Áke-shesheńdi "namaz oqymadyń" dep sógý - musylmandyq emes

11307
Adyrna.kz Telegram

Sáken Álmenov salafılik aǵymnyń jeteginde ketip, 2020 jyldyń kóktem aıynda mektep jáne kolledj oqýshylaryna hıdjab kııýge ruqsat bermegeni úshin Bilim jáne ǵylym mınıstrligi ǵımaratyna qarýmen kirip, mınıstr Ashat Aımaǵambetovpen betpe-bet sóılespekshi bolǵan. Onyń lańkestik josparyn bilip qoıǵan Ulttyq qaýipsizdik komıteti terrorlyq áreketke oqtalǵan azamattyń ózin tergep, qamaýǵa alǵan. 

BǴM KÚZETShISIN ÓLTIRÝDI JOSPARLAǴAN

Qazir jazasyn ótep jatqan Sákenmen Nur-Sultan qalasy Din máselelerin zertteý ortalyǵy birneshe aı boıy túsindirý jumystaryn júrgizip, radıkaldy kózqarasynan qaıtarǵan. Azattyq Rýhy Sákenniń túrmeden bergen eksklıýzıvti suhbatyn oqyrman nazaryna usynady.

«Namaz oqýdy 2017 jyly Jezqazǵan qalasynda kolledjde birge oqyǵan dosym úıretti. Ol únemi Alladan qorqýymyz kerek ekenin aıtyp otyratyn. Aıtqandarynyń ishindegi eń qorqynyshtysy - qabir azaby jaıly. Osylaısha namazǵa jyǵyldym, birtindep kózqarasym ózgere bastady. Ulttyq qaýipsizdik komıtetin, Ishki ister organdaryn, jalpy pogon taqqan kisilerdi «Bizdi satyp jiberedi, musymandarǵa qarsy jumys isteıdi, túrmege qamaıdy» dep unatpaıtyn boldym. Baýyrlarmen aralasyp júrgende úkimetke, memleketke degen kózqarasym ózgerdi. Ózim de kezinde organda tergeýshi bolyp jumys istegenmin. «Qurandy, dindi nege mektepten bastap úıretpeıdi?» dep jek kóre bastadym.

Osy kózqaraspen Nur-Sultan qalasy «Máńgilik el» dańǵylyndaǵy Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń ǵımaratyna kirip, mınıstr Ashat Aımaǵambetovten mekteptegi oqýshy qyzdarǵa ne sebepti oramal taǵýǵa ruqsat bermegenin, kolledjdegi qyzdardyń hıdjap kııýine nelikten tyıym salǵanyn júzbe-kóz surap, ózin kepilge almaqshy boldym. Aldyn ala bárin josparladym, esikten kire beriste kúzetshini óltirip ketýim kerek, áıtpese ol meni óltiredi dep oıladym. Sodan soń mınıstr kabınetine lıftimen emes, baspaldaq arqyly shyǵýym kerek dep sheshtim. Sebebi apatty qyzmet batyrmasyn bassa, lıftiniń ishinde qalyp qoıýym múmkin edi. Bastyqtardyń ekinshi nemese úshinshi qabatta otyratynyn bilemin. Osylaısha bárin josparladym», - dedi ol.

UQK qyzmetkerleri onyń josparyn bilip qoıyp, terrorlyq áreketiniń aldyn oraıdy.

«UQK onyń josparyn qalaı bilip qoıǵany týraly sizge tolyq aqparat aıtýǵa quqym joq. 2020 jyldyń kóktem aıynda ol qamaýǵa alynyp, QR Qylmystyq kodeksiniń 256-baby (Terrorızmdi nasıhattaý) boıynsha sottaldy. 1991 jyly Jezqazǵan qalasynda dúnıege kelgen. Ajyrasqan, balalary joq. Bizdiń ortalyq Sákenmen uzaq ýaqyt boıy teologııalyq jumys júrgizdi. Búginde ol óz qateligin túsindi», - deıdi Nur-Sultan qalasy Din máselelerin zertteý ortalyǵy dırektorynyń orynbasary Jandaýlet Súleımenov.

KOSTEKSKII, SASITLINSKII JÁNE MÚBAROVTYŃ ÝAǴYZYN TYŃDAǴAN

Sákenniń dinı saýaty ınternet jelisindegi túrli ýaǵyzshylardyń dárisinen aspaǵan. «Ahı» baýyrlarynyń aıtqanynan shyǵa almaı qalǵan keıipkerimiz anasynyń asyn «haram» sanap, birte-birte yzaqor adamǵa aınalǵan.

«Qurannan alty súre bilemin, tájúıd úırengen joqpyn. Internetten shynaıy dindi ustanatyn shyǵar dep Sheıh Abdýllah Kostekskıı, Abý Omar Sasıtlınskııdi tyńdaı bastadym. Oǵan deıin Erlan Aqataev, Daryn Múbarovty tyńdaıtynmyn. Kóbinde sol Kostekskııdi tyńdaı berdim, sonymen qatty ketip qaldym. Baýyrlar, Abdýllah Kostekskıı, Abý Omar Sasıtlınskııdiń aıtqandaryn tyńdaı bermeńizder. Olar tek qatygezdik pen soǵys, Sırııa týraly ǵana aıtady. Men qazir túrmede otyrǵanym úshin emes, sondaı áreketter istegenim úshin qınalyp otyrmyn. Namaz oqımyn dep anam ázirlegen tamaqty da jemeı kettim. Janymdaǵylar «Maldy musylman baýyzdaǵanyna senimdisiń be?», «Mal soıylǵanda bısmıllah aıtylyp, namaz oqylmaı ma, eti haram.

Sen «kýfýrǵa» (kúpirlik) kettiń» deıdi. Men «kýfýr» degenniń ne ekenin surap edim, ol «Allaǵa qarsy kelý» dep túsindirdi. Sodan keıin men qorqyp, múldem et jemeı kettim. Áke-shesheń, týystaryńdy «din bilmeıdi» dep sanap, olarǵa bárin túsindiresiń, túsinbegen soń aqyrynda tóbeleske deıin barasyń. Namaz oqymaıtyn joldastaryńdy shaqyryp, olardy durys jolǵa shaqyrasyń. Olar seniń aıtqandaryńa qarsy kelip jatsa, boıyńda ashý paıda bolyp, jańaǵy adammen tóbeleskiń kelip turady», - dedi Sáken.

SÁKENNIŃ ARMANY...

Terrorlyq áreketke oqtalǵany úshin birneshe jylǵa bas bostandyǵynan aıyrylǵan Sáken suhbat barysynda áke-sheshesin esine alyp, kóz jasyn toqtata almady. Búginde sol kezdegi «ahı» baýyrlary iz-túzsiz joq bolyp ketken, ulynyń áıteýir bir kúni bostandyqqa shyǵatynyna sengen ata-anasy ǵana túrme tabaldyryǵyn tozdyryp júr.

«Áke-sheshemdi qatty renjittim, olarǵa kóp qarsy keldim. Erteń ómirim jetip, bostandyqqa shyǵyp jatsam áke-sheshemdi qushaqtap, betinen súıer edim. Ol kisilerden qatty jalynyp turyp keshirim suraıtyn edim. Qazaq baýyrlar, áke-shesheńizge «namaz oqymaısyń», «jahılsiń», «kápirsiń» degen sózderdi aıtýdy qysqartyńyzdar, qatty ketpeńizder. Alla Taǵala synaımyn dese, ózimizdi de synap jiberedi. Salafılik aǵymdy ustanyp, qatty qatelestim. Men túrmede otyrǵanyma emes, nadandyǵymnan sondaı essiz áreketter jasamaqshy bolǵanyma ókinemin», - dep aıaqtady ol áńgimesin.

Aıjan QALIEVA, Nur-Sultan.

Pikirler