Auyr künder artta qaldy. Mäskeuden Qyrǧyzstanǧa ūşyp keldık. Ondaǧy jergılıktı qazaqtar ystyq yqylaspen qūrmettep kütıp alyp qonaq qylyp, kelesı künı Qazaqstan şekarasyna deiın şyǧaryp saldy..Osylaişa elge jetıp, esımızdı jiyp jatqan jaiymyz bar.
Közım körmei qalǧaly oqu rahaty, jazu baqyty degen nyǧmetterden ajyrap qaldym emes pe, sodan berı äleumettık jelılerge eşteŋe jaza almaǧandyqtan, qara küz – qaraşadan berı FB paraqşam ölgen adamdıkındei qaŋyrap bos tūrdy. Endı mıne, bügın öz közımmen, öz qolymmen sızderge jai küiımdı baian qylyp jazyp otyrǧan jaiym bar. Būdan artyq baqyt bar ma, aityŋyzdarşy!?
....Söitıp, qos janarym qaraşa aiynyŋ basynda syr bere bastap, nebärı bır aptanyŋ ışınde zaǧip bolyp qaldym. Äuelde dünie didary kün saiyn bırte-bırte küŋgırt tartyp solǧyndana berdı de, bır sätte bıreuler tu syrtymnan tereŋ qūzǧa qapyda iterıp jıbergendei, qara tünekke süŋgıp kettım. Sol sät dünie töŋkerılıp tüstı. Därıgerlerdıŋ qoiǧan diagnozy da auyr ükımge keskendei asa qatal boldy.
Alǧaşqyda eseŋgırep qaldym. Tünımen ūiyqtamai tösegımnıŋ şetınde şoqiyp otyratyn boldym. Älemmen bailanys üzılgen. Bız – Dünie Jaryqpen köz arqyly qatysady ekenbız ǧoi. Köz bolmasa tırşılık mänın joǧaltady, bolmys maŋyzynan aiyrylady, keŋıstıkte qūn qalmaidy eken. Dünie Jaryq – köz arqyly ǧana ūly mänge ie eken. Ainalamdy qara mūnarly tünek basqanda osyny jan tänımmen ūqqan men bar küşımdı jan därmen janarymdy qūtqaruǧa jūmyldyru kerektıgın tüisındım.
... Osylaişa, köz üşın küres bastaldy. Almatyda bastalǧan şūǧyl ota Mäskeudegı asa kürdelı, auyr operasiialarǧa ūlasty. Nätijesınde men Qara Tünekten Jaryq Düniege oraldym. Ärine köz janarym būrynǧydai körmeidı, mäskeulık därıgerlerdıŋ aituynşa endı ony eşbır tehnologiia eşqaşandai şeber hirurg qalpyna keltıre almaidy. Äitse de, qazır özım oqi alatyn, özım jaza alatyn halge jettım. Būl ärine men üşın zor baqyt häm quanyş!
Aitary joq, būl ailar menıŋ ömırımdegı eŋ auyr kezeŋderdıŋ bırı boldy desem, artyq aitpaǧanym. Osy bır azapty künderde küllı ömırım kino lentasyndai köz aldymda zyr qaǧyp ötıp jatty. Qara tünekke qamalyp otyrǧan künder ışınde jarty ǧasyrlyq ǧūmyrymdy qaita bezbendedım, qaiyra tarazyladym.
Adamnyŋ közı körmegende kökırek közı aşyla ma, qalai, köp närsenı basqaşa baǧamdap, tüisınedı ekensıŋ. Bälkım būl synaqty Täŋırı Taǧala ädeiı jıbergen şyǧar, bır sät küllı ǧūmyryn qaita paraqtasyn, şolyp şyqsyn, tırşılıgınıŋ mänın ūqsyn, ömırınıŋ maqsat mūratyna qaiyra bır üŋılsın dep. Osynyŋ aiǧaǧyndai sol bır auyr künderı sanamnyŋ sonau alys tükpırlerınde alapat jarylystar dümpıp, jüregımde joiqyn janartaular atqylap jatty.
Osyndai sätterde men ıştei şiryǧyp Täŋırge şaǧyndym: "Jaratqan iem, armanym köp edı, maqsat-mūratym aiqyn edı, ūzaq jyldar kedır-būdyr, qiia-qūz jartasty būralaŋ jol şegıp, taiauda ǧana özıŋ darytqan önerdıŋ özıme tiesılı daŋǧyl soqpaǧyna endı ǧana tüskendei edım, özımdı bäigeden qara üzıp kele jatqan dara jüirıktei sezınıp, bauyrymdy barynşa keŋ jazyp, şabysymdy endı tüzep, erkın kösıle samǧai bastaǧanda Batyraştyŋ baltasyndai sart etken būl keselge qaidan jolyqtym, qalai tap boldym? Äu bastan, özıŋ bala kezden sezdırtken, peşeneme jazǧan önerpazdyq mūratym bar emes pe edı, soǧan jetkız, sony tasqa basyp ketuge mūrsat et!", – dep aryz armanymdy aitumen boldym tösegımnıŋ şetınde şarasyz şoqiyp otyryp. Qūdai Taǧala būl aryzymdy estıdı häm qabyl aldy bılem,, aitqandai sol künderde Täŋırdıŋ aianyndai ǧajaiyp, möldır tüster kördım, Tıptı būl tüsterımdı boiynda qasietı bar bır aǧam oŋ joryp berıp, köŋılımdı demedı.
Osylaişa, Mäskeuge attanatyn boldym. Ondaǧy köz mamandary otanyŋ öte kürdelı ekenın ärı qymbatqa tüsetının künı būryn eskerttı jäne jol pūly basqa da şyǧyndarǧa qomaqty qarjy kerek boldy. Osy tūsta barmaǧymdy tısteledım. Onyŋ sebebı – düniemen äuelden dos emes edım, aqşa degendı änşeiın türlı tüstı qaǧaz retınde ǧana köruşı edım.
Boq düniemen osylaişa araz edım, ony töbeme şyǧarmaimyn dep äu basta sert bergen edım. Qu dünienıŋ atasy bailyq, al bailyqtyŋ anasy aqşa ǧoi. Bır dūşpanymdy – osy aqşa dep bılıp, tiyn qumaǧan edım. Tegınde,Täŋırı menı bailyqtan qūr alaqan qylǧan emes edı, bıraq menıŋ baǧaly qazynam būl künde tobyrlyq mädeniettıŋ bäsı üstem şyǧu saldarynan qūny arzan tartqan keudemdegı ǧapyl önerım-dı häm qolymdaǧy özım süienıp kün keşken kök siiasy – qanymdai qalamymmen, keudemmen bırge qoŋyr kümbırlegen şanaǧy baladai, moiny kök tıregen jalauly naizadai kielı qara dombyram edı. Būl ärine ruhani bailyq qoi, al düniiaui bailyq pen ruhani bailyq ejelden antagonist iaǧni ata jau. Sondyqtan būl ekı bailyq menıŋ keudeme äste qatar syiyp körgen emes edı – Täŋırı äu basta kögen be, älde öleŋ degende, ärine, ekınşısın taŋdaǧandyqtan edı mūnyŋ syry. Söitıp men önerdı dünie ısınen biık qoidym. Dünienıŋ küllı bailyǧyn jisa da, menıŋ keudemdegı titteiımnen tırnektep jiǧan halyq önerı degen ǧajaiyp qazynaǧa tatymaidy dep astam oi pıştım, mūnym ärine asylyq boldy Joǧaryda barmaǧymdy tıstetkızgen osy jait edı.
Söitsem boq dünie qaitse de senen öşın alady eken, sol üşın sürıner sätıŋdı aŋdyp, baǧyp jüredı sırä, Būl joly da osynau syn sätte baspalap kelıp, qapyda bas salǧandai, äjualap mazaq qylyp, şaiyrdy tabalaǧan şaitandai saq-saq küldı.
Osylaişa, mal bailyq özınıŋ aldynda därmensız ekenımdı qapylysta betıme basty, bır sät bolsa da öşın alǧandai boldy. Sebebı ol kezde dünie didaryn körmesem de, közımnıŋ üstınde, qabaq astymda bır jolaq säule bar edı, sol säule menı jaryq düniemen jalǧap tūrǧan jalǧyz ümıt ūşqyny edı. Mäskeulık därıgerler de sol jalǧyz jolaq säulemen közıŋızdı körgızuge jol salamyz, eger jazataiym ol säuleŋız öşıp qalsa, onda kelıp äure bolmai-aq qoiyŋyz, bızdıŋ de qylar därmenımız joq degen edı.
Sondyqtan men üşın är kün, tıptı är saǧat qymbat edı. Mäskeuge şūǧyl attanuǧa jaǧdaiym kelmei jatty. Osy kezde maǧan ainalaiyn halqym, Sızder qol üşın berdıŋızder. Qazaqtyŋ qarlyǧaş qyzy, örelı önerpazymyz änşı Roza Älqoja būl ıske mūryndyq boldy. Mūnyŋ bar hikaiasyn Mäskeu sapary aldyndaǧy videojoldaularymda baian qylǧanmyn, oǧan kuäsızder, sondyqtan qaita toqtalmai-aq qoiaiyn. Tek sol joly kömek qolyn sozǧan barşaŋyzǧa taǧy da şeksız rizaşylyǧymdy bıldıremın!
Ärine, būl ısten qazaqtyŋ qisapsyz bai oligarhtary, nuvoriş bailary, özderın qazaq önerınıŋ mesenaty sanap, jūrtşylyqqa jar sap, elden maqtan, sart sauan fanerşik änşısymaqtardan madaq estıp, äkım qaradan maqtau qaǧaz jiyp jürgen "atymtai jomarttar" tys qaldy. Būl – şyn önerdıŋ iesı halyq ekenınıŋ taǧy bır jarqyn dälelındei körındı maǧan. Proletariat kösemı Leninnıŋ aitqany bar edı: "Körkem öner – halyktıkı", – dep. Osy ras söz, negızı. Sol bır qaraşanyŋ süreŋsız künderınıŋ bırınde alaştanuşy ǧalym Aigül Ismaqova apaiym menıŋ hälımdı sūrap jūbaiyma qoŋyrau şalyp jatty. Jūbaiym özınıŋ kaspi goldyna Rozanyŋ jazbasyn oqyǧan jūrttyŋ qarjy audara bastaǧanyn, osylaişa menıŋ közımnıŋ dertı jalpaq jūrtqa jariia bop ketkenın, soŋy mynandai qarjy jinauǧa ūlasyp jatqanyn jetkızıp, qynjylysyn aityp bastap edı, Aigül apai: "Sözdı qoi, Erlannyŋ közı qazaqtyŋ közı, halyq özı bıledı", – dep tiyp tastady. Mıne, osyndai köŋıl tolqytar sätter köp boldy köz üşın küres kezınde.
Būl joly janaşyrym men süienışım häm tıleuqorym halyq qana ekenıne jäne sol halyqtyŋ ışınen şyqqan estı azamattar ekendıgıne közım tübegeilı jettı. Estı azamattar demekşı, osy oraida men ekı tūlǧanyŋ esımın erekşe ataǧym keledı. Olar: memleket jäne qoǧam qairatkerı İmanǧali Nūrǧaliūly men QR Mädeniet jäne sport ministr Aqtoty Rahmetollaqyzy! Menıŋ köz dertımnıŋ negızgı salmaǧy osy ekı ardaqty asylǧa tüstı. Aqtoty Rahmetollaqyzy osy ailarda aldymnan sät saiyn kese köldeneŋ şyqqan problemalardy äsırese Qazaqstan men Resei arasyndaǧy jol qatynasynan bastap, basqa da köptegen tüitkıldı mäselelerdı kezek küttırmei dereu şeşumen boldy. Al İmanǧali aǧa bolsa, Mäskeudegı aqyrǧy operasiiamnyŋ qarjysyn tık kötere tölep berıp, aǧalyq qamqorlyq tanytty. Täŋırı jarylqasyn Sızderdı – İmanǧali aǧa, Aqtoty Rahmetollaqyzy!
Ainalaiyn halqym, sondyqtan barlyǧy, mynau közımnıŋ körgenı – bärı, bärı Sızderdıŋ arqalaryŋyz! Būl künderdı eşqaşan ūmytpaimyn. Sızderge qaryzdarmyn! Ony önerım jetkenşe, ömırım öşkenşe ötep ketuge tyrysamyn. Sol üşın keleşekte halyq önerı men ruhaniiatyna basym jerge jetkenşe qyzmet ete bermekpın. Laiym soǧan jetkızsın!
Osymen doǧaraiyn, köz dabyl qaǧyp jatyr. Äzırşe, köp qinauǧa bolmaidy. Baiaǧydai ūzaq şabystyŋ däurenı ötken. Osy da dätke quat, degenmen!
Erlan Töleutai
