan aýyz toltyryp tamaq ishe almaısyń. Qalaı deısizder ma? Bylaı. 

  Artynyp-tartynyp, Almatyǵa kelgende aldymen avtobýstan oń aıaǵymmen túsem dep sol aıaǵymmen jer bassyppyn. Artymnan yrsyldap kelip qalǵan traktordyń dóńgelegindeı  bújir-bújir dáý qara áıel basyp ketip jazym bolam ba dep sasqanymnyń keri ǵoı. Yrymshyldyǵym ustap, avtobýsqa qaıta minip, artymnan eshteńe qýyp kele jatpaǵanyna kóz jetkizip oń aıaǵymmen asfaltqa qoıdym. Eń bastysy mynaý tasqalada ash qalmaý kerek maǵan. Sondyqtan qamsyz bolmaı samsa jep, saǵyz shaınap, eki tárilkeden tamaq iship, artynan Almatynyń «mashalka nanyn»  keptep aldym. Toıǵanymdy tekserý úshin kúrkirete kekirip edim, kóshedegi kisiler selk etip, terektegi qustar jelp etti.  

  Jolaı kele jatyp, shemishke shaqtym. Áıteýir qarnym toıdy. Sóıtip, týysymnyń úıine kóńildi kirip bardym. Amandyq-saýlyqtan keıin sháı qoıdy. Sol arada jeńgemiz dúkenge jelkildeı júgirip ketti. Áýre bolmańdarshy desem de áýre boldy. Satyp ákep dúkenniń tushparasyn qaınatty. Burqyldap ol bále piskenshe eki-úsh qııar men qyzanaqty kesek týrap, moıenezdi óltirip salyp, tuz seýip dastarhanǵa qoıdy. Magazınniń nanyn lezveniń qalyńdyǵyndaı  kesip, aldymdy a dýshı qalap tastady. Áńgime aıtyp, aýyl-aımaqtyń jaıyn jyrlap, ákelgen bazarlyǵymdy – qurtymdy, qymyzymdy, mańyzymdy kómbege kóńniń astyna kómip pisirgen taba nanymdy shyǵaryp qýantyp tastadym. Týystarym men ákelgen aýyl dámin kórgende qonaǵyn umytty. Sóıtip, nandy tizege uryp ekige bólip, mańyzǵa matyryp jep, artynan qurt soryp jetisip qaldy. Sosyn úılerine kelgen qonaǵy, ıaǵnı men esterine túse kettim. Menimen birge kástrólde  burqyldap qaınap, farshy aqtarylyp jatqan 35 tal tushpara esterine aldy. Taq bir et asyp, jatqandaı otyz bes tal tushparaǵa bárimiz shýlasyp, shurqyrasyp jatyp ázer degende dastarhanǵa otyrdyq. Dastarhannyń tarlyǵyn-aı, keregedeı kóńildiń keńdigin urmaıdy da eken. Birimizdiń tizemiz birimizge taqalyp, qolymyz-qolymyzǵa aıqasyp, dastarhannyń betinde qala kóshelerindeı keptelis bastaldy.

  Jeńgemiz jelkildep, soıaýdaı saýasaqtaryna jabystyrǵan tyrnaqtarymen jańa ǵana buıralanǵan shómeledeı shashyn ary-beri túrtip túzep qoıdy da, tamaqtan quıdy. Aldyma as keldi.Tárelkemdi alyp, eshkimge bildirmeı  qarap qoıdym. Úsh tal tushpara, eki tal iri kesilgen pııazben jarty tárelke taýyqtyń býlonynda shomylyp júr. «Ish-je» dep jandary qalmaı qaıta-qaıta qınaǵan soń bir talyn ilip alyp aýzyma urdym. «Nannan alsańshy, uıalma!»,  «ee nemnoshko» degen soń aldymdaǵy kesilgen eki tilimin jedim. Mashalkadaı jumsaq eken. Kádimgi tisi joq apamnyń ıekpen ıleı salatyn asy eken. Tisime tımeı jatyp, erip, ezilip ketti. Azdan soń shaı keldi. Oǵan kózdiń jasyndaı ǵana tetropakettiń kókpenbek sútin qatty. «Qumsheker salsańshy, qaınym...» deıdi, jeńgem. Tórt burysh shaqpaq qanttyń bireýin kesege kesekteı súńgitip jiberdim. Quıǵan shaıy jylymyq birdeńe. Kóńiline kelmesin dep: «Jeńge, shaıyńyzdyń burqyldap qaınap jatqan jerinen quısańyz» dep qoıdym. Ákel dep kesemdi alyp, tefaldyń túbinen qaǵymen qosyp qotara saldy. Kesemniń ishinde kesek-kesek qaqtar seńdeı soǵylysyp júr. Ony uqqan jeńgem qaısy. Ásheıin meni áńgimeniń astyna alyp, ony-punyny surap, ózi jasaǵan salatty ózi taýsa jep qoıdy. Aǵam da bir ishek bolyp qalǵan ba aýzyna as aparmady. Joq álde maǵan jetsin dep, tartynyp otyr ma, onysy bulttaı bulyńǵyr. 

  10 mınýt ótti degende  taralkemdegi ekinshi tushparany shanyshqymen shuqyp alyp, jeıtin jerime tastaı saldym. Shaınamadym biraq. Ishinde farshy joq, aqtarylyp ketip abyroıy shashylyp qapty.Tushparanyń nanyn uzaqqa saqtaý úshin dárethananyń qaǵazyn qosady degendi emes-emis estigenim bar. Soǵan qaraǵanda men jep otyrǵan tushparaǵa týalettiń qaǵazy da, salfetka da qosylmaǵan sııaqty.Úshinshisin jeýge uıatym uıalyp qaldy. 

   Bir kezde ishim quryldap, dyryldaı bastady. Ishekterimdi bireý qolmen  burap jatqandaı búristim de qaldym. Qaıta-qaıta qarnymdy toltyryp jel keledi, jelmen birge mańdaıyma ter keledi. Syrtqa bildirtpeı shyǵaryp jibereıin desem aıadaı úı aıaıtyn emes. 

  Jynym keldi. Dárethana  qurylysynan bastap, qala qurylys basqarmasyna deıin japyra boqtadym. Ara-arasynda toqtadym. Entigip, kóńilimniń kúıin keltirip, ishimdi uqalap, óz-ózimdi juqalap, dastarhanda otyra berdim shydap, qaıtem. Álgi, qurǵyr tar dárethanaǵa kirip, aınala almaı úıelep qulap, ornymnan qaıta tura almaı ishim keýip, ishkenim syrtqa teýip, bylǵap alyp abyroıdan aıyrylyp qalam ba dep qınalyp otyrǵanym-otyrǵan. Onyń ústine ashanaǵa  jabysyp turǵan týalettiń qabyrǵasy qanyńdy qaınatatyndaı jup-juqa birdeńe. Shaı iship, tushpara jep otyǵan kisilerge ishińdegi revolıýııanyń quryldaǵan, dyryldaǵan, yńyldaǵan únin qalaı ǵana estirtip otyra bermeksiń? Bireýdiń ishinde ótip jatqan maıdanǵa ekinshiniń aralasýǵa, halin suraýǵa, qaǵazyn aparyp berýge qandaı qaqysy bar? Eshqandaıda. Atam qazaq «Tisi aýyrǵan men ishi aýrǵannyń kóńilin surama» demeı ma. Sondyqtan tisimdi-tisime nyǵyzdaı qysyp, qara terge túsip  aýyldaǵy júgirip bara salatyn ıesiz qırap qalǵan keńselerdi, esi shyǵyp eskirgen monshalardy, qulap kirpishi tonalyp tóbesi túsýge aınalǵan balabaqshalardy eriksiz eske ala berdim. Olardyń da qadirin túsinetin kún bolady eken-aý deımin ishimnen, keremetteı ishim aýyrǵanda. 

 

  

 

       

 

Pikirler