Osydan 60 jyl buryn qazaq jerinen eń alǵash Gagarın ǵaryshqa attanyp, Baıqońyr álemdegi iri ári tuńǵysh ǵarysh aılaǵyna aınalǵan bolatyn. "Adyrna" ulttyq portalynyń tilshisi Baıqońyr ǵarysh aılaǵy týraly kóbi bile bermeıtin qyzyqty derektermen bólisedi.
Baıqońyr - Reseı Federaııasynyń quramyndaǵy federaldyq mańyzy bar qala. Jalǵa alý merzimi 2050 jyly aıaqtalady.
1950 jyly Qazaq dalasynda ǵarysh aılaǵyn salý qurylysy bastalǵanda yqtımal qarsylastardy aldaý úshin Qaraǵandy oblysynyń Baıqońyr kentinde aǵashtan taǵy da bir ǵarysh alańy salynǵan.
"Baıqońyr" ǵarysh aılaǵynyń astanasy - Baıqońyr qalasy. Qala qurylysy 1955 jyldan bastalǵan.
50 jyldyń ishinde «Baıqońyr» ǵarysh aılaǵynan 1500-den astam ártúrli maqsattaǵy ǵarysh apparaty, 100-den astam kontınentaralyq ballıstıkalyq raketa, negizgi raketalardyń 38 túri, sondaı-aq 80-nen astam ǵarysh apparaty jáne onyń modıfıkaııalary ǵaryshqa ushyryldy.
130-dan astam otandyq jáne sheteldik ǵarysh «Baıqońyr» ǵarysh aılaǵynan orbıtaǵa ushyp shyqty.
Tuńǵysh ǵaryshker dep atap júrgen Iýrıı Gagarındi "ǵaryshker" emes, "astronavt" dep ataǵan eken. Buǵan dálel, Máskeýge jiberilgen quttyqtaý hattar. Onyń ishinde Franııa, Ulybrıtanııa, AQSh basshylyǵy bar.
Baıqońyr qalasyn buryn Lenınsk dep ataǵan. Kóptegen raketalar ushyrylyp, qanshama adamnyń ómirine zardabyn tıgizdi. Soraqysy, munyń barlyǵy Gagarın ǵaryshqa ushpas buryn oryn alǵan-dy. Raketalar jaryldy, kóp adam qaza tapty.
Iýrıı Gagarın: «Ia gorıý, proaıte, tovarıı!» — «Órtenip jatyrmyn, qosh bolyńdar, joldastar!», - dep aıqaılaǵanyn áli kúnge deıin eshkim ashyp jazbady.
1998 jyly ekinshi ret ǵaryshqa ushqan qazaq Talǵat Musabaev "Mır" orbıtalyq stanııasyn ózi qutqarǵan eken.
2001 jyly Talǵat Musabaev amerıkalyq týrıst Denıs Tıtomen birge ǵaryshqa ushty.
"Adyrna" ulttyq portaly
