Talibandardyŋ qataryna İslam emiratynyŋ modjahedterı de qosyldy. Keşe Talibandar Ahmad Masudqa ultimatum qoiyp, tez arada jauap beruın talap etken edı. Bıraq qazır Talibandar men İslam emiratynyŋ modjahedterınıŋ bırıkken küşınıŋ talabyna Ahmad Masudtyŋ jasaqtary kelıspedı. Tälıpter uaqyt berdı. Endı Pandjşerdegı jaǧdai qiyndaǧan siiaqty.
Pandjşer jazyǧynda qazır Auǧanstannyŋ vise-prezidentı Amrulla Saleh pen Qorǧanys salasynyŋ eks-ministrı Bismilla Mohammad ta jür. Ahmad Masudty qoldauşylardyŋ da qatary köbeiıp jatyr. Qazır Masudtyŋ jasaǧyna Pandjşerdegı arnaiy jasaq polkovnigı Munib Ämır, Auǧan ūlttyq armiiasynyŋ komandirı Hamid Saifi, Qolbasşy ärı general Hasib Pandjşiri de qosyldy. Olarmen bırge erıp kelgen sarbazdar da Masudtyŋ jasaǧyna kelıp bırıktı.
Osydan 3 saǧat būryn Täjıkstannyŋ şekara maŋyna qonystanǧan jergılıktı tūrǧyndardan qūralǧan antitälıptık küşterden Masudtyŋ jasaǧyna qosylamyz degen habary jettı. Tıptı Emomali Rahmonnyŋ özı erıktı azamattardyŋ bärıne soǧysqa qatysuǧa rūqsat berıptı. Keibır aqparat közderı būl aqparatty rastamai otyr.
Masudtyŋ qatarynyŋ köbeigenımen, qaru-jaraqtyŋ jetkılıksızdıgı qolbailau bolyp jatyr. Masud äskerlerıne janqiiarlyqpen şaiqasuyna tura kelıp tūr. Qazırge syrttan eşqandai da kömek bolmai jatyr. Al tälıpter qazır Auǧanstannyŋ barlyq şekara tūsyn baqylauǧa alyp ülgergen. Tälıptermen qaqtyǧysta Masud jasaqtaryna qaru-jaraqpen qatar as-su men tamaqtyŋ da jetıspeuşılıgı tuyndauda. Sondyqtan da tälıpterdıŋ tarapynan tuyndaǧyn qauıptıŋ basymdyǧy joǧary.
Pandjşerdıŋ jergılıktı tūrǧyndarynyŋ basym bölıgın etnikalyq täjıkter qūraidy. Al, täjıkterdıŋ de erıktı jasaqtary Masudtyŋ jaǧyna toptasyp jatyr. 2001 jyly Ahmad Şah Masud tälıptermen qaqtyǧysta soltüstık öŋırge yǧysyp baryp, özınıŋ armiiasyn jasaqtaǧan bolatyn. Bıraq auǧan qolbasşysynan küşı basym tälıptermen qaqtyǧysta Mahmad Şah Masud maidanda qaza bolady. Sodan küşıne mıngen tälıpterdı Soltüstık Alianstyŋ küşterı talqanyn şyǧaryp, resmi Auǧan bilıgın saqtap qalǧan edı. Arada 32 jyl ötkennen soŋ onyŋ ūly Ahmad Masud däl osy Pandjşerge bükıl ūltşyl küşterdıŋ bärınıŋ basyn qosyp, ülken küş jinap jatyr.
Būl soǧysta Masudty tıze büktıru Taliban radikaldy qozǧalysyna da oŋaiǧa tüspeiın siiaqty. Sebebı, Masudtyŋ ainalasyna da jan jaqtaǧy būrynǧy äskerbasylar men erıktı sarbazdar toptasyp ülgerdı.
Bekbolat QARJAN,
«Adyrna» ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
