Almazdyń úlkenin qoıa turyńyz, eki saýsaqtyń arasyndaǵy tıer-tımes aralyqqa sııatyn bir túıirshik almazdyń óziniń baǵasy 8 mıllıon 823 myń 300 teńge.
Aýǵanstandaǵy kóshpeli ózbekten shyqqan, túrikpenderdiń jıeni bolǵan general Ábdilrashıt Dostym talıbandarmen soǵys kezinde qarý-jaraqtyń tapshylyǵynan qatty qınalady. Onyń ústine onyń yqpaly júrip turǵan, halqy ózbek, túrikpen tektes túrki halyqtaryn negiz etken Balyq, Qundyz, Jazjan, Farab aımaqtary saıası turǵyda "Dostymstan" dep atalyp ketti. Mazar-Shárip qalasyn ortalyq etti. Dostymstandy saıasatkerler "Kishi Ózbekstan" dep baǵalady. Ózbekstanmen kórshiles jatqan bul jańa ulttyq aýmaqtyń dańqy men daqpyrtynan, Ábdilrashıttyń erliginiń, tazalyǵynyń barsha ózbekterdiń júreginen oryn taýyp, búkil Ózbekstan halqy ony qoldap ketse, "bıligimnen aıyrylyp qalamyn" dep qoryqqan Islam Kárimov Aýǵanstanmen aradaǵy shekarany jaýyp tastady. Ózbekstan arqyly keletin keıbir janarmaı túrleri jiberilmeı, talıbandardyń soqqysy da ústi-ústine úıilip, "ózimniń ózbegimnen jaqsylyq kórem, kómek alamyn" dep oılaǵan Ábdilrashıttyń úmiti kesilip, amalsyz negizgi kúshin Tájikstan shekarasyna qaraı aýystyrǵan. Osy bir kezeńder oǵan aýyr kúnder boldy, qaı-qaı jaǵynan da tyǵyryqqa tirelip qatty qınaldy... Sol kezde Tájikstan shekarasynyń ishine kirip, sol jerde Orta Azııadaǵy eń úlken almazdy qudaıdyń qalaýymen Pamır ústirtinen qazyp alǵan.
Osy kezde Ábdilrashıt Dostym aqyry bir baılamǵa kelip Máskeýge jol júrdi. Áskerı ómirdegi marshal Ábdilrashıttyń ataq-dańqy men erligi alys-jaqyndaǵy kóptegen el basylaryna jaqyn tanys edi. Elın ony kezek kúttirmeı qabyldady. Minezi qaısar, bir moıyn Ábdilrashıt Pamır taýynan qazyp alynǵan, Orta Azııadaǵy qazirge deıin tabylǵan eń úlken almazdy Elınniń aldyna qoıyp:
- Mende osy ǵana bar. Osyny alyńyz. Kómegińiz kerek, úmitim taýsylyp barady, qarý-jaraqtyń tapshylyǵy qınap tur. Maǵan jeterlik qarý berińiz, -dep túıindeıdi.
Elın osy bir adamnyń alǵan betinen qaıtpaıtyn, jeri men eli úshin adal júrekpen ózin arnaǵan jan dúnıesin baqylap, úndemeı uzaq qarap otyrady.
Ábdilrashıt te alǵan betinen qaıtpaı óziniń talabyn oǵan jalǵasty qoıady.
Bir kezde kóp baqylap, kóp úńilgen Elın oǵan razy bolyp:
- Almazyńyz ózińizde qalsyn. Suraǵan mólsherińizdegi qarý-jaraqty beremin, -dep shynaıy adamgershilik qoldaý tanytady.
Ábdilrashıt jańa múmkindikpen eline attanady.
Osy keremet almaz áli kúnge deıin Ábdilrashıt Dostymnyń óz qolynda...
"Adyrna" ulttyq portaly
